Κώστας Σαμαράς
Στα Ανώγεια, τα καρδιακά προβλήματα είναι άγνωστος όρος και το μυστικό κρύβεται στο DNA.
Στα ηλιόλουστα Ανώγεια στη βόρεια Κρήτη, οι άνθρωποι ζουν μακρά και υγιεινή ζωή. Αλλά αυτό δεν αποτελεί περαιτέρω απόδειξη των πλεονεκτημάτων της μεσογειακής διατροφής, δεδομένου ότι οι κάτοικοι απολαμβάνουν μια διατροφή πλούσια σε ζωικά λίπη που «κανονικά» θα έπρεπε να προκαλεί υψηλά επίπεδα καρδιακών παθήσεων και πρόωρων θανάτων.
Οι επιστήμονες μόλις ανακάλυψαν το μυστικό του φημισμένου χωριού της Κρήτης: οι κάτοικοι έχουν μια γενετική παραλλαγή που τους προστατεύει από τις βλαβερές συνέπειες των «κακών» λιπαρών και της «κακής» χοληστερόλης.
Θεωρείται ότι αυτή η ιδιαίτερη γενετική σύνθεση μπορεί να είναι σχεδόν μοναδική στον πληθυσμό της περιοχής Μυλοποτάμου της Κρήτης. Προηγούμενη μελέτη του γονιδιώματος χιλιάδων Ευρωπαίων βρήκε την παραλλαγή μόνο σε άλλο ένα άτομο, στην Τοσκάνη της Ιταλίας. Μια ξεχωριστή παραλλαγή στο ίδιο γονίδιο έχει επίσης βρεθεί ότι σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα κακών λιπαρών στο αίμα των Άμις στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτό είναι προφανώς μια καλή είδηση για τους κατοίκους της περιοχής, επιπλέον όμως θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέους τρόπους αντιμετώπισης των καρδιαγγειακών παθήσεων για όλους εμάς που δεν έχουμε την τύχη μιας παρόμοιας γενετικής κληρονομιάς.
Μία από τους ερευνητές, η Δρ Ελευθερία Ζεγγίνη, γενετίστρια και καθηγήτρια Στατιστικής Γενετικής στο Ινστιτούτο Wellcome Trust Sanger, δήλωσε: «Η έρευνα μας δίνει μια καλύτερη κατανόηση των βιολογικών διαδικασιών πίσω από τη ρύθμιση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα που γνωρίζουμε ότι είναι κακή για εμάς. Βρήκαμε ότι αυτές οι σπάνιες γονιδιακές παραλλαγές σχετίζονται με την προστασία από καρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτές οι παραλλαγές είναι πολύ σπάνιες και θα μπορούσαν να ανοίξουν δρόμους για νέες θεραπείες. Αυτή είναι η αρχή ενός μακρινού ταξιδιού».
Η ίδια πάντως ξεκαθάρισε ότι η έρευνα δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ένα μέλλον, όπου θα μπορούμε να ακολουθούμε μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά χωρίς συνέπειες. «Απολύτως όχι», είπε. «Δεν πρόκειται για άδεια να τρώμε και να πίνουμε τα πάντα, επειδή η καρδιαγγειακή νόσος είναι ένας συνδυασμός περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων. Είναι λιγότερο θέμα πρόληψης και περισσότερο θεραπείας».
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, όπου οι ερευνητές περιέγραψαν πώς είχαν αναλύσει τα γονιδιώματα 250 ατόμων και ότι επίσης μελέτησαν άλλα 3.200 άτομα των οποίων οι γενετικές πληροφορίες ήταν γνωστές. Διαπίστωσαν ότι οι κάτοικοι των Ανωγείων είχαν μια παραλλαγή γονιδίου που προηγουμένως δεν ήταν γνωστή ότι προστατεύει από καρδιακές παθήσεις.
