Κώστας Σαμαράς
Στο 34.09% κυμαινόταν η συμμετοχή στο δημοψήφισμα των Σκοπίων στις 6.30 το απόγευμα, δηλαδή μισή ώρα πριν κλείσουν οι κάλπες σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Εκλογικής Επιτροπής. Στη διαδικασία ψήφισαν 589.637 πολίτες.
Η συμμετοχή στην ψηφοφορία ξεκίνησε υποτονικά και στη 1.00 ώρα μόλις και μετά βίας ξεπερνούσε το 16% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους όταν το αντίστοιχο ποσοστό στις βουλευτικές εκλογές -την ίδια ώρα- κυμαινόταν γύρω στις 34%.
Στις 15:00 το μεσημέρι, το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε στο 22,65%.
Δύο ώρες πριν κλείσουν οι κάλπες, στις 5.00 τοπική ώρα η συμμετοχή είχε φθάσει το 28,8%.
Το χαμηλό έως τώρα ποσοστό συμμετοχής μπορεί να δυσχεράνει την προσπάθεια του Ζόραν Ζάεφ να πείσει τους βουλευτές να ψηφίσουν υπέρ των συνταγματικών αλλαγών που απαιτούνται ώστε η συμφωνία με την Ελλάδα να ολοκληρωθεί, σημείωνε νωρίτερα το Associated Press.
Το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ απαιτεί μίνιμουμ συμμετοχής 50% για να καταστεί το δημοψήφισμα δεσμευτικό.
Ωστόσο η κυβέρνηση Ζάεφ έχει ήδη δηλώσει ότι το δημοψήφισμα θα έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα, ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής.
Πρώτες σκέψεις για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ
1. Η μεγάλη αποχή (άνω του 60%) εφόσον επιβεβαιωθεί και επίσημα, ισοδυναμεί με απόρριψη του διλήμματος που έβαλε το δημοψήφισμα για την ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ με αλλαγή του ονόματος.
2. Αν και δεν είναι δεσμευτικό, ισοδυναμεί με αποδοκιμασία του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ και της πολιτικής του, καθώς έριξε όλο το βάρος υπέρ του «ναι» και βέβαια υπέρ της συμμετοχής. Η χώρα οδηγείται σε πολιτική αστάθεια, πιθανώς σε πρόωρες εκλογές, παρότι υπάρχει ακόμα κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή.
3. Η κυβέρνηση Ζάεφ και οι υποστηρικτές του «ναι» γνώριζαν τα προβλήματα στους εκλογικούς καταλόγους και προχώρησαν σε κινήσεις και επιλογές με αυτά τα δεδομένα.
4. Ισοδυναμεί επίσης με αποδοκιμασία των προτροπών του δυτικού παράγοντα (ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΗΠΑ, Γερμανία κλπ), ενώ ο ρωσικός παράγοντας θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί περαιτέρω την κατάσταση.
5. Η εθνικιστική αντιπολίτευση βγαίνει ενισχυμένη, καθώς κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει στην αποχή και στα προβλήματα στους εκλογικούς καταλόγους. Η συμμετοχή ορισμένων από τους βουλευτές του VMRO-DPMNE στο δημοψήφισμα άνοιξε ένα «παράθυρο» για μελλοντικές συγκλίσεις. Αλλά αυτό το παράθυρο μάλλον κλείνει με την μικρή συμμετοχή των πολιτών στο δημοψήφισμα.
6. Το αλβανικό στοιχείο, που μάλλον προσήλθε στις κάλπες σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από τον μέσο όρο, ίσως μπει στον πειρασμό να αναζητήσει άλλους δρόμους για να κάνει πράξη το νατοϊκό όραμα, ακόμα και μέσω των φιλοδοξιών για μια μεγάλη Αλβανία. Το κατά πόσον αυτές οι φιλοδοξίες μπορούν να περάσουν από το θεωρητικό στο πρακτικό επίπεδο, μένει να αποδειχθεί.
Στρατής Αγγελής – ΑΥΓΗ
