Κώστας Σαμαράς
“Φράουλες-δηλητήριο”- H Βουλγαρία κατήγγειλε την Ελλάδα για υπερβάσεις φυτοφαρμάκων
Ελληνικό διάσημο φρούτο γεμάτο φυτοφάρμακα
Για σοβαρό κίνδυνο από ελληνικές φράουλες ενημέρωσε η Βουλγαρία το Ευρωπαϊκό Σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χωρών, για επικίνδυνα Τρόφιμα (RASFF). Και ενώ συνήθως οι ειδοποιήσεις της Βουλγαρίας γίνονται μετά από έλεγχο στα σύνορα, αυτή τη φορά οι τοξικές ελληνικές φράουλες εντοπίστηκαν μετά από έλεγχο των Βουλγαρικών Αρχών στην αγορά.
Στις φράουλες ανιχνεύτηκε το φυτοφάρμακο Formetanate σε ποσότητα 0.563 mg/kg με μέγιστο επιτρεπτό όριο υπολειμμάτων τα 0.01 mg/kg (ποσοστιαία υπέρβαση τα 5.530%) και το φυτοφάρμακο Etoxazole 0.137 mg/kg με όριο τα 0.01 mg/kg (ποσοστιαία υπέρβαση 1.270%). Στην ανακοίνωση του RASFF δεν υπάρχουν περισσότερες λεπτομέρειες για τον παραγωγό ούτε που πωλήθηκε το επικίνδυνο φρούτο, ωστόσο η ειδοποίηση είναι στα χέρια των ελληνικών Αρχών για περαιτέρω ενέργειες. Πάντως οι φράουλες αποσύρθηκαν ήδη από τα ράφια της Βουλγαρίας.
Το φυτοφάρμακο Formetanate είναι εγκεκριμένο στην ΕΕ αλλά όπως για όλα τα φυτοφάρμακα υπάρχουν μέγιστα όρια υπολειμμάτων. Χρησιμοποιείται σε καλλιέργειες ως εντομοκτόνο, ακαρεοκτόνο και αγροχημικό. Αν και δεν υπάρχει καμία ένδειξη καρκινογένεσης για τον άνθρωπο ( IARC), η οξεία έκθεση μπορεί να προκαλέσει χολινεργική κρίση που χαρακτηρίζεται από σοβαρή ναυτία/έμετο, σιελόρροια, εφίδρωση, βραδυκαρδία, υπόταση, κατάρρευση και σπασμούς. Η αυξανόμενη μυϊκή αδυναμία είναι μια πιθανότητα και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο εάν εμπλέκονται οι αναπνευστικοί μύες. Η συσσώρευση του στα κινητικά νεύρα μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως μυϊκή αδυναμία, κόπωση, μυϊκές κράμπες, συστολή και παράλυση. Όταν υπάρχει συσσώρευση στα αυτόνομα γάγγλια, μπορεί να προκαλέσει υπέρταση και υπογλυκαιμία.
Και το Etoxazole είναι εγκεκριμένο με το ίδιο ανώτατο επιτρεπτό όριο υπολειμμάτων, το οποίο όταν υπερβαίνεται έχει χαρακτηριστεί ως δυνητικά επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και άλλους επίσημους οργανισμούς, το etoxazole έχει δείξει τοξικότητα σε πειραματόζωα, κυρίως στο ήπαρ και στον θυρεοειδή αδένα. Επιπλέον, με χρόνια έκθεση σε υψηλές δόσεις, μπορεί να προκαλέσει ορμονικές διαταραχές, γεγονός που το καθιστά ύποπτο για ενδοκρινικές επιπτώσεις στον οργανισμό. Αν και το etoxazole δεν έχει ταξινομηθεί επίσημα ως καρκινογόνο ή μεταλλαξιογόνο σε ανθρώπους, θεωρείται και πιθανός ενδοκρινικός διαταράκτης.
Τα φυτοφάρμακα χρησιμοποιούνται ευρέως στην καλλιέργεια φραουλών για την προστασία από έντομα, μύκητες και άλλους παθογόνους οργανισμούς, με σκοπό τη διασφάλιση της παραγωγής και της εμπορικής ποιότητας του προϊόντος. Ωστόσο, λόγω της ευαίσθητης φύσης του καρπού και της απευθείας κατανάλωσής του χωρίς αποφλοίωση, οι φράουλες συχνά συγκαταλέγονται στα φρούτα με τα υψηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων. Αυτό έχει εγείρει ανησυχίες για την επίδραση που μπορεί να έχουν τα χημικά αυτά στον ανθρώπινο οργανισμό, ιδίως όταν ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια.
