Κοινωνικό Μέρισμα πρόβλημα ασφάλισης

  Η αυθαίρετη αντιμετώπιση σε διάφορα ζητήματα από πολλές δημόσιες υπηρεσίες και η ερμηνεία των κείμενων νομικών διατάξεων κατά το δοκούν από υπηρεσιακούς παράγοντες, αποτελούσε διαχρονικά ένα μείζον πρόβλημα που ταλάνιζε (και εξακολουθεί να ταλανίζει) την ελληνική κοινωνία. Ο κατάλογος τέτοιων φαινομένων αυθαιρεσίας είναι μακρύς ενώ η ταλαιπωρία που υφίστανται οι πολίτες τεράστια.

Ένα χρόνιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι πολίτες τούτης της χώρας με το Ι.Κ.Α. είναι ο  «τρόπος υπολογισμού των ημερών ασφάλισης των εργαζομένων που απασχολούνται με ημερήσιο ωράριο ίσο ή μεγαλύτερο του 1/2 του νομίμου ωραρίου πλήρους απασχόληση και αμείβονται με μισθό ίσο ή μεγαλύτερο του τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης».

Η Διοίκηση του Ι.Κ.Α. εδώ και πάρα πολλά χρόνια αυθαιρετεί αφού, σε όσους απασχολούνται ανελλιπώς με σύστημα πενθήμερης εργασίας με ημερήσιο ωράριο μεγαλύτερο ή ίσο του του νόμιμου ωραρίου πλήρους απασχόλησης (δηλαδή μεγαλύτερο ή ίσο των 4 ωρών) και, αμείβονται με ημερήσια αμοιβή μεγαλύτερη του Τεκμαρτού Ημερομισθίου (Τ.Η) της 1ης Ασφαλιστικής ή με μηνιαία αμοιβή μεγαλύτερη του 25πλασίου του Τ.Η. της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης, αναγνωρίζει όχι 25 ημερομίσθια, αλλά 21,22 ή 23 ημέρες ασφάλισης, δηλαδή όσες ακριβώς ημέρες απασχολούνται. Αυτός ο λανθασμένος και νομικά αβάσιμος τρόπος υπολογισμού, προκαλεί ποικίλες δυσμενείς επιπτώσεις στους ασφαλισμένους, όπως στέρηση 3-4 ημερομισθίων μηνιαίως και 36 – 48 ετησίως, μη συμπλήρωση έτσι των χρονικών προϋποθέσεων για την θεμελίωση ασφαλιστικών δικαιωμάτων, άνιση μεταχείριση μεταξύ των ασφαλισμένων κ.λπ.

Από το 2011 ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια από τη Διαδικτυακή Ομάδα Παρέμβασης Λογιστών Φοροτεχνικών η οποία μέσω επιστολών προς το Συνήγορο του Πολίτη ανέδειξε και επανέφερε στο προσκήνιο το εν λόγω θέμα ζητώντας την επίλυσή του. Ο Συνήγορος του Πολίτη με τη σειρά του απέστειλε επιστολές του προς τη Διοίκηση του Ι.Κ.Α ζητώντας τη διευθέτηση του εν λόγω προβλήματος, όμως το Ι.Κ.Α. συνέχισε την ανεκδιήγητη στάση του αγνοώντας επιδεικτικά και τη σχετική νομολογία (σ.σ. βλ. Σ.τ.Ε. 2331/2003, Δ.ΕΦ. Αθηνών 2247/2009, Δ.Π. Χαλκίδας 223/2012). Το πιο πρόσφατο πόρισμα του Συνηγόρου μπορείτε να το δείτε εδώ.

Αυτό το πρόβλημα υφίσταται και δεν έχει επιλυθεί ακόμη και σήμερα θα δούμε και μία επιπλέον διάστασή του, αφού χιλιάδες πολίτες θα χάσουν το κοινωνικό μέρισμα λόγω του γεγονότος που μνημονεύσαμε ανωτέρω. Πιο συγκεκριμένα, στα κριτήρια που θεσπίστηκαν για τη διανομή του κοινωνικού μερίσματος υπάρχει και το ακόλουθο: «Ο δικαιούχος οφείλει να είναι ασφαλισμένος τουλάχιστον μια φορά σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης και για χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο του ενός μηνός μέχρι και 31/10/2017, όπως αυτό προκύπτει από το μητρώο Άμεσα Ασφαλισμένων και Συνταξιούχων του ΕΦΚΑ.». Συνεπώς, όσοι πληρούν όλα τα υπόλοιπα κριτήρια και α) απασχολήθηκαν για έναν μόνο μήνα μέχρι και την 31η Οκτωβρίου 2017 με ημερήσιο ωράριο ίσο ή μεγαλύτερο του 1/2 του νομίμου ωραρίου πλήρους απασχόληση και β) αμείβονταν με μισθό ίσο ή μεγαλύτερο του τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης, θα χάσουν το κοινωνικό μέρισμα, διότι λόγω της στάσης της Διοίκησης του Ι.Κ.Α. δεν θα έχουν ως χρόνο ασφάλισης τον ένα μήνα, αλλά τις 21,22 ή 23 ημέρες.

Είναι καιρός να πάψει αυτή η αυθαίρετη στάση από την πλευρά του Ι.Κ.Α. Πρέπει επιτέλους η Διοίκηση του Ιδρύματος να συμμορφωθεί και να ακολουθήσει αυτό που προβλέπει ο νόμος.

Δεν είναι μόνο οι «αόρατοι» εργαζόμενοι, είναι και οι «ημι-αόρατοι». Είναι οι εργαζόμενοι με μερική απασχόληση που, ολόκληρη η κοινωνία γνωρίζει ότι, πολλές φορές ενώ εργάζονται κάθε μέρα, ολόκληρη την εβδομάδα, ασφαλίζονται από την εργοδοσία τους για «τετράωρο»! Αυτοί οι άνθρωποι που υφίστανται αυτό το καθεστώς αντιμετωπίζονται από το ΙΚΑ με τον χειρότερο τρόπο. Αυτοί που βρίσκονται στα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα και θα έπρεπε να έχουν την υψηλότερη υποστήριξη, τελικά έχουν απέναντί τους το ΙΚΑ που τους «κλέβει» τα ένσημα.

• Δεν είναι δυνατό κάποιος που εργάστηκε 4,5 ή 6 ώρες την ημέρα, κάθε μέρα, να του αρνείται το Ι.Κ.Α. τα ένσημα ολόκληρου του μήνα —όπως η νομοθεσία προβλέπει— και να χάσει το κοινωνικό μέρισμα.
• Δεν είναι δυνατό να αρνείται το Ι.Κ.Α. να εφαρμόσει τις δικαστικές αποφάσεις, αφού όποιος έχει υποστεί την «κλοπή» των ενσήμων από το ΙΚΑ έχει δικαιωθεί αργότερα από τη δικαιοσύνη (εφόσον βέβαια προσφύγει).
• Δεν είναι δυνατό να αγνοεί τόσο επιδεκτικά το Ι.Κ.Α. τις επανειλημμένες επιστολές του Συνηγόρου του Πολίτη για την τακτική αυτή.
• Δεν είναι δυνατό σήμερα οι υπουργοί Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να αφήσουν αυτούς του εργαζόμενους εκτός του κοινωνικού μερίσματος επιτρέποντας στο βαθύ «κράτος» του ΙΚΑ να αλωνίζει παρανομώντας.

Αναμένουμε την Κ.Υ.Α. ευελπιστώντας να γίνεται κάποια αναφορά και σε αυτές τις περιπτώσεις ασφαλισμένων που μνημονεύσαμε. Σε διαφορετική περίπτωση η αρμόδια Υπουργός οφείλει να δώσει άμεσα μια λύση στο μείζον αυτό θέμα που αφενός μεν, δημιουργεί τεράστια πρόβλημα στους πολίτες, αφετέρου δε, θα  στερήσει από χιλιάδες πολίτες και το κοινωνικό μέρισμα σε μια τόσο δύσκολη περίοδο.