Κώστας Σαμαράς
Η συχνή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων έχει συνδεθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες με τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, κυρίως λόγω στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλοαγγειακής νόσου και καρκίνου. Αυτή η αρνητική επίδραση των γαλακτοκομικών θεωρείται ότι πηγάζει από τη μεγάλη περιεκτικότητα των προϊόντων αυτών σε βλαβερά κορεσμένα λιπαρά.
Ωστόσο, τα ερευνητικά τεκμήρια που υποστηρίζουν αυτή τη θεωρία δεν φαίνεται να επαρκούν ώστε να ειπωθεί ότι τελικά τα γαλακτοκομικά δεν είναι ωφέλιμα για την υγεία και επομένως πρέπει να αποφεύγονται.
Νέα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στο Μόναχο φαίνεται να «δικαιώνουν» εν μέρει τα γαλακτοκομικά, καθώς υποδεικνύουν ότι –με εξαίρεση το γάλα, το οποίο φάνηκε να αυξάνει τις πιθανότητες για στεφανιαία νόσο– η τακτική κατανάλωσή τους συσχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιαδήποτε αιτία και συγκεκριμένα από καρδιαγγειακά και εγκεφαλοαγγειακά αίτια (π.χ. έμφραγμα ή εγκεφαλικό).
Με βάση τα ευρήματά τους, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Maciej Banach από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Λοτζ στην Πολωνία, συστήνουν χαλάρωση των συστάσεων για μείωση της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων, κυρίως τυριού και γιαουρτιού. Παράλληλα, οι ερευνητές υποστηρίζουν την κατανάλωση γάλακτος με χαμηλά ή και καθόλου λιπαρά, ιδίως για όσους πίνουν συχνά πολύ γάλα.
«Η μετα-ανάλυση που πραγματοποιήσαμε σε 29 πρόσφατες επιστημονικές μελέτες δεν υπέδειξε κάποια συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης γαλακτοκομικών και των καρδιαγγειακών νοσημάτων ή της πρόωρης θνησιμότητας ανεξαρτήτως αιτίας» αναφέρει ο Banach. «Από την άλλη» προσθέτει ο καθηγητής «εκτενής 20ετής μελέτη σε ενήλικες από τη Σουηδία κατέληξε στο συμπέρασμα πως η μεγάλη κατανάλωση γάλακτος συνδέεται με διπλάσιο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου λόγω καρδιαγγειακής νόσου, μεταξύ των γυναικών».
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, ο Banach και οι συνεργάτες του ανέλυσαν αρχικά στοιχεία που αφορούσαν συνολικά 24.474 ενήλικες, με μέση ηλικία τα 47,6 έτη, και κάλυπταν διάστημα 6,3 ετών κατά μέσο όρο. Την περίοδο αυτή καταγράφηκαν συνολικά 3.520 θάνατοι, μεταξύ των οποίων 827 από καρκίνο, 709 από καρδιά και 228 από εγκεφαλοαγγειακά αίτια.
Η κατανάλωση γαλακτοκομικών συσχετίστηκε με 2% μικρότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, ενώ η κατανάλωση τυριού συγκεκριμένα φάνηκε να μειώνει τον κίνδυνο κατά 8%. Όσο για τον κίνδυνο θανάτου από εγκεφαλοαγγειακά αίτια, η μείωση χάρη στην κατανάλωση γαλακτοκομικών υπολογίστηκε στο 4% και στο 7%χάρη στο γάλα συγκεκριμένα.
Μια δεύτερη μετα-ανάλυση που βασίστηκε σε στοιχεία για 636.726 ανθρώπους και χρονικό διάστημα 15 έτη φάνηκε να επιβεβαιώνει τα παραπάνω ευρήματα, με εξαίρεση το γάλα. Αν και η κατανάλωση γιαουρτιού συσχετίστηκε με 3% μειωμένο κίνδυνοπρόωρου θανάτου ανεξαρτήτως αιτίας, η κατανάλωση γάλακτος φάνηκε να αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από στεφανιαία νόσο κατά 4%.
«Λαμβάνοντας υπόψη την προστατευτική δράση που φαίνεται να έχουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας θα πρέπει να αναθεωρήσουν τις τρέχουσες οδηγίες προς το κοινό. Επίσης, καθώς το γάλα φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, συστήνεται η κατανάλωση προϊόντων με χαμηλά ή χωρίς λιπαρά» καταλήγει ο Banach.
