Κώστας Σαμαράς
Αυτό κι αν είναι αίσχος: τα οστά του Στρατάρχη Καραϊσκάκη πετάχτηκαν στη θάλασσα ανακατεμένα με μπάζα και ευτυχώς κάποιος παπάς που είχε κλέψει 8 λείψανα που φυλάσσονται ακόμα στον Άγιο Δημήτρο στη Σαλαμίνα.
Μια μέρα πριν από τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου, 22 Απριλίου, σαν σήμερα δηλαδή, είναι πολλοί εκείνοι που μνημονεύουν τον Γεώργιο Καραϊσκάκη. Γιατί; Διότι στις 22 Απριλίου του 1827 ο Γιος της Καλογριάς, ο Θρύλος της Αράχωβας κι ο Αρχιστράτηγος των Ελλήνων, τραυματίστηκε θανάσιμα.
Οι φήμες για το χέρι που σκότωσε τον Στρατάρχη πλανώνται στον αέρα της Ιστορίας σαν μαύρα πουλιά πτωματοφάγα… Λένε κάποιοι πως «χέρι ελληνικό» πυροβόλησε τον Καραϊσκάκη, άλλοι το διαψεύδουν κι άλλοι πάλι το ερευνούν ακόμα· μόνο ο Καραϊσκάκης γνώριζε, κι εκείνος που τον πέτυχε με το βόλι του. Τα υπόλοιπα είναι για να έχουμε να διαβάζουμε και να γεμίζουμε σελίδες με εικασίες και φληναφήματα.
Όμως, υπάρχει ακόμα μια θλιβερή ιστορία που έχει να κάνει με τον ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης, που δεν βρήκε αναπαμό ούτε μετά τον θάνατό του… Τι απέγιναν τα λείψανα του Γεώργιου Καραϊσκάκη;
Παίρνουμε στοιχεία από το θέμα του καλού συνάδελφου Στέφανου Λεμονίδη και το site fosonline.gr. αλλά και από τη συνέντευξη του πατέρα Ανάργυρου Ευδαίμονος στο newsbomb.gr
Πρώτη ταφή στη Σαλαμίνα
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ενταφιάστηκε αρχικά με όλες τις τιμές και παρουσία ελλήνων αξιωματούχων στο ναό του Αγίου Δημητρίου στη Σαλαμίνα, όπου ο Στρατάρχης εκκλησιαζόταν συχνά. Σ’ εκείνον τον τόπο έμεινε ο νεκρός του Καραϊσκάκη για τα επόμενα 8 χρόνια δηλαδή μέχρι το 1835. Σε όλο αυτό το διάστημα, παλιοί συναγωνιστές του Καραϊσκάκη ταξίδευαν μέχρι τη Σαλαμίνα και έδιναν το παρών σε μνημόσυνα και τελετές εις μνήμην του ήρωα.
Ο τάφος των ελαχίστων λειψάνων του Καραϊσκάκη στη Σαλαμίνα
Ο βασιλιάς Όθων, σκέφτηκε να ανεγερθεί ένα μνημείο όπου θα τοποθετούνταν λείψανα αγωνιστών της Επανάστασης. Ο Τόπος που επιλέχτηκε ήταν το Φάληρο, εκεί όπου είχε τραυματιστεί θανάσιμα ο Καραϊσκάκης. Ο Όθων απαίτησε να γίνει και η εκταφή των οστών του Καραϊσκάκη και να μεταφερθούν στο μνημείο.
Αντιδράσεις από τους Σαλαμινιώτες
«Μόλις ήρθε το φιρμάνι από την Αθήνα, οι ντόπιοι επουδενί ήθελαν να ανοίξουν τον τάφο. Θεωρούσαν ότι παραβιαζόταν η επιθυμία του νεκρού που ήταν να θαφτεί στον Άγιο Δημήτρη και στα χώματα της Σαλαμίνας και μετρούσαν για δικό τους άνθρωπο τον ήρωα και δεν ήθελαν να φύγουν τα λείψανα από τον τόπο τους», διηγείται ο πάτερ Ανάργυρος και συνεχίζει: «Με βίαιο τρόπο σπάστηκε ο τάφος και υλοποιήθηκε η διαταγή του Όθωνα. Ο παπάς του ναού όμως, την ώρα που έπλενε τα οστά, σκέφτηκε να κάνει μια ευλογημένη κλοπή. Έκρυψε οκτώ από τα λείψανα του ήρωα· τα υπόλοιπα: τα μεγάλα οστά το κρανίο, έπρεπε να μπούνε στο ειδικό κασόνι το μαύρο το οποίο είχε στείλει ο Όθωνας με το όνομα του Καραϊσκάκη. Ο παπάς έκρυψε τα οστά μέσα στο ιερό κάτω από τον νιπτήρα και τα υπόλοιπα έφυγαν με πομπή και έφθασαν στο Φάληρο όπου εκεί έγινε μια λαμπρότατη τελετή. Όταν καταλάγιασε ο κουρνιαχτός και δεν υπήρχε φόβος πλέον για αντίποινα στον ιερέα ή στην επιτροπή του ναού, χτίσανε εσωτερικά τον τάφο σαν ένα τούνελ, σαν μια σήραγγα με τουβλάκι και στην άκρη βάλανε σε ένα κασελάκι αυτά τα οστά. Και σφραγίσανε από πάνω τον τάφο». Ο τάφος στο ναό του Αγίου Δημητρίου ανακαλύφθηκε το 1996.
Τι έγινε με τα υπόλοιπα λείψανα;
Το ταφικό μνημείο του Γεωργίου Κραϊσκάκη με τα λείψανα του ήρωα εντός βρισκόταν αριστερά ενός μικρού δρόμου που συνέδεε την οδό Πειραιώς με την παραλία του Νέου Φαλήρου· πλάι του υπήρχε και ο Τύμβος πεσόντων Ελλήνων και Φιλελλήνων της Ελληνικής Επανάστασης.
Μέχρι το 1964, όταν στην θέση του τότε Ποδηλατοδρομίου ανεγέρθηκε το «Στάδιο Καραϊσκάκη», το Μνημείο του Στρατάρχη και ο Τύμβος παρέμειναν στην αρχική τους θέση. Και φθάνουμε στην επάρατη Χούντα των Συνταγματαρχών και στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του 1969. Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του σταδίου απαιτούσε τη μεταφορά του Ταφικού Μνημείου και του Τύμβου γιατί από το σημείο θα περνούσε γέφυρα. Κι έτσι κι έγινε.
Το μνημείο του Καραϊσκάκη και πίσω από αυτό ο τύμβος των αγωνιστών Ελλήνων και Φιλελλήνων. Αρχές του 19ου αιώνα, φωτογραφία: William J. Woodhouse
Το Μνημείο διαλύθηκε και τα οστά του Καραϊσκάκη έμειναν στην λάρνακα όπου ήταν τοποθετημένα, ενώ τα υπόλοιπα οστά στριμώχτηκαν σε ξύλινα κιβώτια.
Σε μια αποθήκη με υλικά οικοδομών
«Αν και η αρχική πρόταση ήταν να μεταφερθούν προς φύλαξη στον παρακείμενο ναό του Αγίου Δημητρίου Νέου Φαλήρου, ωστόσο η πρόταση αυτή δεν έγινε αποδεκτή». Έπειτα από πολλές προτάσεις, που όλες τους απορρίφθηκαν, τα λείψανα μεταφέρθηκαν στο γκαράζ του τότε Δήμου Νέου Φαλήρου, σε αποθήκη! Μάλιστα για την προστασία τους χρησιμοποιήθηκαν ξύλινα κιβώτια που πριν περιείχαν δομικά υλικά.
Μετά έναν χρόνο και τα οστά παρέμεναν στην αποθήκη, παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων του Νέου Φαλήρου και ειδικά της εφημερίδας «Φωνή του Νέου Φαλήρου». Ο διευθυντής και εκδότης της εφημερίδας «υποχρέωσε» τον Δήμαρχο Αριστείδη Σκυλίτση να δει από κοντά την απαράδεκτη αντιμετώπιση των ιερών λειψάνων. Ο Σκυλίτσης διενήργησε αυτοψία στο γκαράζ του Νέου Φαλήρου και δήλωσε άγνοια για το περιστατικό. Από ό,τι μπορεί να γίνει αντιληπτό υπήρχαν σκόρπια οστά σε κιβώτια, δίχως σήμανση ποιου ήταν τι… Όλα μαζί ατάκτως ερριμμένα…
Η ελληνική γη δεν αντέχει τους ήρωες ούτε νεκρούς…
Σε ειδική τελετή, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου, στις 29 Απριλίου 2019 έγινε και ο επαναπατρισμός και η εναπόθεση των οστών απογόνων του Γεωργίου Καραϊσκάκη στην γενέτειρα του στο Μαυρομάτι Καρδίτσας. Τα οστά του Στρατάρχη, όμως;
Λέγεται, και αυτό είναι το πιθανότερο, ότι κατά τη διάρκεια των εργασιών του 1969 για την ανακαίνιση του Σταδίου Καραϊσκάκη τα οστά πετάχτηκαν μαζί με μπάζα στη θάλασσα! Μέχρι σήμερα δεν υπα΄ρχει πειστική απάντηση για την τύχη των ιερών οστών.
Στην Ελλάδα οι ήρωες προχωρούν πάντα στα σκοτεινά. Στην Ελλάδα τ’ απομεινάρια των ηρώων «…κανείς δε ξέρει πού τα έχουν θάψει, κανείς δε πήγε για να τα κλάψει»…
Και συνήθως μνημόσυνα σε κενοτάφια. Γιατί η ελληνική γη δεν αντέχει τους ήρωες, ούτε νεκρούς!
