Κώστας Σαμαράς
Εκτός από πολύ υψηλό προσδόκιμο ζωής, οι Ιάπωνες θεωρούνται και ο πιο αδύνατος λαός στο κόσμο. Σκεφτείτε το: μόλις το 3% του πληθυσμού πάσχει από παχυσαρκία. Κι ενώ κάθε λαός έχει διαφορετικά δομικά χαρακτηριστικά, σημαντικότατος είναι και ο ρόλος της διατροφής, την οποία οι Ιάπωνες προσέχουν ιδιαίτερα.
Προκειμένου να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες των Ιαπώνων, η κυβέρνηση συνέταξε και συνέστησε στους πολίτες ένα πρότυπο πρόγραμμα διατροφής (γνωστό με το όνομα «Japanese food guide spinning top»).
Τι περιλαμβάνουν, λοιπόν, αυτές οι οδηγίες;
Υπεροχή των υδατανθράκων έναντι των λιπαρών. Συνιστάται επίσης ο περιορισμός του αλατιού, των επεξεργασμένων τροφίμων, των γλυκών και των αναψυκτικών με υψηλή περιεκτικότητα ζάχαρης.
1. Όλα τα προϊόντα διαιρούντα σε ομάδες τροφίμων. Προτείνεται συγκεκριμένος αριθμός μερίδων ανά ομάδα για κάθε μέρα (το μέγεθος των μερίδων εξαρτάται απ’ την ηλικία και το φύλο του ατόμου). Η βάση της διατροφής είναι τα δημητριακά και τα σιτηρά, τα οποία ακολουθούνται από τα λαχανικά, το κρέας και το ψάρι. Για τα φρούτα και τα γαλακτοκομικά αρκούν δύο μερίδες την ημέρα.
2. Σημασία δεν έχει μόνο το τι τρώμε, αλλά και το πώς το τρώμε. Στην Ιαπωνία, οι άνθρωποι απολαμβάνουν πολύ το φαγητό τους. Επιπλέον, προτείνεται στον καθένα να βρει τον καλύτερο για τον οργανισμό του ρυθμό και να τρώει καθημερινά τις ίδιες ώρες.
3. Η διατροφή βασίζεται σε ντόπια και εποχικά προϊόντα, όπως το ρύζι ή το ψάρι και σπάνια συστήνονται διεθνή πιάτα.
4. Κάθε γεύμα πρέπει να είναι ισορροπημένο και να περιλαμβάνει προϊόντα απ’ όλες τις διατροφικές ομάδες. Για παράδειγμα, ένα τυπικό σχολικό κολατσιό στην Ιαπωνία, περιλαμβάνει ρύζι, κρέας ή ψάρι, σούπα, ένα ποτήρι γάλα κι ένα φρούτο.
5. Η ευαισθητοποίηση στο ζήτημα της σωστής διατροφής αρχίζει απ’ το σχολείο. Το μεσημεριανό γεύμα δεν γίνεται στο διάλειμμα, αλλά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εκπαίδευσης. Κατά τη διάρκειά του, κανείς δεν πιέζει τα παιδιά να βιαστούν κι αφού το γεύμα ολοκληρωθεί, οι μαθητές καθαρίζουν οι ίδιοι τα τραπέζια.
6. Τα γεύματα είναι μέτριου μεγέθους και διατηρείται ισορροπία ανάμεσα στην ποσότητα φαγητού που καταναλώνεται και στις θερμίδες.
7. Οι Ιάπωνες δίνουν μεγάλη βαρύτητα στα φρέσκα υλικά -αποφεύγουν να τρώνε προπαρασκευασμένα φαγητά.
8. Τα συμπεράσματα είναι απλά (και χρήσιμα): έμφαση στα φρέσκα, ντόπια προϊόντα, γεύματα που συνδυάζουν υλικά απ’ όλες τις διατροφικές ομάδες, περιορισμός λιπαρών και γλυκών, μικρές, συχνές και τακτικές μερίδες.
