Κώστας Σαμαράς
Εσωτερικό έγγραφο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) που διέρρευσε, επιβεβαιώνει αυτό που ήταν τοις πάσι γνωστό εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία, ότι δηλαδή η Άγκυρα χρησιμοποιεί τις μεταναστευτικές/προσφυγικές ροές ως μοχλό πίεσης προς Λευκωσία και Αθήνα, αλλά και την Ε.Ε. Η στρατηγική αυτή της Άγκυρας βρήκε πρόσφορο έδαφος από το 2015 και μετά με το άνοιγμα των συνόρων από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Οι Βρυξέλλες δια της κυκλοφορίας εσωτερικού εγγράφου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), το οποίο και διέρρευσε προς δημοσιογράφους, καταλήγοντας και στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» παραδέχονται πως «Κάποιες αιχμηρές αυξήσεις αφίξεων (σ.σ μεταναστών) στα ελληνικά νησιά, στο Αιγαίο, τους τελευταίους μήνες, μπορούν να αποδοθούν στην επιθυμία της τουρκικής Κυβέρνησης να στείλει μήνυμα δυσαρέσκειας, προκειμένου να ασκηθεί πίεση προς την Ε.Ε».
Σε άλλο σημείο του εσωτερικού εγγράφου της ΕΥΕΔ αναφέρονται χαρακτηριστικά και τα εξής: «Υπήρξαν περίοδοι εσκεμμένα αναποτελεσματικών ελέγχων από τα όργανα επιβολής του νόμου, οι οποίοι (σ.σ εσκεμμένα αναποτελεσματικοί έλεγχοι) μεταφράστηκαν σε αιχμηρές αφίξεις στα νησιά του Αιγαίου και κατά μήκος των ελληνοτουρκικών χερσαίων συνόρων. Αυτό έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο πολιτικού πλεονεκτήματος για την τουρκική Κυβέρνηση», διαπιστώνει το εσωτερικό έγγραφο της ΕΥΕΔ, καθιστώντας σαφές ότι η Άγκυρα και ο κ. Ερντογάν, ενίοτε κλείνουν τα μάτια στη διακίνηση παράτυπων μεταναστών προς την Ελλάδα, έχοντας ως προφανή στόχο να αξιοποιήσουν την πίεση που δημιουργείται και να εξασφαλίσουν ανταλλάγματα από την Ε.Ε.
Παράλληλα στο εσωτερικό έγγραφο σημειώνεται ότι «… οι βασικές αρμοδιότητες σε σχέση με τη στρατηγική για τα ζητήματα μετανάστευσης έχουν μεταφερθεί στο γραφείο του Προέδρου» Ερντογάν, οπότε και συνάγεται ότι πρόκειται για πολιτική απόφαση εκμετάλλευσης του δράματος αυτών των ανθρώπων στο ανώτατο επίπεδο εκ μέρους της γειτονικής χώρας.
Παρόλο που αρκετές ήταν οι φωνές κυρίως στην Ελλάδα, η οποία υπόκειται εδώ και πάνω από μια δεκαετία αθρόες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, οψίμως και η Κύπρος οδηγείται ταχύτατα σε σημεία κορεσμού στο ζήτημα αυτό, η στάση της Τουρκίας δεν είχε αξιολογηθεί ορθολογικά από τα κράτη μέλη της Ε.Ε., αλλά και από τα ίδια τα κοινοτικά όργανα που κατά τ’ άλλα ήταν επιφορτισμένα με την αντιμετώπιση του προβλήματος, το οποίο κορυφώθηκε με την κλιμάκωση του πολέμου στην Συρία.
Κάλλιο αργά παρά ποτέ όμως, καθώς αν και με μεγάλη καθυστέρηση, για πρώτη φορά αποτυπώνεται με ευκρίνεια, στο πλαίσιο εσωτερικού εγγράφου της Ε.Ε, το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις, όπου μεταξύ άλλων αναδεικνύεται και η δράση των διακινητών παράτυπων μεταναστών, προς την Κύπρο, όπου και πλέον καταγράφεται ισχυρή μεταναστευτική/προσφυγική πίεση.
«Τα δίκτυα των διακινητών μεταναστών κατά μήκος της διαδρομής της ανατολικής Μεσογείου εξακολουθούν να λειτουργούν σε μεγάλο βαθμό από Κούρδους της Συρίας και του Ιράκ που συνεργάζονται στενά με τουρκικές εγκληματικές ομάδες», σημειώνει το εσωτερικό έγγραφο, όπου υπογραμμίζεται ότι: «Το 2018 διαφάνηκε αύξηση στη χρήση ταχύπλοων σκαφών που διακινούν παράτυπους μετανάστες απευθείας από την Τουρκία προς την ηπειρωτική Ελλάδα, την Ιταλία ή την Κύπρο. Για να επιχειρήσουν αυτές τις μεγάλες αποστάσεις, οι διακινητές χρησιμοποιούν μεγαλύτερα ιστιοφόρα σκάφη, άκαμπτα φουσκωτά σκάφη ή συνήθη μηχανοκίνητα σκάφη, όλα εφοδιασμένα με ισχυρούς κινητήρες. Η Κύπρος, ειδικά, έχει αναφέρει ένα αυξημένο αριθμό εντοπισμού περιστατικών στη νεκρή γραμμή που καταδεικνύει μια διαφοροποίηση των τρόπων λειτουργίας των διακινητών».
Σε αντίθεση με την κατάσταση στο Αιγαίο, για την οποία το εσωτερικό έγγραφο της ΕΥΕΔ διαπιστώνει «εσκεμμένους αναποτελεσματικούς ελέγχους» εκ μέρους της Άγκυρας, στην περίπτωση της Κύπρου, καταγράφει απλώς το πρόβλημα στη γραμμή αντιπαράταξης.
Παράλληλα, ανεξάρτητη πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για την Πράσινη Γραμμή, καταδεικνύει την πέραν πάσης αμφιβολίας εμπλοκή της Άγκυρας και στην περίπτωση των αυξημένων προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Αναφέρεται στην Έκθεση πως ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που διακινήθηκαν από τα κατεχόμενα προς τις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, συνέχισε να έχει αυξητικές τάσεις, ανερχόμενος σε 1.686 πρόσωπα το 2017, σε σύγκριση με 1.499 το 2016 και 1.290 το 2015.
Η έκθεση της Κομισιόν σημειώνει ότι σχεδόν όλοι οι παράτυποι μετανάστες έφτασαν από την Τουρκία στα κατεχόμενα και πέρασαν ή επιχείρησαν να περάσουν μέσω της Πράσινης Γραμμής στις ελεύθερες περιοχές υπό τον έλεγχο της Κ.Δ. Αναφορικά με την πληθυσμιακή και εθνοτική σύνθεση των προσφύγων και μεταναστών δόθηκαν τα ακόλουθα νούμερα: Παράτυποι πρόσφυγες/μετανάστες:
- Πολίτες Συρίας 753
- Πακιστάν 119
- Σομαλίας 111
- Τουρκίας 74 (αρκετοί εξ αυτών Κούρδοι).
Παράλληλα, επισημαίνεται πως σε ποσοστό περίπου της τάξης του 90%, ήτοι 1.519 άτομα ζήτησαν «διεθνή προστασία» από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το 2018, η κατάσταση οδεύει επί τα χείρω για την Κύπρο, γεγονός που άλλωστε καταγράφεται και στα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της Κομισιόν, Eurostat.
Βάσει αυτών των στοιχείων, τα οποία ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επικαλέσθηκε προσφάτως στο πλαίσιο ενημερωτικής επιστολής προς τους εταίρους του στην Ε.Ε, η Κύπρος έχει δεχθεί τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων για άσυλο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018, μεταξύ των κρατών της Ε.Ε, φυσικά κατ’ αναλογία πληθυσμού.
Στην επιστολή του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επισημαίνει ακόμη ότι τους πρώτους μήνες του 2018 η Κύπρος δέχθηκε 2.221 αιτήσεις παροχής ασύλου, κάτι που συνιστά αύξηση κατά 40% σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του προηγούμενου έτους.
