Παλαιός Παντελεήμονας: Στη σκιά του βουνού των Θεών

Παλαιός Παντελεήμονας: Στη σκιά του βουνού των Θεών

Από τα 500 μέτρα υψόμετρο ο Παλαιός Παντελεήμονας απολαμβάνει θέα που κόβει την ανάσα προς τον Θερμαϊκό κόλπο και τις ακτές της Νότιας Πιερίας, ενώ η αρχιτεκτονική του συνδυάζει τη μακεδονική αρχιτεκτονική με την ηπειρώτικη παράδοση, καθώς χτίστηκε από Ηπειρώτες τεχνίτες πριν από τέσσερις αιώνες.

Τα αυτοκίνητα μένουν αυστηρά εκτός του διατηρητέου οικισμού. Δε χρειάζονται άλλωστε. Εδώ το μόνο που χρειάζεσαι είναι ένα ζευγάρι άνετα παπούτσια για να περπατήσεις στα στενά πλακόστρωτα δρομάκια και να θαυμάσεις τα αναπαλαιωμένα πέτρινα σπίτια και τα γραφικά καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα και είδη λαϊκής τέχνης.

Από το χθες στο σήμερα

Κι όμως, μερικές δεκαετίες πριν, στα πλακόστρωτα δρομάκια του Παλαιού Παντελεήμονα δεν περπατούσε κανείς. Το χωριό από τη δεκαετία του ’50 και για τριάντα ολόκληρα χρόνια είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του, που έχτισαν τον Νέο Παντελεήμονα, σε απόσταση 6 χιλιομέτρων προς τη θάλασσα. Από τη δεκαετία του ’80 όμως, το χωριό άρχισε να παίρνει ξανά ζωή με τους ντόπιους να επιστρέφουν και να αναπαλαιώνουν τα παλιά, μακεδονίτικα αρχοντικά, τη λιθόστρωτη πλατεία, το σχολείο και τα καλντερίμια.

Η μαγευτική θέα

Από τα 500 μέτρα υψόμετρο ο Παλαιός Παντελεήμονας απολαμβάνει θέα που κόβει την ανάσα προς τον Θερμαϊκό κόλπο και τις ακτές της Νότιας Πιερίας, ενώ η αρχιτεκτονική του συνδυάζει τη μακεδονική αρχιτεκτονική με την ηπειρώτικη παράδοση, καθώς χτίστηκε από Ηπειρώτες τεχνίτες πριν από τέσσερις αιώνες. Η ίδια η ατμόσφαιρα του ένδοξου μακεδονίτικου παρελθόντος άλλωστε, αποτέλεσε το ιδανικό σκηνικό για τα τηλεοπτικά «Ματωμένα Χώματα» του Κώστα Κουτσομύτη.

Ακόμα και στην καρδιά του χειμώνα ή την περίοδο των γιορτών, το χωριό παραμένει όσο ήρεμο επιθυμούν οι Θεσσαλονικείς, κυρίως, που χρειάζεται να διανύσουν μόλις 100 χιλιόμετρα, μέχρι να κάτσουν στην γεμάτη πλατάνια πλατεία του για ελληνικό στη χόβολη σερβιρισμένο στο μπακιρένιο μπρίκι ή θερμαντική κουμαρορακή. Εκεί δεσπόζει και ο επιβλητικός ναός του Αγίου Παντελεήμονα που έδωσε στο χωριό το όνομά του.

Διαμονή

Κυράνη: Στο κέντρο του παραδοσιακού, πετρόκτιστου οικισμού δημιουργήθηκε ο ξενώνας με πολύ μεράκι και με μαγική θέα στον Όλυμπο και τον Θερμαϊκό κόλπο. Όλα τα δωμάτια διαθέτουν τζάκι ενώ στην αίθουσα του πρωινού μπορείτε να απολαύσετε γευστικό και αρωματικό καφέ ή τσάι και καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας να γευτείτε σπιτικό τραχανά, πίτες, μαρμελάδες και ζυμωτό ψωμί (τηλ.: 6947 26 9376).

Το Χάνι: Ο ξενώνας βρίσκεται κοντά στην πλατεία του χωριού και διαθέτει δωμάτια με τζάκι, ατομικό μπάνιο και κεντρική θέρμανση, αλλά και δωρεάν ασύρματη πρόσβαση στο διαδίκτυο. Υπάρχει αίθουσα καθιστικού με τζάκι όπου μπορείτε να απολαύσετε το ποτό ή τον καφέ σας. Ο ιδιοκτήτης του ξενώνα είναι λάτρης των ορεινών δραστηριοτήτων και θα σας συμβουλέψει για πεζοπορίες, αναρριχήσεις, mountain bike κ.α. (τηλ.: 23520 22367, www.toxani.gr).

Καστανία: Η Γη Στην είσοδο του χωριού, μοιάζει με μικρογραφία παλιάς, μακεδονίτικης γωνιάς μέσα σε πλατάνια και καστανιές. Ο ξενώνας αποτελείται από τέσσερις, πετρόχτιστες κατοικίες οι οποίες διαθέτουν από δύο studio πλήρως εξοπλισμένα, που μπορούν να φιλοξενήσουν από δύο έως τέσσερα άτομα το καθένα. Όλα έχουν τζάκι και μπαλκόνι με θέα στη θάλασσα ή τον κήπο (τηλ.: 23520 22333, www.kastania-gi.gr).

Φαγητό

Όλυμπος: Αυθεντική ταβέρνα στην πλατεία για κρεατοφαγία με σπέσιαλ χοιρινό με μανιτάρια και ζουμερά παϊδάκια με χειροποίητες πατάτες. Παρέλαση και από μαγειρευτά σε διαφορετικές παραλλαγές όπως κρασάτα ή κοκκινιστά. Προτιμήστε την αίθουσα στον πάνω όροφο που έχει θέα σε όλη την Πιερία (τηλ.: 23520 22377). Αρχοντικό Από τις πιο παλιές ταβέρνες του χωριού. Το χειμώνα θα καθίσετε στην ρουστίκ αίθουσα του πάνω ορόφου και το καλοκαίρι στα τραπεζάκια κάτω από τα πλατάνια της πλατείας. Από τις σπεσιαλιτέ τα καλοψημένα παϊδάκια στα κάρβουνα αλλά και το χοιρινό με κάστανα που συνοδεύονται άψογα από το δικό τους κρασί. Αφήστε χώρο για τα γλυκά του ταψιού στο τέλος (τηλ.: 23520 22603).

Το Χάνι: Το παραδοσιακό οινομαγειρείο του ομώνυμου ξενώνα συνδυάζει οικογενειακή ατμόσφαιρα, θέα και γευστική κουζίνα δίπλα στο τζάκι. Χρησιμοποιούν μόνο φρέσκα υλικά, ντόπιας παραγωγής, μαγειρεύοντας τα σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλα. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τις χυλοπίτες του κυρίου Θόδωρου. Στο Χάνι υπάρχει επισκέψιμο κελάρι με ντόπια κρασιά από παραγωγούς της περιοχής (τηλ.: 23520 22367, www.toxani.gr).

Τι να κάνετε

Επισκεφτείτε το εντυπωσιακό ενετικό κάστρο του Πλαταμώνα που απέχει 6χλμ. από τον Παλιό Παντελεήμονα. Είναι χτισμένο το 10ο αιώνα στους πρόποδες του Ολύμπου σε θέση στρατηγική που ελέγχει τον δρόμο Μακεδονίας – Θεσσαλίας – Νότιας Ελλάδας. Αναστηλώθηκε το 1941 και φιλοξενεί μουσικές εκδηλώσεις του καλοκαιρινού “Φεστιβάλ του Ολύμπου”.

Η ομορφότερη βόλτα

Περπατήστε μέχρι τους Παλαιούς Πόρους, που απέχουν γύρω στα έξι χλμ., σε μια διαδρομή 90 λεπτών μέσα από δάση με καστανιές και οξιές. Το χωριό έχει ελάχιστους κατοίκους αλλά ιδιαίτερο χρώμα με λιθόχτιστα σπίτια του 18ου και 19ου αιώνα και πανέμορφα εκκλησάκια όπως τους ναούς της Ζωοδόχου πηγής και των Αγίων Αποστόλων. Καθίστε στην πλατεία στο Πέτρινο για ελληνικό καφέ που φτάνει στο μπρικάκι παρέα με λουκούμι. Δοκιμάστε παραδοσιακά γλυκά και σπιτικές πίτες στο Παλιό Καφενείο, που στεγάζεται σε παραδοσιακό σπίτι από το 1995.