Κώστας Σαμαράς
Υπαρκτό και καθόλου μακριά από την πραγματικότητα είναι το σενάριο διάλυσης του γιουγκοσλαβικού κρατιδίου των Σκοπίων με την κυβέρνηση να μετράει αντίστροφα για πρόωρες εκλογές.
Βασικό αίτιο της έντονης αποσταθεροποίησης στο κρατίδιο είναι η παταγώδης αποτυχία του δημοψηφίσματος προ εβδομάδας που σχετίζεται με την Συμφωνία των Πρεσπών. Η συμφωνία που εκχωρεί μακεδονική εθνότητα και γλώσσα βρίσκεται υπό κατάρρευση ενώ για το θέμα, Σκοπιανή και Ελληνική κυβέρνηση βάλλονται από παντού.
Χαρακτηριστικό των αποσταθεροποιητικών παραγόντων είναι και οι παρεμβάσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ-Δύσης σε μια υπόγεια κόντρα με τη Ρωσία για την γεωπολιτική επιρροή στην περιοχή.
Το σίγουρο είναι πως οποιαδήποτε εξέλιξη στο γειτονικό κράτος θα πυροδοτήσει μια σειρά εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή.
Τα απόνερα του δημοψηφίσματος στα Σκόπια θυμίζουν ορμητικό χείμαρρο που απειλεί να παρασύρει το πολιτικό προσωπικό της χώρας, πόσο μάλλον τη στοιχειώδη ευρυθμία αυτού.
Ο Ζόραν Ζάεφ εμμένει πως το 91,5% των ψηφοφόρων ενέκριναν τη Συμφωνία των Πρεσπών στο δημοψήφισμα και άρα συναινούν στην τροποποίηση του Συντάγματος. Στο ίδιο μήκος κύματος, όμως, δεν βρίσκεται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το VMRO-DPMNE υποστηρίζει ότι λόγω της μεγάλης αποχής που σημειώθηκε η συμφωνία έχει ουσιαστικά πεθάνει.
Σε περίπτωση που δεν βρεθεί μία συμβιβαστική λύση -πράγμα πολύ δύσκολο- και ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ δεν βρει με άλλους τρόπους τους βουλευτές που του λείπουν για να έχει την αναγκαία πλειοψηφία των 80 εδρών, έχει ξεκαθαρίσει πως θα προσφύγει πρόωρα στις κάλπες.
Ο ίδιος εκτίμησε πως σε μία εβδομάδα το τοπίο θα έχει ξεκαθαρίσει και αν προκύψει αδιέξοδο οι εκλογές θα προκηρυχθούν για το τέλος Νοεμβρίου.
Από την πλευρά του, το VMRO-DPMNE ζήτησε το σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης 100 ημερών και τον ορισμό νέου Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος θα προεδρεύσει εξεταστικής επιτροπής, η οποία θα διερευνήσει τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για παρατυπίες που σημειώθηκαν πριν και κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος.
Ο Ζόραν Ζάεφ επιθυμεί να κινηθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Σε λίγες ημέρες λοιπόν θα ανακοινωθεί αν είναι εφικτή η αλλαγή του Συντάγματος από την παρούσα Βουλή ή αν πάνε στις κάλπες.
«Πιστεύω ότι θα υπάρξει κάποιου είδους αποτέλεσμα μέχρι το τέλος της εβδομάδας ή στην αρχή της επόμενης. Περίπου στις 10 Οκτωβρίου λήγει η διορία για να ανακοινώσω στους πολίτες ποια θα είναι τα επόμενα βήματα. Ελπίζω ότι θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε ότι έχει διασφαλιστεί η πλειοψηφία που χρειάζεται για τις συνταγματικές αλλαγές».
Να θυμίσουμε ότι για την τροποποίηση του Συντάγματος απαιτείται πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή, την οποία η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ δεν διαθέτει. Χρειάζεται τη στήριξη δηλαδή βουλευτών της αντιπολίτευσης για να εξασφαλίσει την αναγκαία ενισχυμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Στο μεταξύ, η Μόσχα άσκησε για δεύτερη φορά σφοδρή κριτική στο ΝΑΤΟ.
«Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ υπερέβη τον ρόλο του ως επικεφαλής ενός στρατιωτικού συνασπισμού. Αν λέμε ότι δεν επεμβαίνουμε στις εσωτερικές υποθέσεις, τότε δεν πρέπει να προπαγανδίζουμε υπέρ ή κατά, εάν πρόκειται για το δημοψήφισμα.
Εάν λέμε ότι δεν επεμβαίνουμε στις εσωτερικές υποθέσεις και σεβόμαστε το δίκαιο, περιλαμβανομένου και του διεθνούς δικαίου, τότε δεν πρέπει, και πολύ περισσότερο για τον αρχηγό ενός στρατιωτικούς συνασπισμού να μιλάει εκ μέρους των Κοινοβουλίων κρατών για εκείνες τις αποφάσεις οι οποίες θα ληφθούν. Αυτό είναι κατηγορηματικά ανεπίτρεπτο» δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.
Lajm: «Οι πρόωρες εκλογές δεν εγγυώνται «ΝΑΙ» στην υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών»
Γνώστες των πολιτικών συνθηκών στη χώρα λένε ότι οι πρόωρες εκλογές δεν παρέχουν τη διασφάλιση για την υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, μετά τη διεξαγωγή τους.
Επιπλέον, ο πρόεδρος της Ένωσης Αλβανών Δημοσιογράφων λέει ότι είναι παράδοξο για κάποιον να ελπίζει ότι στις πρόωρες εκλογές οποιαδήποτε πολιτική δύναμη θα μπορούσε να κερδίσει τα δύο τρίτα των εδρών του Κοινοβουλίου που είναι αναγκαίες για την έγκριση των συνταγματικών αλλαγών.
«Εξαπατούν εκείνους που πιστεύουν ότι οι πολίτες που υποστήριξαν το δημοψήφισμα θα ψηφίσουν υπέρ του SDSM και των αλβανικών κομμάτων.
Κανείς δεν έχει στην τσέπη του τους 600 χιλιάδες ψήφους του δημοψηφίσματος. Ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος υποστήριξε το δημοψήφισμα επειδή θέλουν τη συμμετοχή της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, αλλά σίγουρα δεν θα ψηφίσουν για το SDSM και το BDI (DUI), διότι αμφιβάλλουν για την ειλικρίνεια αυτών των κομμάτων», δήλωσε ο Σελμάνι στην εφημερίδα ‘Λάιμ’.
Σύμφωνα με τον Σελμάνι, η Συμφωνία των Πρεσπών όχι μόνο παρεμποδίζεται από τον αρχηγό της αντιπολίτευσης, Μίτσκοσκι, αλλά και από κρατικές δομές στο SDSM και το DUI.
‘’Είμαι πεπεισμένος ότι το SDSM έχει τη δύναμη και την ιδιαίτερα τη θεσμική ικανότητα να εξασφαλίσει την υποστήριξη ενός μέρους των βουλευτών του VMRO, αλλά το πρόβλημα είναι ότι θέλουν να παίξουν με τον Νίκολα Γκρούεφσκι, μια του παρέχουν αμνηστία και μία όχι, είναι ένα παιχνίδι της σημερινής εξουσίας για τα δικά της συμφέροντα.
Είμαι βέβαιος ότι η προσπάθεια για πρόωρες εκλογές είναι μια προσπάθεια του εθνικιστικού κόμματος να υπονομεύσει τη Συμφωνία των Πρεσπών και να αποτρέψει τον εκδημοκρατισμό και την ένταξη της χώρας στις ευρωατλαντικές δομές», πρόσθεσε ο Σελμάνι.
Ο επικεφαλής της Ένωσης των Αλβανών Δημοσιογράφων, πιστεύει ότι το μακεδονικό κατεστημένο (VMRO-DPMNE και λοιπά ακροδεξιά κόμματα) έχουν συνδέσει τη μοίρα της ‘Μακεδονίας’ με την τελική διευθέτηση του σερβικού ζητήματος στα Βαλκάνια, που χρηματοδοτείται από τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό το κατεστημένο δεν αισθάνεται άνετα με συμμάχους όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ, αλλά προτιμούν συμμάχους όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Επίσης, ο αναλυτής Άρμπεν Λάλα, δεν θεωρεί ότι οι πρόωρες εκλογές θα δώσουν τη δυνατότητα να περάσει η ‘ελληνο-σλαβομακεδονική συμφωνία των Πρεσπών’, γιατί σύμφωνα με αυτόν υπάρχει πιθανότητα το SDSM να χάσει και να υπάρξει άλλη κυβέρνηση.
«Πιστεύω ότι το SDSM θα πρέπει να βρει κοινή γλώσσα με το VMRO αν θέλει το καλό της ‘Μακεδονίας’ και το μέλλον του λαού της (Σλάβο-Μακεδόνες, Αλβανοί, Ρομά, Σέρβοι κλπ)», δήλωσε ο Λάλα, στην εφημερίδα Λάιμ.
Πρόσθεσε ακόμη, ότι οι εκλογικοί κατάλογοι έπρεπε να είχαν καθαρισθεί εγκαίρως, γιατί πρόκειται για ένα ζήτημα έκτακτης ανάγκης.
«Η απογραφή του πληθυσμού πρέπει να γίνει σε μια στιγμή (πολιτικής) ηρεμίας και σωστά, χωρίς «μαχαίρια πίσω από τους Αλβανούς».
Λυπάμαι που ο Ζάεφ με το δημοψήφισμα, έπεσε στην παγίδα του VMRO, αφού γνώριζε ότι ένα μεγάλο μέρος του λαού (που ήταν στους εκλογικούς καταλόγους) έχει μεταναστεύσει», κατέληξε ο Λάλα.
