Κώστας Σαμαράς
Το μήνυμα ενός άντρα που έχει καρκίνο στους πνευμόνες
Όταν ο γιατρός ανακοινώνει στους ασθενείς πως έχουν καρκίνο στους πνεύμονες παθαίνουν σοκ. Ο συγκεκριμένος ασθενής δεν ήταν καπνιστής ωστόσο δίνει μάχη και περνάει το δικό του μήνυμα.
Σίγουρα κανείς, ακόμη κι αν είναι φανατικός καπνιστής, δεν περιμένει ότι ο καρκίνος θα χτυπήσει τη δική του πόρτα.
Η περίπτωση λοιπόν του ασθενή που ακολουθεί είναι εξ ορισμού ιδιαίτερη. Έμαθε ότι έχει καρκίνο στους πνεύμονες χωρίς να έχει καπνίσει ποτέ ούτε ένα τσιγάρο στη ζωή του. Ο άνθρωπος αυτός λοιπόν βρήκε το θάρρος να μοιραστεί μαζί μας την ιστορία του και να μας περιγράψει τον δικό του Γολγοθά. Τα λόγια του πραγματικά είναι γροθιά στο στομάχι.
Η εξομολόγηση του άντρα που έχει καρκίνο στους πνεύμονες
Η ζωή μου ήταν στρωμένη, ήταν όμορφα φτιαγμένη. Με τη δουλειά μου ως καθηγητής, με τη γυναίκα μου και την κόρη μας. Παντρεμένοι για περισσότερα από 23 χρόνια, δεν ξέρω αν υπάρχει ακόμα ο πόθος, το έντονο καρδιοχτύπι του έρωτα από όταν γνωριστήκαμε. Η κόρη μας όμως μας θυμίζει ότι καλό φέραμε σε αυτόν τον κόσμο. Κοιμόμαστε μαζί, ο καθένας πηγαίνει στη δουλεία του και η ζωή συνεχίζεται. Έχουμε όλο το μέλλον μπροστά μας. Τώρα που βάλαμε τη ζωή μας σε μια τάξη.
Η τάξη για μένα είναι κάτι πολύ σημαντικό. Ως καθηγητής, αγαπώ τη τάξη. Όπως αγαπώ κάθε χρόνο και τους μαθητές της τάξης μου. Διαφορετικά πρόσωπα, διαφορετικά μυαλά, διαφορετική προσέγγιση προς τον κάθε μαθητή. Αγαπώ τη δουλεία μου, θεωρώ μάλιστα ότι είμαι και πολύ καλός σε αυτό που κάνω. Όχι απλά διεκπεραιωτικός ή να ακολουθήσω το καθήκον. Μπαίνω στη φύση του μαθήματος και στα βαθύτερα ένστικτα των μαθητών μου.
Κάπου εκεί ήρθε η αταξία στη ζωή μου. Μια επίσκεψη στο γιατρό μου που μου ανέτρεψε τα πάντα. Καρκίνος στους πνεύμονες, 4ο στάδιο. Δηλαδή ο καρκίνος είναι σε προχωρημένο στάδιο, έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα και σημεία του σώματος μου. Δεν υπάρχει επιστροφή. Αν ακολουθήσω κάποια θεραπεία θα ζήσω περίπου ένα χρόνο. Αν όχι μου απομένουν 6 μήνες ζωής.
Το δίλημμα της θεραπείας όταν έμαθα ότι έχω καρκίνο στους πνεύμονες
Όταν ζεις την καθημερινότητα σου πιστεύοντας πως έχει άπλετο χρόνο μπροστά σου, δεν σκέφτεσαι την ανατροπή. Δεν σκέφτεσαι το θάνατο. Λες συνέχεια: έχω χρόνο να κάνω και αυτό και εκείνο. Να πάω σε εκείνο το μέρος για διακοπές, να επισκεφτώ ξανά εκείνο τον αγαπημένο προορισμό. Να δω ξανά αγαπημένα πρόσωπα και φίλους. Έχω χρόνο.
Και ξαφνικά, δεν έχει πολύ χρόνο στη διάθεση σου. Αναρωτιέσαι πως έγινε αυτό. Γιατί συνέβη σε μένα. Βρίζεις, φωνάζεις, αντιδράς. Δεν είσαι ο εαυτός σου, γίνεσαι ένας άλλος. Αυτός που έχασε χρόνο, νομίζοντας πως έχει χρόνο. Τραγική ειρωνεία, ο κύκλος της ζωής μας, που δεν τον ορίζουμε εμείς. Όμως ζούμε καθημερινά σα να έχουμε τον έλεγχο.
Όταν δεν έχεις χρόνο, σκέφτεσαι τι είναι καλύτερο να κάνεις. Και εγώ επέλεξα να μην κάνω καμία θεραπεία. Όχι γιατί ξέρω κάποιο κρυμμένο μυστικό για τις θεραπείες και τις απέφυγα. Όμως δεν ήθελα να χάσω χρόνο, προσπαθώντας να κερδίσω μια άνιση μάχη με το χρόνο! Όπως σας είπα, επιστροφή δεν υπάρχει. Γιατί λοιπόν να σπαταλήσω ώρες ατέλειωτες με χημειοθεραπείες; Γιατί να μην αξιοποιήσω τον χρόνο που μου απομένει, για να κάνω ότι θέλω εγώ; Για πρώτη φορά να κάνω πραγματικά ότι θέλω με τη ζωή μου. Με ότι έστω απομένει από αυτή.
Δεν κάπνισα ποτέ! Κι όμως φεύγω από καρκίνο στου πνεύμονες
Είναι σημαντικό να αναφέρω ότι δεν είμαι καπνιστής, δεν ήμουν ποτέ καπνιστής. Ούτε η σύζυγος μου ή κάποιος άλλος στο σπίτι καπνίζει. Στο κολέγιο και γενικά στο εργασιακό μου περιβάλλον ελάχιστες φορές έχω υπάρξει παθητικός καπνιστής. Όμως έχω καρκίνο στους πνεύμονες και το κατάλαβα όταν ένιωσα πόνους στην πλάτη και στο στήθος.
Όπως έμαθα αργότερα, για τον καρκίνο στους πνεύμονες: Μπορεί να προκληθεί από επικίνδυνες ουσίες όπως ο αμίαντος, το αρσενικό, τα φυτοφάρμακα, τη σκόνη και τις αναθυμιάσεις. Από την ατμοσφαιρική ρύπανση, την έκθεση σε ραδόνιο και σαφώς από το παθητικό κάπνισμα. Λιγότερες οι πιθανότητες για έναν μη καπνιστή, όμως ο κίνδυνος παραμονεύει! Η έκθεση στην ακτινοβολία, οι πνευμονοπάθειες και οι λοιμώξεις μπορούν επίσης να τον πυροδοτήσουν.
Το ότι δεν κάπνισα ποτέ, ήταν και ένας από τους λόγους που δεν δέχτηκα να κάνω κάποια θεραπεία. Αν ως μη καπνιστής δεν κατάφερα να τη γλιτώσω από τον καρκίνο στους πνεύμονες, τι να το κάνω να κερδίσω λίγους μήνες ακόμα; Προτιμώ να έρθει το τέλος φυσικά…και με πολύ πόνο.
Μου ήταν δύσκολο να μιλήσω στους άλλους.
Πώς να πεις σε όλους ότι πεθαίνεις; Πώς να αποκαλύψεις ότι έχεις μόνο 6 μήνες ζωής; Πώς να ανατρέψω τη ζωή της γυναίκας μου και της κόρης μου; Που να βρω το θάρρος, που είχα παγώσει από την ημέρα της διάγνωσης; Μετά από λίγες μέρες, το αποκάλυψα μόνο στον κολλητό μου. Έκλαψε περισσότερο από ότι εγώ. Τελικά αυτοί που αφήνουμε πίσω μας, πονάνε περισσότερο.
Αποφάσισα να τελειώσω με τη δουλειά μου και τη τάξη μου κανονικά. Άλλωστε μόνο δυο μήνες έμειναν. Και να φροντίσω η τελευταία μου τάξη να προχωρήσει μπροστά, να φτιάξει ένα καλύτερο αύριο για όλους όσους αφήνω πίσω μου. Τους πίεσα από πλευράς μαθήματος, τους έβγαλα τον καλύτερο τους εαυτό και μετά τους άφησα να πετάξουν ελεύθεροι, χωρίς να γνωρίζουν τίποτα για την κατάσταση μου.
Κάπνισα το πρώτο και τελευταίο τσιγάρο μου, με έναν μαθητή μου. Το πέταξα αμέσως μετά την πρώτη τζούρα. Θα πεθάνω και δεν θα καταλάβω, τι είδους απόλαυση βρίσκει κάποιος στο τσιγάρο. Κέρδισα όμως μια πολύ προσωπική στιγμή με τον μαθητή μου, που άδραξε την ευκαιρία να μου μιλήσει για ένα πολύ προσωπικό του θέμα. Κάτι καλό βγήκε από αυτή τη μια και μοναδική εισπνοή καπνού.
Το τέλος.
Ξέρω ότι είναι κοντά. Το νιώθω όταν ξυπνάω και νιώθω το στήθος μου βαρύ. Όταν δεν μπορώ να κοιμηθώ από το άγχος και τη δυσκολία να αναπνεύσω. Όταν κάνω μπάνιο και το ζεστό νερό και οι ατμοί με πνίγουν. Όταν για να οδηγήσω χρειάζομαι υπεράνθρωπες προσπάθειες για να φτάσω στον προορισμό μου. Για αυτό και όταν το ανακοίνωσα στην οικογένεια μου, σταμάτησα να οδηγώ. Δεν μου φταίει κανείς άλλος, σε περίπτωση τρακαρίσματος, να φύγει νωρίτερα και από εμένα.
Έκλεισα τις υποθέσεις μου, ζήτησα άδεια, θέλω να περάσω όσο περισσότερο χρόνο μπορώ με τους δικούς μου ανθρώπους. Χωρίς όμως να τους πιέσω, χωρίς να είναι η κάθε μέρα ένα μνημόσυνο. Όχι, θέλω να χαμογελάω και να κρατήσω αναμνήσεις, αν φυσικά υπάρχει μνήμη για το μετά. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι υπάρχει, όμως ποτέ δεν ξέρεις.
Στη σύζυγο μου της είπα να ψάξει να βρει την ευτυχία, να συνεχίσει τη ζωή της. Να κάνει αυτό που θέλει, να προστατέψει την κόρη μας όσο μπορεί και να χαμογελά. Στην κόρη μου της είπα πόσο περήφανος είμαι για αυτήν και όσα έχει καταφέρει. Πως ένα μου κομμάτι, θα ζει πάντα μέσα από αυτήν. Πως είναι τόσο δυνατή που η ζωή που είναι μπροστά της, περιμένει να την αρπάξει και την ρουφήξει. Πως την αγαπώ.
Σε εσάς θα πω να μην έχετε τίποτα ως δεδομένο. Ούτε τους ανθρώπους γύρω σας, ούτε τη ζωή. Μην περιμένετε την ανατροπή για να ζήσετε. Να κάνετε αυτό που σας γεμίζει, να είστε με θετικούς ανθρώπους γύρω σας που μόνο καλό έχουν να σας προσφέρουν. Να κυνηγάτε τα όνειρα σας, μικρά και μεγάλα. Να αφήσετε κάτι όμορφο πίσω σας. Να σέβεστε τους άλλους και ας μην σας αρέσει. Είναι η δική τους ζωή, όχι η δική σας. Εσείς αφοσιωθείτε στη δική σας, γιατί κανείς δεν ξέρει πότε θα τελειώσει το δικό του νήμα. Μέχρι τότε όμως, κάντε το να αξίζει!
