Το «καυτό» θέμα του Σκοπιανού και της συμφωνίας που επιτεύχθηκε με τον ομόλογό του των Σκοπίων, Ζόραν Ζάεφ, αναλύει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος παραχωρεί σε συνέντευξη στο κρατικό κανάλι και στους δημοσιογράφους Δώρα Αναγνωστοπούλου, Αλέξη Παπαχελά και Τάσο Παππά.
Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκίνησε τις δηλώσεις του λέγοντας:
«Καταρχάς αισθάνομαι τυχερός διότι την ευτυχή συγκυρία σε μία στιγμή που στη γειτονική χώρα είχαμε μία σημαντική πολιτική αλλαγή, που έδωσε την ευκαιρία σε μένα και στον κ. Ζάεφ, να συζητήσουμε και να λύσουμε εκκρεμότητες χρόνων.
Προσπαθήσαμε να το λύσουμε με σεβασμό ο ένας απέναντι στις αξίες του άλλου, με σεβασμό στις κόκκινες γραμμές. Δημιουργούμε ένα πολύ σημαντικό μομέντουμ, για να νικήσουμε τους εμπόρους πατριωτισμού, που υπάρχουν και στις δύο πλευρές. Δεν θέλαμε γείτονες ταπεινομένους. Είναι μία συμφωνία που μπορεί να είναι βιώσιμη και ταυτόσημη με τη γενική εθνική γραμμή, που είναι η σύνθετη ονομασία με γεωργαφικό προσδιορισμό, erga omnes, το σημαντικότερο είναι ότι είναι μία συμφωνία που αποκυρήσσει τον αλυτρωτισμό και κατοχυρώνει πλήρως την πολιτισμική κληρονομιά της αρχαίας Μακεδονίας μας».
Η πλευρά των Σκοπίων καλούνται να ξεπεράσουν μία πολύπλοκη διαδικασία. Όταν κυρωθεί από τη Βουλή τους και εγκριθεί από το δημοψήφισμα, τότε μόνο θα ενεργοποιηθούν και για μας οι διεθνείς μας δεσμεύσεις. Πιστεύω πως θα επικυρωθεί η συμφωνία στα Σκόπια και ακολούθως θα ψηφιστεί και στην ελληνική Βουλή και μάλιστα από μία μεγάλη πλειοψηφία.
Στο διάγγελμά μου αναφέρθηκα στη διαδικασία των γειτόνων μας να αλλάξουν το όνομα και το ανέφερα ως Βόρεια Μακεδονία, «Severna Makedonija» στη δική τους γλώσσα. Η συμφωνία μεταφράζεται. Αν επιμέναμε στην αμετάφραστη ονομασία, θα αντιμετωπίζαμε το πρόβλημα πολύ σύντομα. Θα αναφέρονταν όλοι στη Μακεδονία. Οι τίτλοι στον Τύπο του εξωτερικού χθες, έγραφαν ότι «η Μακεδονία συμφώνησε να αλλάξει το όνομα σε Βόρεια Μακεδονία».
Εμείς την αναγνωρίζαμε ως πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Ας μην προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε ένα θέμα ουσίας, με τεχνάσματα. Η συμφωνία με γεωγραφικό προσδιορισμό δίπλα στη λέξη Μακεδονία, μας κατηγορούν άλλοι ασκεμμένα, άλλοι από ευαισθησία, ότι πάμε να παραδόσουμε το όνομα.
Bήμα-βήμα και παράγραφο-παράγραφο θα διαβάσετε ακολούθως τασημαντικότερα σημείας της συμφωνίας παράδοσης της Μακεδονίας μας. Το απόγευμα της Τετάρτης (13.06.2018) το κείμενο της συμφωνίας για το Σκοπιανό εστάλη σε όλα τα κόμματα.
Αξίζει να επισημανθεί ότι πουθενά στο αγγλικό ή στο ελληνικό κείμενο δεν γίνεται αναφορά σε «Severna Makedonija». Στο χθεσινό non paper του Μαξίμου αναφερόταν ότι «το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», που θα αναγνωρίζεται στη χώρα μας ως «Severna Makedonja», βάζει τέλος στον αλυτρωτισμό που ενείχε η ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», το οποίο αποτελούσε τη συνταγματική ονομασία της γείτονος και με το οποίο είχε ήδη αναγνωριστεί από περισσότερα από 140 κράτη σε διμερές επίπεδο, μεταξύ των οποίων τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα».
Με λίγα λόγια η Κυβέρνηση μας κρύβει πολλά. Τα έγγραφα είναι αποκαλυπτικά και κανείς δεν μπορεί να τα αμφισβητήσει πλέον.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3:
«Σε συνέχεια αυτών των διαπραγματεύσεων έχουν ήδη γίνει αμοιβαίως αποδεκτά και συμφωνήθηκαν τα ακόλουθα:
Α) Το επίσημο όνομα του Δεύτερου Μέρους θα είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» το οποίο θα είναι το συνταγματικό όνομα του δεύτερου μέρους. Το σύντομο όνομα του δεύτερου μέρους θα είναι «Βόρεια Μακεδονία»
Β) η ιθαγένεια του δεύτερου μέρους θα είναι Μακεδονική – πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας όπως αυτή θα εγγράφεται σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα
Γ) η επίσημη γλώσσα του δεύτερου μέρους θα είναι «Μακεδονική Γλώσσα» όπως αναγνωρίστηκε από την 3η Συνδιάσκεψη των Η.Ε. για την τυποποίηση των γεωγραφικών ονομάτων που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977 και περιγράφεται στο άρθρο 7 (3) και 4() της παρούσας συμφωνίας
Δ) Οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» έχουν την έννοια που αποδίδεται στο άρθρο 7 της παρούσας συμφωνίας.
Επίσης σύμφωνα με την 4η παράγραφο του πρώτου άρθρου τα επόμενα βήματα καθορίζονται ως εξής προκειμένου τα Σκόπια να έχουν ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις τους εως το τέλος του 2018:
Α) Το Δεύτερο Μέρος (σ.σ. ΠΓΔΜ) χωρίς καθυστέρηση, θα καταθέσει τη Συμφωνία στο Κοινοβούλιό του για κύρωση
Β) Σε συνέχεια της κύρωσης της παρούσας Συμφωνίας από το κοινοβούλιο του δεύτερου Μέρους, το Δεύτερ Μέρος θα γνωστοποιήσει στο Πρώτο Μέρος (σ.σ. Ελλάδα) ότι το κοινοβούλιό του έχει κυρώσει την Συμφωνία
Γ) το δεύτερο Μέρος εφόσον το αποφασίσει, θα διεξάγει δημοψήφισμα
Δ) το Δεύτερο Μέρος θα ξεκινήσει τη διαδικασία των συνταγματικών τροποποιήσεων όπως προβλέπεται στην παρούσα συμφωνία
Ε) το Δεύτερο Μέρος θα ολοκληρώσει in toto τις συνταγματικές τροποποιήσεις εως το τέλος του 2018
Ζ) Μόλις το Δεύτερο Μέρος γνωστοποιήσει την ολοκλήρωση των προαναφερόμενων συνταγματικών τροποποιήσεων και όλων των εσωτερικών νομικών διαδικασιών του προκειμένου να τεθεί σε ισχύ η παρούσα Συμφωνία το Πρώτο Μέρος θα κυρώσει χωρίς καθυστέρηση την παρούσα Συμφωνία
Σύμφωνα με την παράγραφο 11 του ίδιου άρθρου οι διαδικασίες «για την ταχεία τροποποίηση του Συντάγματος» της γειτονικής χώρας θα ξεκινήσουν «με την κύρωση της Συμφωνίας από το κοινοβούλιό του ή σε συνέχεια δημοψηφίσματος»…
Στην παράγραφο 12 αναφέρεται ότι το όνομα και οι ορολογίες της παρούσας Συμφωνίας, δηλαδή «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» κλπ «θα ενσωματωθούν στο Σύνταγμα του δεύτερου Μέρους. Η αλλαγή αυτή θα γίνει en bloc με μια τροποποίηση…».
Παράλληλα στην πρώτη παράγραφο του 2ου άρθρου επισημαίνεται ότι η Ελλάδα «συμφωνεί να μην αντιταχθεί στην υποψηφιότητα ή την ένταξη του Δεύτερου Μέρους, υπο το όνομα και τις ορολογίες» της Συμφωνίας σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και θεσμούς όπου η Ελλάδα είναι μέλος.
Στο άρθρο 7 επισημαίνει ότι Ελλάδα και ΠΓΔΜ αναγνωρίζουν ότι η «εκατέρωθεν αντίληψη τους» ως προς τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» αναφέρεται σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο κα πολιτιστική κληρονομία. Αναφορικά με την Ελλάδα «με τους όρους αυτούς νοούνται όχι μόνο η περιοχή και ο πληθυσμός της βόρειας περιοχής του Πρώτου Μέρους (σ.σ. Ελλάδας), αλλά και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και ο Ελληνικός πολιτισμός, η ιστορία της, η κουλτούρα και η κληρονομία αυτής της περιοχής από την αρχαιότητα εως σήμερα. Ως προς τα Σκόπια «με αυτούς τους όρους νοούνται η επικράτεια, η γλώσσα, ο πληθυσμός και τα χαρακτηριστικά τους, με την δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομία, διακριτώς διαφορετικά από αυτό που αναφέρονται στο άρθρο 7(2) (σ.σ. για την Ελλάδα)».
Επίσης, η ΠΓΔΜ «σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα της, η Μακεδονική γλώσσα, ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών. Τα Μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και τα άλλα χαρακτηριστικά του Δεύτερου Μέρους (σ.σ. ΠΓΔΜ) δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομία της βόρειας περιοχής της Ελλάδας».
Στο άρθρο 8 προβλέπεται ότι και η γειτονική χώρα θα μπορεί να ζητήσει από την Ελλάδα διόρθωση ενός ή περισσοτέρων «συμβόλων» της σε περίπτωση που πιστεύει ότι «συνιστούν μέρος της ιστορικής η πολιτισμικής κληρονομίας του». Με την δεύτερη παράγραφο του ίδιου άρθρου προβλέπεται πως εντός 6 μηνών από την ενεργοποίηση της συμφωνίας η γειτονική χώρα θα επανεξετάσει το καθεστώς των μνημείων της, δημοσίων κτιρίων και υποδομών στην επικράτειά του και στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ οιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές κινήσεις.
Επίσης, με την τρίτη παράγραφο προβλέπεται πως η ΠΓΔΜ οφείλει να μην ξαναχρησιμοποιήσει τον Ηλιο της Βεργίνας στην σημαία της και πρέπει εντός έξι μηνών από την ενεργοποίηση της συμφωνίας να προχωρήσει στις απαραίτητες αλλαγές.
Η επίλυση των διαφορών περιγράφεται στο άρθρο 19 και προβλέπει κλιμακωτά διμερή διαπραγμάτευση, παρέμβαση του γγ των Ηνωμένων Εθνών και προσφυγή σε Διεθνές Δικαστήριο. «Στην περίπτωση που το ένα Μέρος θεωρεί ότι το άλλο Μέρος δεν δρα σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρούσας Συμφωνίας, το Μέρος αυτό θα γνωστοποιήσει κατ αρχάς στο άλλο Μέρος τις ανησυχίες του και θα αναζητήσει μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων.
Εάν τα μέρη δεν μπορέσουν να επιλύσουν το ζήτημα διμερώς, μπορεί να συμφωνήσουν να ζητήσουν από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να κάνει χρήση των καλών υπηρεσιών του για την επίλυση του ζητήματος» αναφέρεται και στην επόμενη παράγραφο σημειώνεται «Οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ των Μερών σχετικά με την ερμηνεία ή εφαρμοφή της παρούσας συμφωνίας και δεν έχει επιλυθεί σύμφωνα με τις παραπάνω διαδικασίες μπορεί να υποβληθεί στο Διεθνές Δικαστήριο»
Ακολουθεί όλο το κείμενο της συμφωνίας
Δείτε το κείμενο-Πατήστε πάνω στις εικόνες για καλύτερη ευκρίνεια