Κώστας Σαμαράς
Κατάγεται από την Ιμβρο και μεγάλωσε στην Αθήνα. Μέσα από το έργο της μετατράπηκε σε «οσία» των αστέγων! Για τη Βίκυ Αράλη όλα ξεκίνησαν την εποχή του Covid-19, τις ημέρες της απομόνωσης και του εγκλεισμού.
- Από τον Γιάννη Αρμουτίδη
Ανοιξε την ντουλάπα της και είδε ότι τα ρούχα της είχαν συναίσθημα, δύναμη και αισθήσεις. Για τη Βίκυ «είμαστε τα ρούχα μας». Ετσι, λοιπόν, σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να τα χαρίσει σε ανθρώπους που πραγματικά τα είχαν ανάγκη. Κοιτάζοντας γύρω της, στους δρόμους, αντίκρισε ανθρώπους να κοιμούνται μόνοι, ανάμεσα σε χαρτοσακούλες και πλαστικά. Επιχείρησε να μάθει τη ζωή τους. Το στόμα τους όμως ήταν σφραγισμένο. Για να μπει στον κόσμο τους έπρεπε να το ριψοκινδυνέψει. Και το έκανε. Προσποιήθηκε την άστεγη, αντέχοντας μόνο για λίγες ημέρες. Βίωσε τον κίνδυνο, την εγκατάλειψη, την απόγνωση.
Τότε η Βίκυ βρήκε αυτό που έψαχνε. Εντόπισε τη μεγαλύτερη ανάγκη των αστέγων. Και έτσι, σήμερα, δημιούργησε την πρώτη κινητή μονάδα φροντίδας των «φαντασμάτων» του πεζοδρομίου ως ο δικός τους άνθρωπος.
Εμπνεύστηκε μια πρότυπη μονάδα μεταμόρφωσης των αστέγων, η οποία προωθεί τη δράση της με το σύνθημα: «Ομάδα φροντίδας – Στηρίζοντας και προωθώντας την ηθική μόδα (ανακύκλωση ρούχων), την κοινωνική δράση και τον εθελοντισμό».
«Στο σύνθημα συμπεριλαμβάνεται η δωρεάν διάθεση ρουχισμού προς τους αστέγους. Ρούχων που προέρχονται από συμπολίτες μας, που τα διαθέτουν σε πλεόνασμα και τα προσφέρουν με αγάπη! Επιπλέον, τα ρούχα αυτά χαρίζονται σε δομές κακοποιημένων γυναικών και παιδιών σε ιδρύματα. Η δράση μας ξεκινά το 2019 και στόχος μας είναι η φροντίδα άστεγων συμπολιτών μας, διανέμοντας ρούχα, τρόφιμα, μα πάνω απ’ όλα φροντίζοντας την υγιεινή τους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλοί από αυτούς δεν είναι καν καταγεγραμμένοι και δεν διαθέτουν ταυτότητα ή άλλα πιστοποιητικά ταυτοπροσωπίας» μας αποκαλύπτει η ίδια.
Η αγάπη της Βίκυς Αράλη για αυτό που κάνει βρήκε ανταπόκριση και πολύ γρήγορα εμφανίστηκαν «άμεσοι εθελοντές», αλλά και δωρητές, οι οποίοι ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Μια κινητή μονάδα φροντίδας υγιεινής, που αγοράστηκε με τα χρήματα της ίδιας, πυροδότησε την έναρξη της δραστηριότητάς της. «Το μόνο σίγουρο είναι ότι χρειάζομαι οικονομική βοήθεια. Πριν από ελάχιστους μήνες κυκλοφόρησε η νεοσύστατη κινητή μονάδα Metamorphosis, διαθέτοντας κινητή ντουζιέρα και γκαρνταρόμπα για τους άστεγους συμπολίτες μας. Το σημαντικότερο όλων, όμως, είναι ότι, παρότι μετακινούμαστε σε όλους τους δήμους της Αττικής, έχουμε αφετηρία τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου, αφού ο δήμαρχος Γιάννης Φωστηρόπουλος και ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αρωγής και Υγείας Γιάννης Αρκουμάνης αγκάλιασαν πρώτοι το έργο μας. Ετσι, σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους (ημέρες και ώρες), η μονάδα φροντίδας Immortaliting βρίσκεται στην παραλία του Μπάτη, προσφέροντας καθαριότητα σε αστέγους οι οποίοι ενημερώνονται από τις κοινωνικές υπηρεσίες. Είμαστε δίπλα τους για να κάνουν το μπάνιο τους, να κουρευτούν, να ξυριστούν, να διαλέξουν καθαρά καινούργια ρούχα και να δανειστούν βιβλία».
Η κινητή μονάδα φροντίδας αστέγων είναι η πρώτη και μοναδική πανελλαδικά, και, όπως λέει η ιδρύτριά της, ίσως να μην υπάρχει καμιά ίδια στην Ευρώπη. Πρόκειται για ένα μεγάλο βαν, το οποίο αγοράστηκε μεταχειρισμένο από το εξωτερικό και τροποποιήθηκε για τις ανάγκες της δράσης. Η αγορά της μονάδας έγινε με ιδιωτικό κεφάλαιο, ενώ η τροποποίησή της σχεδιάστηκε από εξειδικευμένη εταιρία στη Θεσσαλονίκη.
«Το βαν αγοράστηκε το 2022 από το Βέλγιο, με προσωπικές οικονομίες. Εψαξα αρκετά, αφού αναζητούσα ένα όχημα που θα είχε τις σωστές διαστάσεις, ώστε να φιλοξενήσει μια ευρύχωρη διπλή ντουσιέρα, μια μεγάλη γκαρνταρόμπα και ταυτόχρονα να υποστηρίξει δεξαμενή ζεστού νερού, που είναι απαραίτητη για το μπάνιο των αστέγων. Εκτός από την προσαρμογή του καυστήρα, ώστε να παρέχουμε ζεστό νερό, εξαιρετικά σημαντική είναι η παροχή νερού, το οποίο, μαζί με οτιδήποτε άλλο χρειαζόμαστε, παρέχεται από τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου» μας εξηγεί η Βίκυ.
Σε ερώτησή μας αναφορικά με τη μεγαλύτερη δυσκολία στο έργο της απαντά: «Το πιο δύσκολο είναι να μας εμπιστευτεί ο άστεγος, διότι έχουν συνηθίσει στο ότι πρέπει να δώσουν αντίτιμο για κάθε υπηρεσία που τους παρέχεται. Οταν ανοίγουμε τις πόρτες της γκαρνταρόμπας και έρχεται ο ωφελούμενος και μας λέει ότι θα ήθελε πολύ να είχε αυτό το δερμάτινο ή αυτό το ρούχο, και του λέμε “πάρ’ το”, κοντοστέκεται. Μας ρώτα “σίγουρα δεν χρωστάω τίποτα;”. Δεν μπορεί να πιστέψει ότι μπορούμε να του παρέχουμε αυτό που επιθυμεί. Τον καθησυχάζουμε και το προσφέρουμε με αγάπη. Οι περισσότεροι μας ρωτάνε πώς αντιμετωπίζουμε ανθρώπους οι οποίοι έχουν έντονη οσμή ή είναι πάρα πολύ βρόμικοι. Ισως σας ξαφνιάσω, αλλά τους ανθρώπους αυτούς τους αγκαλιάζουμε, τους χαϊδεύουμε, τους αγαπάμε, αφού γνωρίζουμε ότι είμαστε εκεί για να τους βοηθήσουμε. Είναι, όμως, γεγονός ότι οι άνθρωποι που μυρίζουν έντονα είναι εκείνοι που έχουν -συνήθως- κινητικά προβλήματα. Που δεν μπορούν να πλυθούν ή να φροντίζουν τον εαυτό τους μόνοι τους. Σε αυτή την περίπτωση, επειδή δεν μπορούν να πλυθούν και είναι πολύ δύσκολο να μπουν στην κινητή μονάδα, σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε φορητή ντουζιέρα, έτσι ώστε τα αναπηρικά καροτσάκια να πλένονται με ζεστό νερό. Αυτό που με δυσκολεύει περισσότερο στην όλη δράση είναι ότι δεν έχουμε αποθήκη για τα πράγματα τα οποία μας δίνουν οι δωρητές και οι εθελοντές μας. Ολα τα ρούχα των αστέγων ή όλα τα ρούχα που πρέπει να διαθέσουμε στους αστέγους και μας χαρίζονται τα πλένω στο δικό μου πλυντήριο, στο σπίτι μου, τα απλώνω στα καλοριφέρ και τα σιδερώνω μόνη μου. Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό να μας προσφερθεί μια αποθήκη. Οι ανάγκες των ανθρώπων εκεί έξω είναι πολλές και προϋποθέτουν χρήμα το οποίο διαθέτω εγώ. Και έχω και εργαζομένους για μένα, αφού η κινητή μονάδα έχει οδηγό που τον πληρώνω εγώ. Η ευγνωμοσύνη, όμως, που εισπράττω είναι διπλάσια από ό,τι δίνω» μας λέει χαρακτηριστικά.
Όταν η ίδια είχε για ταβάνι τα αστέρια
Η ίδια, μάλιστα, για να μπει στον κόσμο των αστέγων, που για κάποιους συνανθρώπους μας είναι «αόρατοι», τόλμησε και προσποιήθηκε την άστεγη!«Πριν ξεκινήσω τη λειτουργία της κινητής μονάδας φροντίδας αστέγων προσποιήθηκα την άστεγη και ήρθα πιο κοντά σ’ αυτούς τους ανθρώπους και στα προβλήματά τους. Το μόνο στερητικό που έχουν οι άστεγοι είναι η στέγη. Δεν είναι αόρατοι, αναίσθητοι, άχρωμοι ή απαίδευτοι. Το καλοκαίρι του 2022 αποφάσισα να δω τι δεν εντόπισαν και τι δεν ήταν οι άλλοι έως σήμερα. Αντεξα να υποδυθώ την άστεγη για πέντε ημέρες. Μετά, κατέρρευσα. Εφυγα με ένα κινητό μόνο, με στίγμα, για ασφάλεια -γιατί είμαι μονογονεϊκή οικογένεια, με ένα αγόρι που το λατρεύω-, και τίποτα άλλο. Κοιμόμουν στο τραμ το πρωί για ασφάλεια και περπατούσα όλο το βράδυ στον δρόμο, και τότε κατάλαβα γιατί δεν κοιμούνται το βράδυ οι άστεγοι! Για να μην κινδυνεύουν! Για να μην έρθει κάποιος την ώρα που κοιμούνται σε ένα παγκάκι και τους μαχαιρώσει για να τους πάρει το κινητό, την κουβέρτα ή τη σακουλίτσα με το λίγο φαγητό. Το πρωί, η βοή της πόλης ήταν ασύλληπτη, αλλά την ανεχόμουν διότι δεν κοιμόμουν το βράδυ, αφού δεν υπήρχε ασφάλεια. Γιατί, κακά τα ψέματα, δεν παρέχεται καμιά ασφάλεια όταν κοιμάσαι σε παγκάκι ή σε κούτα λέει με αφοπλιστική ειλικρίνεια και συνεχίζει:
«Οι άστεγοι επιλέγουν να μένουν εκεί, ενώ τις σωματικές τους ανάγκες τις κάνουν στον δρόμο, σε πάρκα (χωρίς καν χαρτί τουαλέτας), σε μαγαζιά, σε χημικές τουαλέτες. Αυτό που δεν είχα σκεφτεί, αλλά το διαπίστωσα, είναι ότι δεν έχουν εσώρουχα! Ολο αυτό το διάστημα έχω ζήσει πολλές συγκινητικές στιγμές! Κάποτε προσφέραμε ρούχα σε τέσσερα άτομα. Οταν ξαναβρεθήκαμε ρωτήσαμε πού είναι ο τέταρτος, γιατί ο ένας απ’ αυτούς έλειπε. Μας είπαν ότι έκανε αυτό που του ζήτησα – γύρισε δηλαδή στην οικογένειά του! Εκείνη την ώρα ήταν σαν να μας χάρισαν τον ουρανό με τ’ άστρα. Αυτός ο νέος ήταν 20 ημέρες στον δρόμο. Του μίλησα και μου είπε ότι ντρέπεται να γυρίσει σπίτι του για το πώς θα τον αντιμετωπίσουν οι γονείς του. “Θα σε φτιάξουμε εμείς” του είπαμε “και εγώ γιο έχω, κι αν έφευγε από το σπίτι δεν θα κοιμόμουν μέχρι να γυρίσει”. Μάλλον τον έπεισα».
Στο πλευρό της και η τοπική αυτοδιοίκηση
Η κινητή μονάδα φιλοξενίας άστεγων και άπορων συμπολιτών μας εδρεύει κάθε Δευτέρα στο ΕΔΕΜ (σημείο παραλίας του Μπάτη). Το όχημα κοινωνικής παροχής εξασφαλίστηκε από τον Δήμο Π. Φαλήρου, κατόπιν πρωτοβουλίας του δημάρχου της πόλης Γιάννη Φωστηρόπουλου, υποβάλλοντας αίτημα στην Μη Κυβερνητική Οργάνωση IMMORTALITING – METAMORPHOSIS και την ιδρύτρια και διαχειρίστριά της Βίκυ Αράλη, ενώ την οργάνωση και ευθύνη της δράσης έχει ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αρωγής και Υγείας Γιάννης Αρκουμάνης.
«Οι άστεγοι αποτελούν μια από τις πιο ευάλωτες ομάδες της ελληνικής κοινωνίας, γεγονός που μας καθιστά υπεύθυνους για τη φροντίδα τους με όποιο μέσο διαθέτουμε. Το όχημα της STREET WORK είναι ένα “κινούμενο μήνυμα” στην κοινωνία μας ότι η Δημοτική Αρχή Παλαιού Φαλήρου εντείνει σταθερά και απαρέγκλιτα την υλοποίηση του σχεδίου κοινωνικών δράσεων και αρωγής. Το αποδεικνύουμε έμπρακτα, με ενέργειες και πράξεις αλληλεγγύης και προσφοράς στους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη τη βοήθεια μας» επισημαίνει σε δήλωσή του ο δήμαρχος Π. Φαλήρου Γιάννης Φωστηρόπουλος.
