Κώστας Σαμαράς
Σημαντικές αλλαγές στους μισθούς των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα φέρνει το νέο έτος, αφού από την πρωτοχρονιά μέχρι και το τέλος του 2024 θα προκύψουν τρεις διαδοχικές αυξήσεις στις καθαρές αποδοχές.Οι συγκεκριμένες αυξήσεις αφορούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους που αμείβονται με τις κατώτερες αποδοχές.
Η πρώτη αύξηση θα φανεί με την μισθοδοσία του Ιανουαρίου
Η δεύτερη αύξηση, θα φανεί με την μισθοδοσία του Απριλίου η οποία θα καταβληθεί στο τέλος του 4ου μήνα. Θα είναι η νέα αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου όπως και πέρυσι. Η αύξηση τοποθετείται στην περιοχή του 3-4% ώστε να συμβαδίζει με τον εκτιμώμενο πληθωρισμό του 2023. Βέβαια, οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μέσα στον Μάρτιο από το υπουργικό συμβούλιο και αφού ληφθούν υπόψη τα στοιχεία της οικονομίας.
Η τρίτη αύξηση, είναι την ενσωμάτωση των “3ετιών” στους μισθούς. Η ημερομηνία καταβολής θα είναι διαφορετική για κάθε εργαζόμενο καθώς προϋποθέτει συμπλήρωση τριών χρόνων προϋπηρεσίας που διανύθηκε είτε πριν από τον Φεβρουάριο του 2012, είτε μετά την την 1η Ιανουαρίου του 2024.
Στο εργαλείο που ακολουθεί από το fpress.gr. μπορεί κάποιος να υπολογίζει τις αυξήσεις που θα πάρει σε καθαρά ποσά. Με την δήλωση του αριθμού των τέκνων, υπολογίζεται αυτόματα η νέα έκπτωση φόρου. Ουσιαστικά, θα δείτε, προσθέτοντας τα παιδιά, να μειώνεται η παρακράτηση φόρου καθώς αυτή είναι και η πραγματική αλλαγή που θα δείτε στην μισθοδοσία σας με την αλλαγή του χρόνου. Για να δείτε την επίπτωση από τις 3ετίες, απλώς θα αλλάξετε την προϋπηρεσία (έχουν προστεθεί ένα έως 10 χρόνια καθώς δεν έχει σημασία αν η προϋπηρεσία είναι μεγαλύτερη των 10 ετών).
Όσο για την αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο, σας δίνουμε τη δυνατότητα να κάνετε το δικό σας σενάριο βάζοντας το ποσοστό της αύξησης. Εννοείται ότι από τον Απρίλιο και μετά, η προσαύξηση του 10% λόγω τριετιών, θα υπολογίζεται επί του νέου κατώτατου μισθού και όχι επί αυτού που θα εφαρμόζεται μέχρι και το τέλος Μαρτίου.
Οι συγκεκριμένες αυξήσεις σε ότι αφορά ειδικότερα τις τριετίες περιγράφονται και στην εγκύκλιο αναφορικά με την παροχή διευκρινήσεων επί του άρθρου 33 του ν.5053/2023 (Α΄ 158) με τίτλο «Αμοιβή του χρόνου προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα και αναπροσαρμογή των αποδοχών των εργαζομένων», που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας.
Οι βασικότερες οδηγίες
Από την 1η.1.2024 αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας, η οποία επιβλήθηκε με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 6/28.2.2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου.
2. Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί στα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας (του ν.1876/1990, όπως ισχύει) στην οποία, εκ της φύσης της εργασίας και τις λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλο εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.
3. Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή
ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τη 14η.2.2012 και μετά από την 1η.1.2024. Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις (3) τριετίες και συνολικά σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία εννέα (9) ετών και άνω.
β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι (6) τριετίες και συνολικά τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία δεκαοκτώ (18) ετών και άνω.
Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως την 14.2.2012 (ή θα διανυθεί από 1.1.2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν.5053/2023, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν.3846/2010 (Α΄ 66) όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο τού ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
Για το δε χρονικό διάστημα από τη 14η.2.2012 έως και την 31η.12.2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρονται ανωτέρω, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τη 14η.2.2012 έως και την 31η.12.2023.
