Κώστας Σαμαράς
Είστε καλοί γονείς;
Οι καλοί γονείς βασίζονται σε έξι βασικά πράγματα
Το να είσαι γονιός είναι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα στον κόσμο. Γι αυτό, για την καλύτερη ανατροφή των παιδιών, ποτέ δεν πονάει η υπενθύμιση κάποιων βασικών αληθειών. Το γεγονός είναι πως τα παιδιά χρειάζονται έξι πράγματα για να μεγαλώσουν με υγεία, χαρά, αυτοπεποίθηση και όσο καλύτερα γίνεται ικανά να πετύχουν στην ζωή: αγάπη, καθοδήγηση, όρια, προστασία, επιβεβαίωση και σεβασμό.
Αγάπη
Τα παιδιά χρειάζονται αγάπη, φυσικά όχι τόσο πολύ ώστε να νιώσουν πνιγμένα. Χρειάζεται να λατρεύονται αλλά επίσης πρέπει να μάθουν την υπευθυνότητα και την αυτονομία.
Τα παιδιά χρειάζεται να νιώθουν πως είναι ξεχωριστά, αλλά όχι τόσο ξεχωριστά ώστε να αισθάνονται πως οτιδήποτε και αν κάνουν είναι εντάξει. Πρέπει να δουν πως οι γονείς τους μπορούν να τα αγαπούν αλλά επίσης να αποδοκιμάζουν τις πράξεις τους σε κάποιες περιστάσεις. Μεγάλωσα με ένα παιδί του οποίου οι γονείς ήταν υπερβολικοί στο να του λένε συνεχώς πόσο σπουδαίος ήταν. Λόγω αυτού πήραν τα μυαλά του αέρα έχοντας μια αίσθηση υπεροχής σε σχέση με τα άλλα παιδιά στην γειτονιά.
Από την άλλη πλευρά, ξέρω κάποια παιδιά τα οποία δέχονται πολύ αγάπη και επιβεβαίωση χωρίς οι γονείς τους να το παρακάνουν και αυτά τα παιδιά έχουν αυτοπεποίθηση, είναι χαρούμενα, ήσυχα και ευγενικά. Δουλεύουν σκληρά και τα πάνε καλά με τους άλλους.
Καθοδήγηση
Τα παιδιά χρειάζονται καθοδήγηση, αλλά οι γονείς οφείλουν να μην είναι τόσο καθοδηγητικοί με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην μαθαίνουν ποτέ να σκέφτονται για τον εαυτό τους. Πρέπει να είναι ικανά να δοκιμάζουν πράγματα, να τα κάνουν άνω κάτω και να μαθαίνουν από τα λάθη τους. Πρέπει να βιώσουν την απογοήτευση και την αποτυχία ώστε να μάθουν, να ωριμάσουν και αναπτύξουν χαρακτήρα.
Τα παιδιά χρειάζονται καθοδήγηση για να γίνουν καλύτερα. Πρέπει να μάθουν να δουλεύουν καλά, να έχουν καλές μαθησιακές συνήθειες και να καταλάβουν την αξία της σκληρής δουλειάς, την επιμονή και την αφοσίωση σε οτιδήποτε και αν κάνουν.
Πρέπει να διδαχθούν την προσωπική υπευθυνότητα και ευθύνη ώστε να μπορέσουν να μάθουν από τα λάθη τους και να ωριμάσουν σαν προσωπικότητες.
Η μάθηση της συμπόνιας για τα άλλα ζωντανά προσφέρει μια αίσθηση υπευθυνότητας για την οικογένεια, την κοινωνία και τον πλανήτη. Χρειάζεται να μάθουν την αυτοσυγκέντρωση για να μην κατηγορήσουν τον εαυτό τους για λάθη ή αδυναμίες.
Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν πώς να παίζουν δίκαια και να ακολουθούν τους κανόνες της κοινωνίας τους ώστε οι άνθρωποι να θέλουν να παίξουν μαζί τους όταν μεγαλώσουν.
Η Sheryl Sandberg στο καινούργιο της βιβλίο Option B: Facing Adversity, Building Resilience and Finding Joy, μιλά για την ελαστική ανατροφή των παιδιών με “το να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τέσσερα βασικά πιστεύω: (1) να έχουν κάποιον έλεγχο στην αγάπη τους (2) να μπορούν να μάθουν από την αποτυχία (3) σημαίνουν ως ανθρώπινα όντα και (4) έχουν αληθινές δυνάμεις στις οποίες μπορούν να βασιστούν.”
Όρια
Τα παιδιά χρειάζονται όρια ώστε να μπορούν να διακρίνουν το σωστό από το λάθος και να καταλάβουν τι προσδοκίες υπάρχουν από αυτά. Το να λες “όχι” σε ένα παιδί βοηθά στο να χτίσει χαρακτήρα, όπως και ανοχή στην απογοήτευση.
Επιβεβαίωση
Τα παιδιά χρειάζεται να ακούγονται και να παίρνουν απαντήσεις ώστε να αισθανθούν επιβεβαιωμένα, αλλά οι γονείς πρέπει να είναι σε τέτοια θέση ώστε τα παιδιά να την αναπτύξουν κατάλληλα.
Η Sandberg λέει στην Option B όταν τα παιδιά “επαινούνται για την προσπάθεια” καινούργιων ή δύσκολων πραγμάτων, αναπτύσσουν μια “νοοτροπία ανάπτυξης” η οποία τους δίνει τη δυνατότητα να “δουν τις ικανότητες σαν δεξιοτεχνίες οι οποίες μπορούν να διδαχθούν και να αναπτυχθούν.”
Η Sandeberg αναφέρει πως τα παιδιά αναπτύσσουν την ελαστικότητα όταν σημαίνουν και αυτό σημαίνει: “να ξέρεις πως οι υπόλοιποι σε παρατηρούν, νοιάζονται για εσένα και βασίζονται πάνω σου.”
Σεβασμό
Τα παιδιά χρειάζονται τον σεβασμό γιατί είναι το θεμέλιο της προσωπικής αξίας. Τα αισθήματα τους πρέπει να είναι σεβαστά όπως και οι απόψεις τους, οι ευχές και τα σώματα τους. Αυτό δε σημαίνει να τους δίνετε ότι θέλουν ή να τα αφήνετε να κάνουν ότι θέλουν, αλλά σημαίνει πάντα να σκέφτεστε τι είναι καλύτερο για εκείνα.
Το να σέβεστε ένα παιδί σημαίνει να το αποδέχεστε όπως ακριβώς είναι και το τι θέλει, ακόμα και αν αυτό είναι κάτι που ο γονιός δεν καταλαβαίνει απαραίτητα ή δεν συμφωνεί με αυτό.
Στη παλιά τηλεοπτική σειρά, Family Ties , δύο πολύ φιλελεύθεροι γονείς μεγάλωσαν έναν δημοκρατικό γιο και τον αποδέχτηκαν όπως ήταν ακόμα και αν η πολιτική του άποψη τους μπέρδευε.
Οι ετερόφυλοι γονείς των LGBTQ παιδιών τα σέβονται όταν αποδέχονται την ταυτότητα του γένους τους και τις ρομαντικές τους προτιμήσεις.
Προστασία
Τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται και από τις δικές τους παρορμήσεις και από τον κόσμο. Με την προστασία θα είναι ικανά να μάθουν πώς να φροντίζουν τον εαυτό τους.
Χρειάζεται να βλέπουν τους γονείς τους να τα υπερασπίζονται και να τα κρατούν ασφαλή από το κακό. Αυτό θα τα κάνει να νιώσουν άξια και πως αξίζουν την προστασία.
Από την άλλη πλευρά τα παιδιά δε χρειάζεται να είναι υπέρ-προστατευμένα ώστε να αποφεύγουν τις συνέπειες των λαθών τους ή να τους επιτρέπεται να ξεφεύγουν με σχεδόν καμία συνέπεια.
Οι γονείς πρέπει να εξισορροπήσουν την προστασία των παιδιών τους με την ανάγκη τους για την μάθηση των βασικών μαθημάτων ζωής.
Οι υπερβολικά προστατευτικοί γονείς αναστατώνουν τα παιδιά τους συναισθηματικά ή τα κάνουν εγωιστικούς νεαρούς ενήλικες που νομίζουν πως μπορούν να ξεφύγουν από κάθε είδους κακής συμπεριφοράς.
Τα αποτελέσματα του να είσαι καλός γονιός
Όταν οι καλοί γονείς δίνουν στα παιδιά τους τα παραπάνω έξι, τα παιδιά θα μεγαλώσουν με αυτοεκτίμηση. Αυτό περιλαμβάνει την αίσθηση αυτοπεποίθησης , αρκετό αυτό-σεβασμό και καλή προσωπική φροντίδα.
Ως καλοί γονείς, ποτέ δεν πονά το να σκέφτεστε πως ανατρέφετε τα παιδιά σας και το να κάνετε περιστασιακές προσαρμογές. Η αύξηση της κατάλληλης αγάπης, των ορίων, της καθοδήγησης, της επιβεβαίωσης και του σεβασμού που δίνετε στα παιδιά σας μπορούν μόνο να είναι ωφέλιμα για αυτά.
