Κώστας Σαμαράς
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι καλύτερο για τη διακοπή του καπνίσματος από την απλή ενημέρωση, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 23 Μαΐου στο New England Journal of Medicine, υπογράμμισε στο Πρακτορείο FM ο καθηγητής Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.
«Η μελέτη που εκπονήθηκε σε δείγμα 6.000 καπνιστών από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας και άλλα ερευνητικά κέντρα, συνέκρινε τρόπους διακοπής καπνίσματος και υπήρχε μέχρι και χρηματικό βραβείο για όσους διέκοπταν το κάπνισμα και διατηρούσαν τη διακοπή για ένα εξάμηνο».
Υπάρχει μία πολύ λανθασμένη άποψη ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι μέθοδος διακοπής του καπνίσματος, επισημαίνει ο κ. Βασιλακόπουλος επικαλούμενος το συμπέρασμα της μελέτης. «Η απλή ενημέρωση ότι το κάπνισμα κάνει κακό, όταν συγκρίθηκε με το ηλεκτρονικό τσιγάρο σαν μέθοδος διακοπής καπνίσματος, δεν έδειξε καμία διαφορά. Άρα λοιπόν δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ηλεκτρονικό τσιγάρο σαν μέθοδο διακοπής. Πέραν του ότι συνεχίζει να κάνει κακό στην υγεία, δεν αλλάζει την βασική συνήθεια του εθισμού της κίνησης».
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι ένα μόνο πράγμα. Είναι πολλά διαφορετικά πράγματα εξαρτώμενα από το υγρό που χρησιμοποιεί κανείς. Υπάρχουν υγρά που έχουν νικοτίνη, οπότε διατηρείται και ο εθισμός στη νικοτίνη, και υπάρχουν και άλλα που δεν έχουν.
«Όλα τα υγρά όμως έχουν διαλύτες, γλυκερόλη, η οποία είναι καρκινογόνος. Και πάρα πολλά έχουν αρώματα, τα οποία επίσης είναι καρκινογόνα και ερεθιστικά για το αναπνευστικό. Άρα θα πρέπει να ξεχάσουμε το ηλεκτρονικό τσιγάρο και πολύ σωστά η Πολιτεία ψήφισε πρόσφατα νόμο που απαγορεύει και το άτμισμα σε κλειστούς χώρους».
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος
Τα δέκα χρόνια γνώσης δεν αρκούν για ασφαλή συμπεράσματα
Και το ερώτημα εύλογο για το αν τα δέκα χρόνια γνώσης πάνω στο ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελούν ικανή και αναγκαία συνθήκη για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. «Τα δέκα χρόνια δεν αρκούν για ασφαλή συμπεράσματα. Αυτό είναι σαφές και δεν χωρεί καμία αμφιβολία, ότι είναι πάρα πολύ μικρός χρόνος για να μάθουμε για τις μακροχρόνιες συνέπειες που μπορεί να έχει», αναφέρει ο καθηγητής και προσθέτει: «Για το τσιγάρο χρειαστήκαμε μελέτες 30, 40 και 50 ετών προκειμένου να μάθουμε τι πραγματικά κάνει στην υγεία μας και ανακαλύψαμε τα άπειρα κακά τα οποία προκαλεί. Η πρόβλεψη με βάση τα χημικά συστατικά που περιέχει το ηλεκτρονικό τσιγάρο, είναι ότι σίγουρα κάνει κακό. Κανείς σοβαρός επιστήμων δεν λέει ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι αβλαβές».
Το μη χείρον δεν είναι πάντα βέλτιστο
Η μοναδική συζήτηση που ίσως έχει κάποιο νόημα να γίνει μακροχρόνια είναι αν είναι λιγότερο βλαβερό από το τσιγάρο ή όχι, επισημαίνει ο κ. Βασιλακόπουλος. «Όμως και αυτή η συζήτηση είναι παραπλανητική. Γιατί πχ σε έναν άνθρωπο που είναι εξαρτημένος από ουσίες τι θα διαλέγαμε; Να κάνει αποτοξίνωση με πρόγραμμα διακοπής τα ναρκωτικά ή να του δώσουμε ελαφρύτερο ναρκωτικό; Προφανώς θα πρέπει να του διακόψουμε τη συνήθεια αυτή που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του. Δεν είναι λογικό να πάμε σε ένα ηπιότερο ναρκωτικό, ώστε να του κάνει λιγότερο κακό».
Άρα, λοιπόν, σαν κοινωνία δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το ηλεκτρονικό τσιγάρο σαν κάτι που κάνει λιγότερο κακό, πρώτον διότι ακόμα και λιγότερο, κάνει κακό σε κάθε περίπτωση, και δεύτερον το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι σπανίως οι άνθρωποι παραμένουν μόνιμα στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, τονίζει ο κ. Βασιλακόπουλος.
Το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει ΧΑΠ
«Όσον αφορά το παθητικό κάπνισμα, πρόσφατη μελέτη του 2015 που δημοσιεύτηκε και αυτή στο New England Journal of Medicine απέδειξε ότι δεν παθαίνουν Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια μόνο οι καπνιστές, αλλά και άτομα που κάπνιζαν οι γονείς τους στην παιδική τους ηλικία, και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην αναπτυχθεί σωστά ο πνεύμονας τους, να έχουν μικρότερο πνεύμονα που είναι ανεπαρκής», λέει ο κ. Βασιλακόπουλος.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν μέσα στην εβδομάδα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, το παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου κατά 20 με 30%. (Η καρδιαγγειακή νόσος είναι η πρώτη αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως και το 12% των θανάτων από αυτήν αποδίδεται στο κάπνισμα.) «Άρα θα πρέπει δια ροπάλου να κόψουμε το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους και διότι κάνουμε κακό στους συνανθρώπους μας, με τα παιδιά να είναι η πιο ευπαθής ομάδα, και διότι αν κόψουμε το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους, όπως έχει δείξει η εμπειρία από το εξωτερικό, θα μειωθεί συνολικά η καπνιστική συνήθεια», επισημαίνει.
Μέθοδος διακοπής ή ξεκινήματος στην εφηβεία;
Σύμφωνα με τον κ. Βασιλακόπουλο στην Ελλάδα έχουμε μία καπνιστική συνήθεια 35-40%, του πληθυσμού, όταν στις χώρες της Βορείου Αμερικής φτάνει μόλις στο 15%. Επισημαίνει ακόμη ότι στις ΗΠΑ το 17% των ατόμων που καταλήγει να καπνίζει, ξεκίνησε σε νεαρή εφηβική ηλικία το άτμισμα, επειδή οι συσκευές ατμίσματος είναι γκάτζετς. «Και μάλιστα αυτή τη στιγμή το FDA εξετάζει την πιθανότητα τα ηλεκτρονικά τσιγάρα να χορηγούνται ως φάρμακα από τα φαρμακεία, έτσι ώστε να σταματήσει η συνήθεια να αντιμετωπίζονται ως γκάτζετς», καταλήγει ο κ. Βασιλακόπουλος.
* Ο κ. Βασιλακόπουλος MD, PhD είναι επίσης Διευθυντής Γ’ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας στο Ευγενίδειο Θεραπευτήριο και Σύμβουλος Πνευμονολόγος στο .Λαϊκό Νοσοκομείο.
