Κώστας Σαμαράς
Η κεντρική τράπεζα και η κυβέρνηση παραμένουν σιωπηλές καθώς η τουρκική λίρα βυθίζεται σε νέα χαμηλά ρεκόρ εν μέσω των κυρώσεων των ΗΠΑ, που απειλούν με νέες. Η λίρα υποχώρησε για έβδομη συνεχόμενη μέρα έναντι του δολαρίου, μετά τη χειρότερη πτώση της τελευταίας δεκαετίας που σημειώθηκε χθες 6 Αυγούστου, ενώ η απόδοση των 10ετών ομολόγων σημείωσε άνοδο 20%, τη μεγαλύτερη όλων των εποχών. «Θα παραμείνει έτσι μέχρι η κεντρική τράπεζα να δεσμευτεί ανεπιφύλακτα να αυξήσει τα επιτόκια και να τα διατηρήσει ψηλά μέχρι να μειωθεί ο πληθωρισμός. Η αγορά χρειάζεται αυτό το είδος σκληρής δέσμευσης», δήλωσε ο Χένρικ Γκαλμπεργκ, αναλυτής της Nomura International Plc, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είναι αυστηρός επικριτής των υψηλότερων επιτοκίων και οι επενδυτές ανησυχούν ότι μπορεί να εμποδίσει οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων. «Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψουμε τι θα πράξουν οι Αρχές. Η στιγμή που η Τουρκία θα αναγκαστεί να πάει στο ΔΝΤ για στήριξη πλησιάζει», δήλωσε ο Περ Χαμερλαντ, επικεφαλής στρατηγικής αναδυόμενων αγορών στη SEB στη Στοκχόλμη.
Η λίρα υποχωρεί υπό το βάρος ενός εκ των μεγαλύτερων ελλειμάτων τρεχουσών συναλλαγών στις αναδυόμενες αγορές και υπό πληθωρισμό σε συνεχή άνοδο. Παρόλο που οι επενδυτές πιέζουν για μια σημαντική αύξηση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα, όλο και περισσότεροι συμφωνούν ότι δεν είναι επαρκή τα όποια μέτρα νομισματικής πολιτικής για να αντιστραφεί η κατάσταση. «Πρόκειται να υπάρξει ένα σοκ, είτε πολιτικής, είτε μακροοικονομικό, είτε ένας συνδυασμός και των δύο. Ωστόσο, για να χρυσώσουμε το χάπι απαιτείται πολιτική διευθέτηση με τη Δύση, που θα μειώσει σημαντικά τις επιπτώσεις», δήλωσε ο Κρίστοφερ Γκράνβιλντ, διευθυντής πολιτικών ερευνών της ΕΜΕΑ, της TS Lombard στο Λονδίνο.
Χθες, η κεντρική τράπεζα ενίσχυσε τις εμπορικές τράπεζες με 2,2 δισ. δολάρια, σε μια προσπάθεια να μειώσει τις πιέσεις προς τη λίρα, η οποία ενώ προσωρινά ανέκτησε τις ζημιές της, ακολούθως βυθίστηκε σε να χαμηλά ρεκόρ κατά τη διάρκεια της νύκτας, καθώς οι επενδυτές ερμήνευσαν την κίνηση ως απόδειξη ότι τα χέρια της κεντρικής τράπεζας παραμένουν δεμένα. Η πτώση της λίρας δεν έπληξε μόνον τους ιδιώτες, βύθισε επίσης και τις επιχειρήσεις στην άβυσσο. «Οι έλεγχοι κεφαλαίων (capital controls) δεν είναι πλέον ένα μακρινό σενάριο, καθώς οι Αρχές δεν δείχνουν σημάδια μεταστροφής σε πιο ορθόδοξες πολιτικές», υπογράμμισε ο Σαμάιλα Χαν, διευθυντης αναδυομένων αγορών της Alliance Bernstein’s στη Νέα Υόρκη. Αυτό που χρειάζεται τώρα η λίρα είναι «ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, αυστηρότερη νομισματική πολιτική και ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ», συμπλήρωσε ο Χαν.
Κινδυνεύει να μείνει χωρίς λεφτά η Τουρκία
Την ίδια ώρα, δραματική προειδοποίηση πως μια περαιτέρω υποχώρηση του τουρκικού νομίσματος προς τα επίπεδα των 7,1 λιρών ανά δολάριο θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να διαβρώσει τα κεφαλαιακά αποθέματα των τραπεζών της χώρας, απηύθυνε η επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs.
Αναλυτές της τράπεζας σε σημείωμά τους προς τους πελάτες εκτιμούν ότι κάθε πτώση κατά 10% της λίρας επηρεάζει τα κεφαλαιακά επίπεδα των τραπεζών κατά μέσο όρο κατά 50 μονάδες βάσης. Υπολόγισαν ότι η «βουτιά» κατά 12% του τουρκικού νομίσματος από τα τέλη Ιουνίου άφησε την Yapi Kredi με τα πιο αδύναμα κεφαλαιακά επίπεδα μεταξύ όλων των μεγάλων τουρκικών τραπεζών. Καλύτερα τοποθετημένες έναντι των ομοειδών τους φαίνονται οι τράπεζες Garanti και Akbank, πρόσθεσαν οι αναλυτές.
«Η εντεινόμενη υποτίμηση της λίρας θα μπορούσε να αυξήσει τις κεφαλαιακές ανησυχίες για τις τράπεζες, ειδικά για αυτές με χαμηλότερα κεφαλαιακά επίπεδα», ανέφεραν οι αναλυτές της Goldman.
