Κώστας Σαμαράς
Την πρόθεση του να παραιτηθεί από πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ εξέφρασε ο Ζόραν Ζάεφ, σε περίπτωση που η πλειοψηφία των ψηφοφόρων που θα προσέλθει στις κάλπες για το δημοψήφισμα σχετικά με τη συμφωνία επίλυσης του ζητήματος της ονομασίας, εκφραστεί αρνητικά γι΄αυτήν, μεταδίδει το πρακτορείο IBNA.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της χώρας, σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων, εμφανίστηκε βέβαιος, ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που θα ψηφίσουν στο δημοψήφισμα θα ταχθεί υπέρ της συμφωνίας, η οποία, όπως υποστήριξε είναι αποφασιστικής σημασίας για το μέλλον της χώρας.
Το δημοψήφισμα αυτό θα διεξαχθεί στις 30 Σεπτεμβρίου και το ερώτημα που θα τεθεί θα έχει την εξής διατύπωση:
«Είστε υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, αποδεχόμενοι τη συμφωνία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελλάδας;».
Σε περίπτωση που το ποσοστό συμμετοχής στο δημοψήφισμα δεν ξεπεράσει το 50%, τότε θα θεωρηθεί ότι οι «πολίτες δεν αποφάσισαν σχετικά με τη συμφωνία».
Στην περίπτωση αυτή, όπως ανέφερε ο Ζόραν Ζάεφ, η συμφωνία θα παραπεμφθεί στα αρμόδια θεσμικά όργανα (Βουλή), προκειμένου αυτά να αποφασίσουν για τη συμφωνία, με την προϋπόθεση βέβαια ότι το «ναι» θα επικρατήσει στο δημοψήφισμα.
Ακριβώς, το ποσοστό συμμετοχής είναι ο μεγάλος «πονοκέφαλος» για την κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ, καθώς επιδιώκει αυτό να ξεπεράσει το 50%, προκειμένου η νομιμότητα του αποτελέσματος στο δημοψήφισμα να μην αμφισβητηθεί από κανέναν και η συμφωνία να τύχει ευρύτερης αποδοχής στο εσωτερικό.
Ωστόσο, ορισμένες παράμετροι λειτουργούν αρνητικά για την εξασφάλιση ποσοστού συμμετοχής άνω του 50% και κυρίως, ο μεγάλος αριθμός του εκλογικού σώματος, σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας.
Συγκεκριμένα, ο πληθυσμός της ΠΓΔΜ ανέρχεται στο 2,1 εκατομμύρια κατοίκους, ενώ οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους φθάνουν το 1,8 εκατομμύριο.
Η αναντιστοιχία αυτή οφείλεται στο ότι οι εκλογικοί κατάλογοι δεν έχουν εκκαθαριστεί εδώ και χρόνια, ένα πρόβλημα που εμφανίζεται σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στη χώρα.
Ένας δεύτερος λόγος είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, τουλάχιστον 300.000 κάτοικοι της χώρας έχουν μεταναστεύσει τα τελευταία δέκα χρόνια, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον.
Κάλπες για το δημοψήφισμα θα στηθούν στις διπλωματικές και προξενικές Αρχές της ΠΓΔΜ, προκειμένου να ψηφίσουν οι κάτοικοι εξωτερικού και η διασπορά της χώρας.
Ωστόσο, η εμπειρία από προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις έδειξε ότι το εκλογικό σώμα που ζει στο εξωτερικό, ελάχιστα ανταποκρίνεται στις ψηφοφορίες.
Ένα τρίτο πρόβλημα είναι ότι το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το VMRO-DPMNE, το οποίο αντιτίθεται στη συμφωνία των Πρεσπών, δεν ξεκαθαρίζει αν θα καλέσει τους ψηφοφόρους του να προσέλθουν στις κάλπες.
Μάλιστα, εντός του κόμματος αυτού, το οποίο μετά την απώλεια της εξουσίας και την παραίτηση του Νίκολα Γκρουέφσκι από την ηγεσία του έχει εισέλθει σε βαθιά εσωστρέφεια, εκφράζονται διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη στάση που πρέπει να τηρήσει στο δημοψήφισμα: η εθνικιστική πτέρυγα του κόμματος τάσσεται υπέρ της αποχής, ενώ η μεταρρυθμιστική θεωρεί ότι το κόμμα πρέπει να καλέσει τους υποστηρικτές του να προσέλθουν στις κάλπες που θα στηθούν για το δημοψήφισμα.
Από τη μεριά του, ο νέος αρχηγός του VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μιτσκόσκι, φαίνεται να προσπαθεί να εξισορροπήσει μεταξύ των δύο αντίθετων αυτών ρευμάτων και αδυνατεί να διαμορφώσει τη «γραμμή» που πρέπει να ακολουθήσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το κρίσιμο ζήτημα του δημοψηφίσματος.
Η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες σχετικά με την εξασφάλιση ποσοστού συμμετοχής άνω του 50% στο δημοψήφισμα, αποφάσισε αυτό να έχει συμβουλευτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα, προκαλώντας τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Θεωρείται σίγουρο ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που θα προσέλθουν στις κάλπες θα εκφραστεί υπέρ της συμφωνίας, ενώ το ζητούμενο γα τον Ζόραν Ζάεφ είναι να υπάρξει όσο το δυνατό μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής.
Στην προσπάθεια του αυτή θα έχει τη σθεναρή υποστήριξη του διεθνή παράγοντα, ο οποίος έχει χαιρετίσει και έχει ταχθεί υπέρ της συμφωνία των Πρεσπών, χαρακτηρίζοντας την ως «ιστορική».
Μάλιστα, το επόμενο διάστημα, και κυρίως κατά την διεξαγωγή της προεκλογικής εκστρατείας η οποία ξεκινά στις 10 Σεπτεμβρίου, αναμένεται να επισκεφθούν τα Σκόπια ξένοι ηγέτες και αξιωματούχοι διεθνών οργανισμών, προκειμένου να στηρίξουν το δημοψήφισμα και να επισημάνουν ότι η εφαρμογή της συμφωνίας σημαίνει υλοποίηση των στρατηγικών στόχων της ΠΓΔΜ, όπως ένταξη στο ΝΑΤΟ και έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.
Στη στήριξη αυτή του διεθνή παράγοντα φαίνεται να «ποντάρει» ιδιαίτερα ο Ζόραν Ζάεφ, ελπίζοντας ότι θα συμβάλει αποφασιστικά, προκειμένου όσο το δυνατό περισσότεροι ψηφοφόροι να αντιληφθούν την «ιστορικότητα» της στιγμής και να προτάξουν το συμφέρον της χώρας, αγνοώντας τις όποιες εθνικιστικές αντιλήψεις και τους ψευδοπατριωτισμούς, που κράτησαν δέσμια και καθηλωμένη τη χώρα όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Οι εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών στα Σκόπια με τους οποίους επικοινώνησε το IBNA είναι πως για την ώρα θεωρείται αμφίβολο αν το ποσοστό συμμετοχής στο δημοψήφισμα ξεπεράσει το 50%.
Ωστόσο, όπως σημείωσαν, η πλειοψηφία αυτών που θα προσέλθουν στις κάλπες θα ψηφίσει αναμφίβολα υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, γεγονός που θα επιτρέψει στον Ζόραν Ζάεφ να παραπέμψει τη συμφωνία στη Βουλή, προκειμένου αυτή να λάβει την τελική απόφαση, σε περίπτωση που στις κάλπες προσέλθει λιγότερο από το ήμισυ των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους της χώρας.
