Πέγκυ Σκουλού
Η πιο παραμυθένια παιδική γιορτή πλησιάζει, όλα γύρω μας στολίζονται και –σχεδόν- μας καλούν να χαμογελάσουμε αισιόδοξα, ο άγιος Βασίλης «περιμένει» τα γράμματα των παιδιών μας για να ετοιμάσει με αγάπη τα δώρα τους και οι γονείς μυούν τα παιδιά τους στην μαγεία των Χριστουγέννων.
Για τις οικογένειες με παιδιά που νοσούν όμως τα φώτα των γιορτών θαμπώνουν μπροστά στο φόβο, στην αγωνία, στο άγχος, στην απόγνωση.
Οι γιορτές, όπως και η κάθε ημέρα άλλωστε, βιώνονται διαφορετικά μιας και τα ίδια τα παιδιά που νοσούν είναι διαφορετικά από τα παιδιά της ηλικίας τους, διαφορετικά από τους ξένοιαστους συνομήλικους που δεν έχουν αντιμετωπίσει μια σοβαρή ασθένεια.
Πράγματι, τα παιδιά που νοσούν, που αντιμετωπίζουν μια σοβαρή νόσο όπως ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας, που νοσηλεύονται και που ωριμάζουν συναισθηματικά με ταχύτατο ρυθμό, χάνοντας μεγάλο κομμάτι της παιδικότητάς τους προκειμένου να αντεπεξέλθουν στην απαιτητική – για το σώμα και την ψυχή τους- καθημερινότητα, οι ημέρες των Χριστουγέννων πιθανότατα θα περάσουν απαρατήρητες.
Άλλωστε, θα είναι, και αυτές, ημέρες με φάρμακα, με πόνο, με ψυχική και σωματική κούραση
Οι γονείς πάλι, αφοσιωμένοι στη θεραπεία του παιδιού τους και στην καθημερινή μάχη με το χρόνο, αισθάνονται συχνά πως οι ημέρες αυτές αφορούν τις ξένοιαστες οικογένειες: εκείνες που έχουν το ψυχικό απόθεμα και τη διάθεση να στολίσουν, να στρώσουν το γιορτινό τραπέζι, να περιμένουν μια ακόμη καλύτερη χρονιά.
Ή μήπως όχι;
Οι ειδικοί ψυχικής υγείας γνωρίζουμε καλά πως τα παιδιά που αντιμετωπίζουν τον καρκίνο, όπως ακριβώς και οι γονείς τους, έχουν ανάγκη και είναι απαραίτητο να βρίσκουν διεξόδους έκφρασης και εκτόνωσης των συναισθημάτων τους: του φόβου, του άγχους αλλά και της αβοηθησίας που βιώνουν. Ένα γράμμα στον Άγιο Βασίλη, η ευχή να «γίνω καλά», στιγμές συναισθηματικής έντασης και φόρτισης για το παιδί και τους γονείς που όμως λειτουργούν λυτρωτικά, μιας και είναι οι στιγμές που «επιτρέπουν» στους εαυτούς τους να είναι αληθινοί και διάφανοι, έστω για λίγο, για όσο μπορέσουν.
Επιπλέον, είναι σπουδαίο τα παιδιά να μπορούν να βιώνουν μια «κανονικότητα» μέσα σε μια καθημερινότητα που όλα είναι αλλαγμένα, διαφορετικά, δύσκολα.
Τα Χριστούγεννα είναι μια ευκαιρία κανονικότητας, μια ευκαιρία να υπενθυμίσουμε στο παιδί μας που νοσεί ,αλλά και στον ίδιο μας τον εαυτό, πως εξακολουθούν να υπάρχουν οι γιορτές, ο χειμώνας, τα δώρα, ένα καινούριο παιχνίδι που θα παίξουμε μαζί, η ελπίδα πως πλησιάζουμε στο στόχο, πως κοντεύουμε στην ίαση.
Ένα μήνυμα προς τους γονείς είναι να προσπαθήσουν να βάλουν το γιορτινό κλίμα στην καθημερινότητα τους, να το μεταφέρουν στο δωμάτιο του νοσοκομείου, όχι υποκριτικά αλλά πραγματικά, με διάθεση να γιορτάσουν την κάθε ημέρα που περνάει και βγαίνουν νικητές. Άλλωστε, η αντιμετώπιση της κάθε ημέρας που έρχεται ξεχωριστά, είναι μια βασική κατεύθυνση στη συναισθηματική διαχείριση του παιδικού καρκίνου.
Η επαφή μας με την κανονικότητα δημιουργεί μια σύνδεση με την ίδια τη ζωή και συμβολίζει την αντίσταση στην παραίτηση. Παράλληλα, προσδίδει μια αίσθηση ελέγχου σε στιγμές που αισθανόμαστε πως δεν έχουμε κανέναν απολύτως έλεγχο σε ότι μας συμβαίνει.
Και βέβαια, δεν ξεχνάμε πως σε πολλές από τις οικογένειες παιδιών που νοσούν, υπάρχουν αδέρφια που έχουν ανάγκη αυτή την κανονικότητα, παιδιά που με τη σειρά τους συμπαρασύρονται στους καθημερινούς ρυθμούς μιας τρομακτικής ασθένειας που απειλεί το αδερφάκι τους και καταβάλλει ψυχικά ακόμη και τους «παντοδύναμους» γονείς τους.
Η επιμονή στην κανονικότητα είναι επιμονή στη ζωή για το παιδί που νοσεί, για τα αδέρφια του αλλά και για τους ίδιους τους γονείς.
Άλλωστε, μέσα στην ασθένεια οφείλουμε –περισσότερο από ποτέ- στον εαυτό μας να επιμένουμε στη ζωή και να βιώνουμε, έστω και σε στιγμές, την υπέρβαση του τραύματος!
Φρόσω Φωτεινάκη
Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια
