Κώστας Σαμαράς
Τι σημαίνει για Ελλάδα και ΠΓΔΜ
Το μεσημέρι της Παρασκευής ο νόμος που κυρώνει τη Συμφωνία των Πρεσπών θα έχει γίνει νόμος του ελληνικού κράτους. Η απόφαση αυτή ολοκληρώνει την κοινοβουλευτική πολιτική αντιπαράθεση πάνω στο συγκεκριμένο θέμα αλλά ταυτόχρονα ανοίγει την θεσμική διαδικασία για την πλήρη εφαρμογή της.
Το πρώτο πράγμα που θα γίνει είναι ότι η Ελλάδα θα ενημερώσει τόσο τη γείτονα με ρηματική διακοίνωση ότι και αυτή έχει κυρώσει τη Συμφωνία. Αυτό θα σηματοδοτεί ότι η Συμφωνία τίθεται σε ισχύ.
Ενημέρωση διεθνών οργανισμών και κύρωση Πρωτοκόλλου εισδοχής στο ΝΑΤΟ
Αμέσως μετά θα πρέπει να ενημερωθούν οι διεθνείς οργανισμοί για την κύρωση της Συμφωνίας και από τις δύο χώρες, ξεκινώντας από τον ΟΗΕ, υπό την αιγίδα του οποίου είναι η σχετική διαδικασία εξ αρχής αφού ρυθμίζεται από σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας ήδη από το 1993, αλλά και στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Στο βαθμό που ούτως ή άλλως η ΠΓΔΜ έχει ήδη προσκληθεί από τον Ιούλιο επίσημα να ξεκινήσει ενταξιακή διαδικασία στο ΝΑΤΟ, με τις σχετικές συνομιλίες να έχουν ξεκινήσει από τον Οκτώβριο, μετά την ενημέρωση για την κύρωση της Συμφωνίας, μπορεί να έρθει στη Βουλή το Σχετικό Πρωτόκολλο Εισδοχής και να κυρωθεί.
Η κύρωση της Συμφωνίας και του Πρωτοκόλλου Εισδοχής σημαίνει ότι με έναν αμετάκλητο τρόπο τίθεται σε ισχύ και η συνταγματική μεταρρύθμιση στη γειτονική χώρα, οπότε ενεργοποιούνται και όλες οι αλλαγές στο σύνταγμα.
Αλλαγή ονόματος και αμοιβαίο άνοιγμα πρεσβειών
Η χώρα πλέον θα έχει αλλάξει όνομα και θα χρησιμοποιεί το όνομα Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας ή τη σύντομη εκδοχή Βόρεια Μακεδονία σε όλες τις διμερείς σχέσεις της. Αυτό θα είναι το επίσημο όνομα της χώρας και έτσι θα την αναγνωρίζουν όλες οι χώρες και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί.
Παράλληλα με την κύρωση της συμφωνίας θα εκδοθούν από τις δύο χώρες τα αντίστοιχα διατάγματα που θα αλλάξουν τον τυπικό χαρακτήρα των διπλωματικών αποστολών που κάθε χώρα έχει στην άλλη. Πλέον θα υπάρχει πρεσβεία της Ελλάδας στα Σκόπια και Γενικό Προξενείο στη Μπίτολα (Μοναστήρι) και αντίστοιχα θα υπάρχει Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στην Αθήνα και Γενικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη.
Η αλλαγή των δημόσιων εγγράφων για χρήση στο εξωτερικό και εσωτερικό
Με την πλήρη ενεργοποίηση της συμφωνίας εκκινεί και η διαδικασία για την αλλαγή του προσδιορισμού της χώρας στα διπλωματικά, διεθνή αλλά και δημόσια έγγραφα της ΠΓΔΜ.
Εδώ η Συμφωνία βάζει δύο διαφορετικές προθεσμίες. Η πρώτη αφορά τα επίσημα έγγραφα για διεθνή χρήση και τα εσωτερικά έγγραφα που μπορούν να έχουν διεθνή χρήση. Για την αλλαγή εδώ η προθεσμία είναι 5 έτη και ξεκινά να μετράει από την ημέρα έναρξης ισχύος της Συμφωνίας.
Η δεύτερη προθεσμία αφορά όλα τα δημόσια έγγραφα για εσωτερική χρήση. Εδώ οι προθεσμίες συνδέονται με την ενταξιακή διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάθε άνοιγμα ενός «διαπραγματευτικού κεφαλαίου» με την ΕΕ θα σημαίνει και την εκκίνηση πενταετίας για την αλλαγή των εσωτερικών δημοσίων εγγράφων στο πεδίο για το οποίο θα ξεκινά η διαπραγμάτευση για την ΕΕ.
Απόσυρση αρχαίων συμβόλων και του «άστρου της Βεργίνας»
Με τη θέση σε ισχύ της συμφωνίας ξεκινά και μία εξάμηνη προθεσμία που αφορά τη χρήση συμβόλων της αρχαίας Ελλάδας ή της Αρχαίας Μακεδονίας στο έδαφος της Βόρειας Μακεδονίας. Αυτό αφορά καταρχάς τη δέσμευση ως προς το σεβασμό της αρχαιοελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και κατά δεύτερον την δέσμευση ότι θα αποσυρθεί πλήρως η προηγούμενη (αρχική) σημαία της ΠΓΔΜ με τον ήλιο της Βεργίνας που μπορεί εδώ και χρόνια να μην είναι η επίσημη σημαία της ΠΓΔΜ, αφού με βάση την Ενδιάμεση Συμφωνία αποσύρθηκε από το 1995, αλλά εξακολουθεί να είναι σε χρήση σε διάφορους χώρους.
Το ζήτημα των σχολικών βιβλίων
Παράλληλα με την κύρωση της συμφωνίας ξεκινά και η λειτουργία της επιτροπής που θα εξετάσει τα σχολικά βιβλία για να μπορέσουν να αφαιρεθούν οι αναφορές που θα κριθούν αλυτρωτικές. Εδώ δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προθεσμίες και είναι εύλογο ότι θα πάρει αρκετό καιρό εφόσον έχουμε να κάνουμε δύο χώρες όπου τα «εθνικά αφηγήματα» είναι σε μεγάλο βαθμό άκρως ανταγωνιστικά και συγκρουόμενα και άρα οι αναγκαίες εκατέρωθεν υποχωρήσεις δεν θα είναι τόσο εύκολες.
Τι θα γίνει με τα εμπορικά σήματα
Από εκεί και πέρα θα συνεχιστεί η προσπάθεια για την κατοχύρωση των εμπορικών σημάτων ελληνικών επιχειρήσεων που αναφέρονται στη Μακεδονία. Όπως είναι γνωστό, ενώ η Ελλάδα έχει κατοχυρώσει τα Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), όπως και τα Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) με αναφορά σε Μακεδονία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό δεν τίθεται υπό αίρεση. Από εκεί και πέρα, όμως, έχουμε να κάνουμε με εμπορικές ονομασίες που απαιτούν την ανάλογη κατοχύρωση και σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο, την ώρα που προφανώς και επιχειρήσεις της γείτονος θα δοκιμάσουν να κατοχυρώσουν επίσης ανάλογα εμπορικά σήματα.
