Κώστας Σαμαράς
«Το χωριό είναι έτοιμο να εκραγεί, οι άνθρωποι είναι πικραμένοι, οι ψυχές φορτωμένες» – «Θέλω να ’ρθει αστυνομία, να υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις 9 το βράδυ» λέει ο 90χρονος Γιάννης Φραγκιαδάκης
Τον συναντήσαμε λίγο μετά το χάραμα, σ’ ένα από τα πιο ήσυχα σημεία των Βοριζίων. Ο αέρας του Ψηλορείτη φυσούσε κρύος, σαρώνει τις αυλές και τις ψυχές, κουβαλώντας την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που έχει σκεπάσει το χωριό.
Δείτε το βίντεο:
Στο κατώφλι του σπιτιού του, κάθεται ο 90χρονος Γιάννης Φραγκιαδάκης, πρόσωπο σεβάσμιο, με μάτια καθαρά και νου ξύπνιο, αν και κουρασμένο από όσα έχει δει.
Ένας άνθρωπος που έζησε τη μεγάλη βεντέτα του 1955, που μέτρησε νεκρούς συγγενείς, φίλους και γείτονες, και τώρα, εβδομήντα χρόνια μετά, φοβάται πως η Ιστορία ετοιμάζεται να ξαναγραφτεί με αίμα.
Ο κ. Φραγκιαδάκης, συγγενής μελών της οικογένειας που φέρονται να εμπλέκονται στο πρόσφατο φονικό, δεν μασάει τα λόγια του. Μιλά με εκείνη την παλιά, βαριά κρητική φωνή που κουβαλά εμπειρία, πίκρα και φόβο.
«Φοβάμαι πως θα ξαναζήσουμε τα ίδια. Το ’55 σφαχτήκαμε για μια σταγόνα νερό, για μια βρύση στο βουνό. Χάθηκαν άνθρωποι, χωρίστηκαν σπίτια, ρίζες κόπηκαν για πάντα. Και τώρα, πάλι τα ίδια. Ξαναχύνεται αίμα για το τίποτα», λέει στο protothema.gr.
Ο ηλικιωμένος άνδρας θυμάται με λεπτομέρειες εκείνη την εποχή: «Ήμουν είκοσι χρονών τότε. Θυμάμαι να μαζεύουμε τα παιδιά μέσα στα κατώγια, να σβήνουμε τα φώτα, να φυλάμε σκοπιά στα χωράφια. Όποιος έπιανε το μονοπάτι της πηγής, έβαζε τη ζωή του σε κίνδυνο. Σκοτώθηκαν άντρες, καταστράφηκαν οικογένειες. Τότε δεν υπήρχε αστυνομία να βάλει τάξη, ο καθένας έπαιρνε το δίκιο του με το όπλο. Κι αυτό φοβάμαι πως θα γίνει ξανά».
«Όταν ανάψει η σπίθα, δεν τη σβήνεις εύκολα. Γι’ αυτό φοβάμαι. Εγώ δεν έχω να χάσω τίποτα, μα φοβάμαι για τα παιδιά και τα εγγόνια μας», λέει ο Μανώλης Φραγκιαδάκης στον Φρίξο Δρακοντίδη
Η φωνή του τρέμει, όχι από γηρατειά, αλλά από αγωνία. «Το χωριό είναι έτοιμο να εκραγεί. Οι άνθρωποι είναι πικραμένοι, οι ψυχές φορτωμένες. Θέλω να ’ρθει αστυνομία, να υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις εννιά το βράδυ. Να μην κυκλοφορεί κανείς, να μη δοθεί αφορμή για νέο κακό. Αν δεν μπουν τώρα οι αρχές, αν δεν κάνουν κουμάντο, θα έχουμε κι άλλους νεκρούς». Παρά την ηλικία του, ο Γιάννης Φραγκιαδάκης δείχνει πλήρη διαύγεια και βαθιά κατανόηση του τι συμβαίνει γύρω του. «Εδώ, στα ορεινά, τα πράγματα είναι αλλιώς», λέει.
«Η τιμή κι ο λόγος μετράνε περισσότερο από τη ζωή. Όταν ανάψει η σπίθα, δεν τη σβήνεις εύκολα. Γι’ αυτό φοβάμαι. Εγώ δεν έχω να χάσω τίποτα, μα φοβάμαι για τα παιδιά και τα εγγόνια μας».
Κάτοικοι του χωριού λένε πώς μόλις άκουσαν τους πυροβολισμούς νόμιζαν πως είναι βάφτιση:
Όταν μιλά για τη βεντέτα του ’55, το βλέμμα του σκοτεινιάζει. «Είδα ανθρώπους να τρέχουν με τα αίματα, άκουσα μανάδες να σκούζουν, σπίτια να καίγονται. Ένα χωριό θρηνούσε και το άλλο χαιρόταν. Έτσι ήταν τότε. Και τώρα; Τώρα μπορεί να γίνει ξανά το ίδιο. Μπορεί να ξεκινήσει κάτι που δεν θα σταματήσει εύκολα».
Ζητά με αγωνία την παρέμβαση των αρχών και των τοπικών παραγόντων πριν να είναι αργά. «Να μπουν οι σοφοί του τόπου, οι σεβάσμιοι. Να γίνει σασμός. Να βρεθούν άνθρωποι που μπορούν να μιλήσουν στις οικογένειες. Μην το αφήσουν να ξεφύγει. Εγώ έχω δει τι σημαίνει βεντέτα, δεν είναι παιχνίδι. Είναι πόλεμος μέσα στο ίδιο χωριό».
Κλείνοντας τη συγκλονιστική του μαρτυρία, ο 90χρονος Κρητικός αφήνει μια φράση που μένει να αιωρείται: «Να σταματήσει τώρα το κακό. Δεν χρειάζονται άλλα μνήματα στα Βορίζια. Ο τόπος αυτός έχει ποτιστεί αρκετά με αίμα».
