Κώστας Σαμαράς
το εντυπωσιακό πτηνό της Βόρειας Αμερικής, που όταν γεμιστεί γίνεται και νόστιμο;
Ας δούμε κάποια στοιχεία για τα δύο αγαπημένους χριστουγεννιάτικους πρωταγωνιστές του τραπεζιού.
Η παραδοσιακή «γουρουνοχαρά»: Ένα από τα σημαντικότερα χριστουγεννιάτικα έθιμα σε πολλές περιοχές της Ελλάδος και της Θεσσαλίας είναι η γουρουνοχαρά ή γρουνουχαρά. Αποτελούσε πραγματική ιεροτελεστία για κάθε οικογένεια η σφαγή του γουρουνιού, το οποίο εκτρεφόταν καιρό για αυτό το σκοπό. Το σφάξιμο των γουρουνιών δεν συνέπιπτε τις ίδιες ημερομηνίες κατά περιφέρειες. Σε άλλες περιοχές γινόταν 5-6 ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα και σε άλλες άρχιζαν από την ημέρα των Χριστουγέννων και μετά, ανάλογα με την παρέα. Η παρασκευή λουκάνικων ήταν διαδικασία άρρηκτα συνδεδεμένη με τη παραπάνω εργασία, ενώ το λίπος του γουρουνιού αποθηκευόταν σε δοχεία και χρησιμοποιούνταν αργότερα στη μαγειρική. Ξεχωριστή θέση στη παραδοσιακή ελληνική χριστουγεννιάτικη κουζίνα κατέχει το χοιρινό με πρασοσέλινο, το χοιρινό ψητό στη χόβολη και το χοιρινό στη γάστρα. Άλλες παραλλαγές του χοιρινού ήταν οι τηγανιές και η πηχτή, όλα φυσικά με τη συνοδεία καλού ντόπιου κρασιού στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Η Βικτωριανή… γαλοπούλα: Όπως πολλά από τα χριστουγεννιάτικα έθιμα του αγγλοσαξονικού κόσμου, έτσι και η ψητή γαλοπούλα έλκει την καταγωγή της από την Βικτωριανή Αγγλία. Ενώ για πολλά χρόνια το μοσχάρι και η χήνα αποτελούσαν τα βασικά πιάτα του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού, κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα τα πιο πλούσια στρώματα πρόσθεσαν στο μενού τους τη γαλοπούλα. Έχοντας όμως το πλέον κατάλληλο μέγεθος για να χορτάσει μια ολόκληρη οικογένεια, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα το πτηνό καθιερώθηκε σαν κύριο χριστουγεννιάτικο πιάτο και των μεσαίων στρωμάτων.
Διατροφικές ομοιότητες…
Τόσο η γαλοπούλα όσο και το χοιρινό κρέας:
– Είναι πλούσιες πηγές πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας.
– Είναι πολύ καλές πηγές σιδήρου, ψευδαργύρου, καλίου, φωσφόρου, σελινίου, βιταμίνης Β6 και νιασίνης.
– Έχουν υψηλή ποσότητα νατρίου.
– Έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και μπορούν να βοηθήσουν να κρατήσετε τα επίπεδα της ινσουλίνης σταθερά (δεν ισχύει το ίδιο και για τις γεμίσεις).
– Περιέχουν το αμινοξύ τρυπτοφάνη, η οποία παράγει σεροτονίνη και παίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, επηρεάζει την όρεξη, τον ύπνο, την σεξουαλική διάθεση, την θερμοκρασία του σώματος και την διάθεση για επικοινωνία που έχει ο καθένας. Όταν υπάρχει αυξημένη σεροτονίνη στο σώμα αισθανόμαστε ήσυχοι, εξισορροπημένοι ενώ αντίθετα όταν υφίσταται έλλειψη έχουμε κατάθλιψη και μια τάση για επιθετική συμπεριφορά
…και διαφορές
– Η γαλοπούλα χωρίς την πέτσα είναι χαμηλότερη σε λιπαρά.
– Η γαλοπούλα είναι χαμηλότερη σε θερμίδες και έχει λιγότερο λίπος από το χοιρινό κρέας. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν μέρη στο χοιρινό, τα οποία είναι πολύ άπαχα, όπως το ψαρονέφρι. Εάν συγκρίνουμε ίση ποσότητα κρέατος άπαχης γαλοπούλας με άπαχο χοιρινό κρέας, με μια πρώτη ματιά θα διαπιστώσουμε ότι και τα δύο έχουν την ίδια ποσότητα λίπους και θερμίδων. Μια γαλοπούλα αποτελείται από 70% λευκό κρέας και 30 % σκούρο κρέας.
– Το χοιρινό κρέας έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη και «κακή» χοληστερόλη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη των αρτηριών και στις καρδιακές παθήσεις.
– Το χοιρινό κρέας είναι οικονομικότερο από τη γαλοπούλα.
– Η γεμιστή γαλοπούλα έχει αρκετές παραπάνω θερμίδες συγκριτικά με το χοιρινό στην κατσαρόλα. Μια μερίδα (430 γρ.) γεμιστή γαλοπούλα αποδίδει περίπου 780 θερμίδες ενώ μια μερίδα χοιρινό με σέλινο (290 γρ.) αποδίδει περίπου 515 θερμίδες (με πληροφορίες από το mydiatrofi.gr)
And the winner is…
Σε τέτοιες συγκρίσεις δεν προκύπτει νικητής. Άλλωστε, το σημαντικό είναι να είναι το τραπέζι μας γεμάτο! Για τα υπόλοιπα ουδείς λόγος.
