Κώστας Σαμαράς
Ενα σπίτι στο Λαγονήσι, εντελώς διαφορετικό από αυτά που έχουμε συνηθίσει, φιλοδοξεί να μεταμορφωθεί σε «φωλιά» τριμελούς οικογένειας.
Το «House 6°», δημιουργία του αρχιτεκτονικού γραφείου Mado Samiou Architecture, στέκεται ανάμεσα σε χαμηλούς λοφίσκους και μοιάζει να «ξεφυτρώνει» από τη γη και να κοιτά τη θάλασσα και τον ουρανό. Το απροσδόκητο σε αυτό το σπίτι είναι ότι δεν αποτελεί ένα «κλασσικό» διώροφο και αναμφισβήτητα δεν μοιάζει με ένα σπίτι από αυτά που έχουμε συνηθίσει να μένει μια οικογένεια. Ανεξάρτητα από τον καθόλα εντυπωσιακό σχεδιασμό του, στο «House 6°» οι κοινόχρηστοι χώροι τοποθετούνται στον επάνω όροφο, έχοντας θέα προς τη θάλασσα, ενώ τα υπνοδωμάτια στο ισόγειο, προκειμένου να «αισθάνονται» τη γη.
Φωτογραφίες: Το House 6° στο Λαγονήσι
«Το συγκεκριμένο οικόπεδο είναι σχεδόν επίπεδο και περιβάλλεται από χαμηλούς λόφους. Υπάρχει θέα προς τη θάλασσα, αλλά μόνο αν “σηκωθούμε” στα 2.80μ και πάνω, από το υφιστάμενο έδαφος. Η επιθυμία του πελάτη ήταν η εξής: Οι ιδιωτικοί χώροι (υπνοδωμάτια) να είναι ισόγειοι, ώστε να υπάρχει άμεση επαφή με τη φύση – αντιθέτως, οι κοινόχρηστοι (κουζίνα, καθιστικό) να είναι υπερυψωμένοι ώστε να έχουν θέα στη θάλασσα», μας λέει το αρχιτεκτονικό γραφείο Mado Samiou για το πρώτο αμιγώς αρχιτεκτονικό έργο που αναλαμβάνει. «Προκειμένου να αποφύγουμε το “κλασικό” διώροφο κτίσμα, αποφασίσαμε να εφεύρουμε μία μέθοδο προκειμένου να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι. Έτσι προέκυψε ένας όγκος μακρόστενος υπό κλίση σε σχέση με το υφιστάμενο οικόπεδο. Με τον τρόπο αυτό τα υπνοδωμάτια γίνονται ισόγεια ενώ το καθιστικό και το σαλόνι έχουν θέα στη θάλασσα», προσθέτει.
Η αντίθεση ανάμεσα σε ιδιωτικούς και κοινόχρηστους χώρους υπογραμμίζεται από το αρχιτεκτονικό γραφείο Mado Samiou Architecture, με βύθιση των υπνοδωματίων, τα οποία μοιάζουν να είναι «ένα» με το έδαφος. Αναμφισβήτητα το ένα από τα υπνοδωμάτια κεντρίζει το ενδιαφέρον, εξαιτίας του σχεδιασμού του κρεβατιού, που είναι βυθισμένο.
«Προκειμένου να εντείνουμε αυτή την αντίθεση μεταξύ ιδιωτικών – κοινόχρηστων χώρων προτείναμε τη βύθιση των ιδιωτικών χώρων ως μια νοητή μεταφορά του ότι γίνεσαι ένα με τη γη. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τον οποίο το κρεβάτι του ενός υπνοδωματίου είναι βυθισμένο στο πάτωμα και δεν αναδύεται», δηλώνει το αρχιτεκτονικό γραφείο, εξηγώντας: «Το βύθισμα στο έδαφος φυσικά δεν είναι αισθητό από το υπνοδωμάτιο, αντιθέτως, δημιουργείται η εντύπωση ότι το δωμάτιο είναι ισόγειο, καθώς ο εξωτερικός χώρος του υπνοδωματίου έχει διαμορφωθεί με κατάλληλες κλίσεις ώστε να δημιουργεί αυτή την ψευδαίσθηση».
Στον σχεδιασμό του «House 6°» καθοριστικό ρόλο, όπως είναι ολοφάνερο, έπαιξε η έννοια της φύσης. Σκοπός του αρχιτεκτονικού γραφείου δεν ήταν η ενσωμάτωση στο περιβάλλον, αλλά η δημιουργία αντίθεσης προκειμένου να αναδειχθεί τόσο το παρθένο τοπίο αλλά και όσο και το ίδιο το σπίτι.
Μοναδικός μας στόχος να τιμήσουμε τον τόπο μέσα από αυτή την αντίθεση
Οπως μας περιγράφει το αρχιτεκτονικό γραφείο Mado Samiou, «το ορθογώνιο κτίσμα που προέκυψε έφερε μία καθαρότητα που μας γοήτευσε. Ο λευκός μονολιθικός όγκος σε συνδυασμό με το χώμα και τον ουρανό ήταν ταυτόχρονα λιτός και επιβλητικός. Η εικόνα αυτή μας δημιούργησε την αίσθηση ότι αυτή η πρόταση φέρει στοιχεία βαθιά ελληνικά σε μία σύγχρονη πραγματικότητα. Η σχεδιαστική μας πρόθεση, σε αυτό το έργο, δεν ήταν να ενταχθούμε στο φυσικό περιβάλλον μέσω της ενσωμάτωσης, αλλά διαμέσου της αντίθεσης. Θέλαμε να είναι ξεκάθαρο το που τελειώνει το κτίριο και που αρχίζει το παρθένο ξερό τοπίο, με μοναδικό στόχο να τιμήσουμε αυτόν τον τόπο μέσα από αυτή την αντίθεση».
«Ξέρετε, πολλές φορές στις αποκαταστάσεις ιστορικών μνημείων, η πλήρωση των τμημάτων που λείπουν (πχ ένα τείχος που έχει γκρεμιστεί) γίνεται με υλικό που είναι ευκρινές ότι είναι διαφορετικό. Ένας κύριος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ώστε να είναι ευδιάκριτα τα σύγχρονα στοιχεία από αυτά που προϋπήρχαν και με τον τρόπο αυτό αποδίδεται και ένας φόρος τιμής σε αυτό που υπήρξε και δεν πρόκειται να υπάρξει όμοιο του. Αντίστοιχα, και εμείς θέλουμε να τιμήσουμε αυτό το υπέροχο τοπίο χωρίς να το μιμηθούμε, για να μην το υποτιμήσουμε», επισημαίνει.
Το σπίτι στέκεται σε ένα σχεδόν επίπεδο οικόπεδο στο Λαγονήσι, με έναν λευκό όγκο να κυριαρχεί και να έχει διττή σημασία. Σκοπός είναι, αρχικά, να δημιουργηθεί μια προστασία από τους ισχυρούς ανέμους, αλλά και να οριστεί μια αίσθηση ιδιωτικότητας και προστασίας.
«Ενας συμπαγής περίκλειστος όγκος επέλυε ζητήματα όπως είναι η ιδιωτικότητα και ο χειρισμός των έντονων ανέμων που υπάρχουν στο Λαγονήσι -οι άνεμοι είναι τόσο έντονοι ορισμένες μέρες, που με δυσκολία στέκεται κάποιος έξω. Οπότε συζητήσαμε με τον πελάτη εκτενώς σχετικά με το αν θα ήταν “ανοιχτός” σε μία πρόταση που τα μόνα ανοίγματα του κτιρίου θα ήταν στις μικρές πλευρές αυτού του μακρόστενου ορθογώνιου όγκου. Ο πελάτης μας έδειξε την εμπιστοσύνη που χρειαζόμασταν προκειμένου να προχωρήσουμε με αυτή την ιδέα και να εξερευνήσουμε λύσεις αναφορικά με θέματα ηλιασμού-αερισμού», περιγράφει.
«Η πρόταση μας περιλαμβάνει τη “διάτρηση” της στέγης με την προσθήκη τεσσάρων πολύ μεγάλων ανοιγόμενων φεγγιτών. Οι κλειστοί χώροι που περικλείουν τις ιδιωτικές χρήσεις, δεν “αγγίζουν” το ταβάνι, ενώ το πάνω μέρος τους είναι είτε από τζάμι είτε είναι τελείως ανοιχτοί. Επίσης, σε περίπτωση που τυχόν απαιτηθεί, έχει προβλεφθεί σύστημα τεχνητού εξαερισμού σε όλη την κατοικία. Μέσω της παραπάνω λύσης, όλη η κατοικία δέχεται φυσικό φωτισμό καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας, ενώ παράλληλα έχει επαρκή αερισμό. Τα ανοίγματα στην οροφή προσφέρουν, ταυτόχρονα, μία πρωτόγνωρη εμπειρία φωτισμού, καθώς ως επί των πλείστων έχουμε συνηθίσει το φωτισμό που “μπαίνει” από πλαϊνά ανοίγματα».
Ενα σπίτι ωδή στον μινιμαλισμό, χωρίς καμία απολύτως υπερβολή
Το «House 6°» αποτελεί μια μινιμαλιστική δήλωση, μια απομάκρυνση από καθετί υπερβολικό, μια επιστροφή στα απλά, τα σημαντικά. Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης, άλλωστε, εξέφρασε την επιθυμία το σπίτι του να είναι λιτό και να γεμίζει μόνο από τα απαραίτητα.
Σεβόμενο την ανάγκη για καθαρότητα, το αρχιτεκτονικό γραφείο στράφηκε σε «έξυπνες» λύσεις, προκειμένου να ικανοποιήσει την ιδέα της οικογένειας αλλά και να κάνει το σπίτι λειτουργικό.
Το House 6° είναι σχεδόν ένα “μανιφέστο” απέναντι σε οτιδήποτε δεν μας χρειάζεται
«Είχαμε την τύχη ο πελάτης να είναι λάτρης του μινιμαλισμού. Εχοντας επιλέξει να απομακρυνθεί από την όχληση και την υπερβολή, επιθυμία του είναι ο χώρος να είναι απόλυτα λιτός και να φέρει μόνο τα απαραίτητα. Φυσικά, αυτή η επιθυμία δεν θα μπορούσε να παρεμποδίζει την ανάγκη για απόλυτη λειτουργικότητα μίας κατοικίας τριμελούς οικογένειας. Επομένως οι βασικές λειτουργίες (κουζίνα, μπάνια, βοηθητικοί χώροι, αποθήκη, βιβλιοθήκη) έπρεπε να “κρυφτούν” με έξυπνες λύσεις και μεταβαλλόμενα στοιχεία», εξηγεί το αρχιτεκτονικό γραφείο Mado Samiou.
Ταυτόχρονα, τα υλικά και οι γραμμές παραμένουν απλά, συνθέτοντας με μαεστρία ένα περιβάλλον που δεν «φωνάζει», αλλά ηρεμεί και τελικά «φωλιάζει» μια οικογένεια.
«Στους υπόλοιπους χώρους, η πρόταση των υλικών, της επίπλωσης και του εξοπλισμού ακολουθούν λιτές και απλές γραμμές, προκειμένου να φέρουν αυτή την καθαρότητα και ηρεμία που βαθιά επιθυμούσε ο πελάτης μας. Όλοι οι χώροι ενσωματώνουν ένα τόσο λιτό αποτέλεσμα – παρά την πολυπλοκότητα του σχεδιασμού- προσφέροντας ένα περιβάλλον ηρεμίας, ησυχίας, προστασίας, άνεσης. Το “House 6°” είναι σχεδόν ένα “μανιφέστο” απέναντι στην υπερβολή, τη φαιδρότητα, τον εντυπωσιασμό, οτιδήποτε δεν μας χρειάζεται. Όταν όλα αυτά φύγουν, τότε είναι που μπορούμε να στραφούμε σε ότι είναι ουσιαστικά σημαντικό για τον καθέναν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, για τον πελάτη, αυτό είναι η οικογένεια», καταλήγει το αρχιτεκτονικό γραφείο Mado Samiou
