Κώστας Σαμαράς
Το βαρύ πυροβολικό τους στέλνουν οι ΗΠΑ στα Σκόπια, δείχνοντας ξεκάθαρα πως θέλουν να κλείσουν άρον-άρον το ζήτημα της ονομασίας. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος.
Τα Σκόπια μπαίνουν στο ΝΑΤΟ και αποκόπτουν κάθε ρωσική ανάμειξη στα Βαλκάνια. Η μόνη πλέον σταθερή σύμμαχος για την Μόσχα είναι το Βελιγράδι. Δυστυχώς η Αθήνα και συγκεκριμένα το Μ. Μαξίμου, έκανε τις επιλογές του και γύρισε την πλάτη στην Ρωσία.
Η χθεσινή δε ανακοίνωση, πως δεν υπάρχει θέμα επίσκεψης Τσίπρα στην Μόσχα, είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί.
Επίσημη επίσκεψη στην ΠΓΔΜ θα πραγματοποιήσει ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Τζιμ Μάτις, ενόψει του κρίσιμου δημοψηφίσματος στις 30 Σεπτεμβρίου για την αλλαγή ονομασίας της γειτονικής χώρας.
Την ίδια ώρα, ο Μάτις εκφράζει την ανησυχία του για ενδεχόμενη ρωσική ανάμειξη στην ψηφοφορία, κάτι που ωστόσο αρνείται η Μόσχα.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ δήλωσε πως ανησυχεί «για αυτό… το είδος των κακόβουλων ενεργειών στις οποίες έχει προχωρήσει η Ρωσία από την Εσθονία μέχρι τις ΗΠΑ, την Ουκρανία και τώρα τη Μακεδονία και οι οποίες είναι απαράδεκτες».
Επιπλέον, όπως είπε, θέλει να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν τον «μακεδονικό» λαό.
Όπως επισημαίνει το πρακτορείο Reuters, το ΝΑΤΟ έχει απευθύνει πρόσκληση στη «Μακεδονία» να αρχίσει τις ενταξιακές συνομιλίες υπό την προϋπόθεση ότι θα αλλάξει το Σύνταγμα και θα υιοθετήσει το νέο όνομα. Από την πλευρά της η Ε.Ε. έχει κάνει σαφές ότι θα ορίσει ημερομηνία για την έναρξη των ενταξιακών συζητήσεων μετά την εφαρμογή της συμφωνίας.
Ωστόσο, ο πρεσβευτής της Μόσχας στα Σκόπια έχει επικρίνει τη χώρα για τις φιλοδοξίες της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι θα αποτελούσε «θεμιτό στόχο» εάν επιδεινωθούν περαιτέρω οι σχέσεις ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία.
Η αναφορά Πομπέο πριν λίγες ημέρες
Στην «ιστορική συμφωνία των Πρεσπών» αναφέρεται με θερμά λόγια σε δήλωσή του (και) ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, που έγινε με αφορμή την 27η επέτειο της ανεξαρτησίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Είχε προηγηθεί ανάλογη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την Πέμπτη.
«Εκ μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ απευθύνω τις καλύτερες ευχές μας προς το λαό της Μακεδονίας για την 27η επέτειο της ανεξαρτησίας σας, στις 8 Σεπτεμβρίου», αναφέρει η γραπτή δήλωση του κ. Πομπέο που εξέδωσε σήμερα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Σας συγχαίρουμε για την ιστορική συμφωνία των Πρεσπών», συνεχίζει, «η οποία μόλις υλοποιηθεί, θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ασφάλεια και ευημερία το λαό της «Μακεδονίας” και ολόκληρη την περιοχή. Η δέσμευσή σας στις δημοκρατικές αρχές, το κράτος δικαίου, την ευθύνη της κυβέρνησης και τις προσπάθειες κατά της διαφθοράς είναι αξιέπαινη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν σθεναρά τη «Μακεδονία” καθώς προχωράει να καταλάβει, τη θέση της στην ευρωατλαντική οικογένεια». Καταλήγοντας, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αναφέρει πως προσβλέπει σε μία μελλοντική εμβάθυνση της φιλίας και της εταιρικής σχέσης των δύο χωρών.
Η αναφορά Τραμπ
«Ιστορική» χαρακτηρίζει τη συμφωνία των Πρεσπών ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σε συγχαρητήριο μήνυμα που απηύθυνε στο Σκοπιανό ομόλογό του Γκιόργκι Ιβάνοφ, με την ευκαιρία της Ημέρας Ανεξαρτησίας που εορτάζεται στα Σκόπια στις 8 Σεπτεμβρίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επισημαίνει πως τα Σκόπια «έχουν πολλά για τα οποία μπορούν να είναι υπερήφανα φέτος», ενώ αναφέρει την «ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών που επιλύει το μακροχρόνιο ζήτημα της ονομασίας με την Ελλάδα» και παράλληλα «ανοίγει το δρόμο» για τη συμμετοχή της χώρας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ τονίζει ακόμα στο μήνυμά του πως η Συμφωνία των Πρεσπών και η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ «θα ενισχύσουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία σ’ ολόκληρη την περιοχή».
Είναι προφανές πως οι ΗΠΑ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο μαζί με την Γερμανία. Οι ανακοινώσεις και οι έντονες πιέσεις που ασκούν όλο αυτό το διάστημα, δείχνουν το προφανές, τα Σκόπια πρέπει να μπουν άμεσα στην Συμμαχία, καθώς πρέπει τώρα να ανακόψουμε την ρωσική κάθοδο.
Οι ΗΠΑ προσπαθούν να απομακρύνουν τους υπόλοιπους γεωστρατηγικούς παίκτες από τη διεκδίκηση των Βαλκανίων.
Οι μικρές βαλκανικές χώρες δεν είναι, προφανώς, αμυντικές υπερδυνάμεις. Ομως η περσινή ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ ήταν μια κίνηση σε στόχο να φέρει τα Δυτικά Βαλκάνια ακόμα πιο κοντά στην αμερικανική σφαίρα επιρροής. Αντίστοιχη κίνηση προς την πλευρά των Σκοπίων περνάει μέσα από την επίλυση του ονόματος. Από την αμερικανική πλευρά, επομένως, όσο πιο γρήγορα Αθήνα και Σκόπια συμφωνήσουν στο ζήτημα τόσο πιο γρήγορα η ΠΓΔΜ θα μπει σε ενταξιακή τροχιά για το ΝΑΤΟ απομακρυνόμενη από τη Ρωσία.
Οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν δύο βασικούς στόχους στα Βαλκάνια: να διατηρήσουν τη σταθερότητα στο δυτικό μέρος της περιοχής και να ελαχιστοποιήσουν τη ρωσική επιρροή.
Για τον σκοπό αυτό, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση εμπλέκονται στην εσωτερική πολιτική των Βαλκανίων από τότε που το ΝΑΤΟ έστειλε στρατιώτες μετά τον πόλεμο της Βοσνίας και τις συγκρούσεις στο Κόσοβο τη δεκαετία του 1990. Δυτικοί στρατιώτες συνεχίζουν να υπηρετούν στο Κόσοβο, για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χρησιμοποιήσει αξιοσημείωτους πόρους και πολιτικό κεφάλαιο για να φέρει τη μεταρρύθμιση και την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή, με ανάμικτα όμως αποτελέσματα.
Από την άλλη, στόχος της Ρωσίας στα Βαλκάνια είναι να αποτρέψει τη διεύρυνση της παρουσίας δυτικών στρατιωτικών δυνάμεων και στρατιωτικών υποδομών στην περιοχή, διατηρώντας παράλληλα αρκετές δυνάμεις ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει στρατηγικά projects ενεργειακών υποδομών.
Αν και η Δύση έχει περισσότερους πόρους για να επενδύσει στα Βαλκάνια, η Ρωσία κατέχει αρκετά ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία στην περιοχή, ενώ έχει χορηγήσει δάνεια σε κυβερνήσεις των Βαλκανίων.
Μην ξεχνάμε, πως τον περασμένο Μάρτιο η ρωσική πλευρά κατέστησε σαφές πως «τα σχέδια προσέλκυσης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην περιφερειακή ασφάλεια και τις διμερείς σχέσεις».
Το παιχνίδι αρχίζει και χοντραίνει λοιπόν.
