Κώστας Σαμαράς
Το Αλτσχάιμερ θεωρείται η επιδημία του 21ου αιώνα, λόγω των αυξανόμενων περιστατικών που καταγράφονται.
Μπορεί να ανιχνευθεί η νόσος σε πρώιμο στάδιο; Ποιο είναι το σημάδι που σας χτυπάει το καμπανάκι, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης έφερε στο προσκήνιο την άνοια με πιο συχνή μορφή τη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι σημαντικότεροι παράγοντες για την εμφάνιση της νόσου είναι η γενετική προδιάθεση και η αύξηση της ηλικίας, που είναι παράγοντες μη τροποποιήσιμοι.
Ο κίνδυνος για ανάπτυξη άνοιας αυξάνεται με τη γήρανση και η νόσος είναι εξαιρετικά συχνή στις μεγάλες ηλικίες. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, στην Ελλάδα περίπου 250.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 350.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή που είναι προστάδιο της άνοιας.
Το σύμπτωμα του Αλτσχάιμερ που εμφανίζεται χρόνια πριν εκδηλωθεί η νόσος
Σύμφωνα με τους ειδικούς, υπάρχει ένα σημάδι που σας προειδοποιεί χρόνια πριν από την εμφάνιση της νόσου και πριν παρουσιαστούν τα άλλα συμπτώματα. Το σημάδι αυτό είναι η δυσκολία πλοήγησης ενός ατόμου από το ένα μέρος στο άλλο.
Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association, έδειξε ότι τα άτομα που θα νοσήσουν από Αλτσχάιμερ, θα εμφανίσουν πρώτα προβλήματα με την πλοήγησή τους μέσα σε χώρους και έπειτα θα παρουσιάσουν άλλα προβλήματα, όπως με τη μνήμη τους.
Τα ευρήματα αυτά, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν στη δημιουργία ενός διαγνωστικού εργαλείου και να βοηθήσουν τους ασθενείς πολύ πριν νοσήσουν.
Η έρευνα, με επικεφαλής ερευνητές του UCL, αξιοποίησε την εικονική πραγματικότητα για να δοκιμάσει τις ικανότητες πλοήγησης 100 ασυμπτωματικών ενηλίκων ηλικίας μεταξύ 43 και 66 ετών, περίπου 25 χρόνια νεότερων από την εκτιμώμενη ηλικία εμφάνισης της άνοιας.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ δυσκολεύονταν με το έργο πλοήγησης στην εικονική πραγματικότητα, παρά το γεγονός ότι δεν παρουσίαζαν έκπτωση σε άλλες γνωστικές δοκιμασίες. Είναι ενδιαφέρον ότι οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων στις επιδόσεις, με την εξασθένιση να παρατηρείται στους άνδρες αλλά όχι στις γυναίκες.
Αυτό υποδηλώνει ότι οι βλάβες στη χωρική πλοήγηση μπορεί να αρχίσουν να αναπτύσσονται χρόνια ή και δεκαετίες πριν εμφανιστούν άλλα συμπτώματα, σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Το πρώτο διαγνωστικό σήμα για το Αλτσχάιμερ»
Η Dr Coco Newton, συγγραφέας της μελέτης από το Ινστιτούτο Γνωστικής Νευροεπιστήμης του UCL, δήλωσε ότι «Τα αποτελέσματα μας έδειξαν ότι αυτό το είδος της αλλαγής συμπεριφοράς πλοήγησης μπορεί να αποτελεί το πρώτο διαγνωστικό σήμα για τη νόσο πριν εκδηλωθεί το Αλτσχάιμερ».
Σημειώνεται πως οι συμμετέχοντες στην έρευνα είχαν ένα συγκεκριμένο γονίδιο προδιάθεσης, οικογενειακό ιστορικό Αλτσχάιμερ ή παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η περιορισμένη σωματική δραστηριότητα. Οι συμμετέχοντες περιηγήθηκαν σε ένα εικονικό περιβάλλον φορώντας ακουστικά VR.
Σύμφωνα με την Dr Coco Newton, «Προωθούμε τώρα αυτά τα ευρήματα για να αναπτύξουμε ένα διαγνωστικό εργαλείο υποστήριξης κλινικών αποφάσεων για το NHS τα επόμενα χρόνια, το οποίο αποτελεί έναν εντελώς νέο τρόπο προσέγγισης της διάγνωσης και ελπίζουμε ότι θα βοηθήσει τους ανθρώπους να λάβουν μια πιο έγκαιρη και ακριβή διάγνωση».
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς οι θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ θεωρούνται πιο αποτελεσματικές στα πρώτα στάδια της νόσου, ανέφερε η ίδια, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω μελέτη των περιστατικών σε άνδρες και γυναίκες και τη σημασία της συνεκτίμησης του φύλου τόσο για τη διάγνωση όσο και για τη μελλοντική θεραπεία.
