Κώστας Σαμαράς
Πέρασαν 23 χρόνια μέχρι να μου μιλήσει γι’ αυτό. Γι’ αυτό που έβλεπα καθημερινά μα ποτέ δε ρωτούσα. Μόνο κλεφτα πράγματα από τη γιαγιά μου μάθαινα.
«Δε θέλει να μιλάει γι αυτό η μητέρα σου. Τα κρατάει όλα μέσα της. Έχει περάσει πολλά, γι’ αυτό σας λέω να τη προσεχετε» μας έλεγε και συνεχίζει να λεει χαρακτηριστικά.
Η μητέρα μου, ένας γλυκυτατος ανθρωπος γύρω στο 1.50, με τα ξανθά της μαλλάκια και το χαρακτηριστικό γλυκό προσωπάκι. Στα δικά μου ματια τουλάχιστον.
Εγώ μικρό παιδί αλλά με το αίσθημα της ενσυναισθησης από τοτε να χτυπάει κόκκινο, δεν ήθελα ποτέ να τη φέρω σε δύσκολη θέση. Παρέμενα σιωπηλός και περίμενα αυτή τη στιγμή.
Σιχαινόμουν την ερωτηση «Tι έχει η μητέρα σου;«. Ήταν με διαφορά ο, τι χειρότερο μπορούσες να μου κάνεις. Ίσως γιατί δεν ήξερα ούτε κι εγώ ο ίδιος. Ήταν σαν να με καρφώνεις στο στήθος ενώ με κοιτάς κατάματα. Ετσι το βιωνα.
Δε θα πω ψέματα. Ντρεπόμουν κάποιες φορές όταν περπατούσα δίπλα της. Ή μάλλον… δε ντρεπόμουν. «Φοβόμουν» είναι το σωστό ρήμα. Φοβόμουν τι θα δω στο βλέμμα των αλλων κοιτώντας τη.
Έβλεπα αυτό το συνοφρυωμα. Αυτό το.. Δε μπορώ ούτε να το περιγράψω. Ο,τι κι αν ήταν, για την ηλικία εκείνη που βρισκόμουν ήταν πολυ βαρύ. Ματιές ακολουθομενες φυσικά από τιτιβισματα-ερωτήσεις του τύπου «Τι έχει αυτή η κυρία, μαμά; Γιατι είναι έτσι το πρόσωπο της;«
Κάποτε ένα παιδί στο σχολείο μου είπε χαρακτηριστικά «Η μητέρα σου είναι ό,τι πιο άσχημο έχω δει«. Έκανα ότι δε το άκουσα. Μα το άκουσα. Γύρισα πλευρά, έσκυψα το κεφάλι και προχώρησα. Στα επόμενα 2 βήματα είχα αρχίσει να κλαίω. Τα χέρια μου γροθιές. Πώς τολμάει να μιλάει έτσι κάποιος. Πόσο μάλλον για την ίδια μου τη μητέρα. Ωστόσο, ακομα με συγχαίρω που δεν αντέδρασα διαφορετικά. Γύρισα σπίτι και κλείστηκα στο δωμάτιο μου. Έκλαιγα για ώρα στα κρυφά. Παρίστανα ότι κάνω τα μαθήματα μου. Κανείς δε με κατάλαβε. Δε μίλησα ποτέ μου γι αυτό. Ούτε στην αδερφή – προσωπικό μου μπραβο εκείνη την εποχή.
Εσύ γύρισες από τη δουλειά και έτρεξα να σε αγκαλιάσω σφιχτά. Ήξερα από τότε τι ήσουν για μένα. Ήταν ένα γερό χτύπημα. Χτύπημα που δεν ήθελα να ξανανιωσω ποτέ.
Με θυμάμαι να αλλάζω ακόμα και πεζοδρόμιο αν συναντούσα κάποιον συμμαθητή μου, ακόμα και να μπαίνω μπροστά της μερικές φορές. Πόσο φριχτο συναίσθημα να ταν άραγε. Μία ματιά ήταν αρκετή και τα καταλάβαινες όλα.
Εκείνη όμως συνέχιζε πάντα να είναι ακλόνητη. Μπροστά μας τουλάχιστον.
Μαντεύω πως τέτοιες καταστάσεις θα ‘ταν βούτυρο στο ψωμί της.
Θυμάμαι τις πρώτες μέρες του σχολείου που μας ελεγε αν βλέπουμε παιδάκια μόνα τους, να τα κάνουμε παρέα.
«Και αυτά παιδάκια σαν κι εσάς είναι» μας έλεγε.
Φαινόταν από τη φωνή της σαν να το ’χε βιώσει.
3η λυκείου θυμάμαι ήμουν, όταν άρχισα να ψάχνω τη πάθηση της. Προσπαθούσα να αδράξω πληροφορίες από τη γιαγιά για να ξέρω προς τα που να κινηθώ.
«Αμα μου την πεις, θα τη θυμηθώ, ρε Σηφακο, αλλά ρε αγόρι μου δε τη θυμάμαι να σου την πω…«
Μετά από λίγο καιρό ψαξίματος έπεσα πάνω στο σύνδρομο «Treacher Collins«, το οποίο αναφέρεται και ως σύνδρομο γναθοπροσωπικης δυσοστοσης.
Φαντάζομαι δεν το ‘χατε ξανακούσει. Ούτε κι εγώ.
Σήμερα μου έφερες να δω φωτογραφίες από τη παιδική σου ηλικία και ένα τεράστιο χαμόγελο γέμισε το προσωπο μου. Δε φαντάζεσαι πόσο χαρουμενο με έκανες. Μου μίλησες επιτέλους για τη ζωή σου. Έμαθα γιατί είσαι αυτή που είσαι. Έμαθα γιατί ειμαι αυτός που ειμαι.
Μεγαλώνοντας και υποθέτω ωριμάζοντας κάποια πράγματα αρχίζεις να τα βλέπεις πιο ζεστά. Αρχίζεις να αποδέχεσαι και να αγαπάς αυτό που έχεις μπροστά σου γι αυτό που είναι και όχι γι αυτό που θα ‘θελες να είναι. Αυτό το «θα ‘θελες» με το «είναι» ισοσταθμίζονται. Kαι τότε νιώθεις μέσα σου τη μαγεία.
Να τους αγαπάτε τους ανθρώπους σας γι’ αυτό που είναι. Και προπαντός να μη ντρέπεστε γι’ αυτό που είστε. Μου φαίνεται σαν να μιλάω για κάτι αυτονόητο. Μα γνωρίζω καλα πως δεν είναι.
Ακόμα και στην Ελλάδα του σήμερα οι «διαφορετικοί» άνθρωποι απουσιάζουν, κρύβονται.
Άνθρωποι με σύνδρομα, αναπηρίες, ακόμα και απλές ιδιαιτεροτητες επιλέγουν ή ακόμα και επιλέγονται από την ίδια τους την οικογένεια να μη ζουν όπως τους αρμόζει. Ελεύθεροι κριτικής πιθανόν να μην υπήρξαν ποτέ. Και είναι κάτι που οφείλουμε να αλλάξουμε. Οφείλουν να γνωρίζουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα τους αγκαλιάσουν. Ίσως αργήσουν λίγο, μα θα τους αγκαλιάσουν. Let’s make it happen.
Σε ευχαριστώ, λοιπόν, για αυτό το τεράστιο βήμα που έκανες σήμερα. Με έκανες να συνειδητοποιήσω πόσο υπερήφανος είμαι για σένα. Εύχομαι να έγινε αβίαστα και να μη πίεσα με τις συνεχείς ερωτήσεις μου.
Mου λες να μη φοβάμαι να είμαι ο εαυτός μου.
Και αυτή ήταν με διαφορά η αγαπημένη μου στιγμή το ’20. Σ’ αγαπω πολύ.
Καλή χρονιά σε όλους σας και μη στερείστε τέτοιες στιγμές με τους ανθρώπους σας.
Γι’ αυτό δεν είμαστε εδώ;
