Κώστας Σαμαράς
Ονομάζομαι Ρουθ και μόλις συνταξιοδοτήθηκα μετά από 40 χρόνια δουλειάς ως δασκάλα. Πάντα ήμουν υπεύθυνη και στοργική. Μετά από τόσα χρόνια που πέρασα διδάσκοντας παιδιά, αποφάσισα ότι αξίζω μια στιγμή ξεκούρασης. Η νύφη μου, η Βερόνικα, μια επιτυχημένη δικηγόρος με άψογο γούστο και συνήθεια να επισκέπτεται τα πιο ακριβά εστιατόρια, με προσκάλεσε σε δείπνο για να γιορτάσουμε τη συνταξιοδότησή μου σε έναν πολυτελή χώρο. Υποσχέθηκε να πληρώσει εκείνη το γεύμα.
Στην αρχή ένιωσα ανακούφιση. Η Βερόνικα πάντα μου φαινόταν ψυχρή και λίγο αλαζονική, αλλά συγκινήθηκα από την προσοχή της. Υποσχέθηκε ότι δεν θα χρειαζόταν να ανησυχώ για το κόστος. Ακόμα και προσπάθησα να αρνηθώ, αλλά επέμεινε λέγοντας ότι θα ήταν το δώρο της.
Η εστιατόριο στο οποίο πήγαμε ήταν ένα μέρος όπου οι τιμές δεν ήταν αναγραφόμενες στο μενού. Ήταν ξεκάθαρα ένα μέρος για εκλεκτούς, όπου οι άνθρωποι μπορούσαν να παραγγείλουν φαγητό και ποτά χωρίς να ανησυχούν για το κόστος. Όταν καθίσαμε στο τραπέζι, η σερβιτόρα με αξιολόγησε από πάνω μέχρι κάτω, παρατηρώντας τα ταπεινά ρούχα μου και τα άνετα παπούτσια μου. Ένιωσα σαν ψάρι έξω από το νερό και αυτό με ανησύχησε. Αποφάσισα, όμως, ότι αυτή τη βραδιά θα απολαύσω απλώς τον χρόνο που περνάω με την οικογένεια.
Η Βερόνικα άρχισε την κουβέντα, κάνοντάς μου ερωτήσεις για το πώς αισθάνομαι στη σύνταξη. Παραδέχτηκα ότι προς το παρόν όλα φαίνονται κάπως παράξενα – δεν ήξερα τι να κάνω με τον εαυτό μου και ένιωθα λίγο χαμένη.
Όταν τελείωσε η συζήτηση, παρήγγειλε ένα συνηθισμένο πιάτο για τον εαυτό της και για μένα διάλεξε κάτι απλό. Δεν διαμαρτυρήθηκα, αν και ένιωθα ότι δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή για τέτοιες επιλογές. Όλα πήγαιναν καλά, μέχρι που ήρθε η στιγμή για να πληρώσουμε.
Όταν το δείπνο έφτασε στο τέλος και η σερβιτόρα έφερε τον λογαριασμό, περίμενα ότι η Βερόνικα θα αναλάμβανε την ευθύνη, όπως είχε υποσχεθεί. Αλλά αντί να το κάνει, απλά σηκώθηκε και αποχώρησε, λέγοντας ότι έπρεπε να ασχοληθεί με κάτι επείγον. Φυσικά, περίμενα ότι θα επέστρεφε για να πληρώσει, αλλά πέρασαν δέκα, είκοσι, τριάντα λεπτά και αυτή δεν είχε επιστρέψει.
Όταν ο σερβιτόρος ήρθε, είδα με τρόμο τον λογαριασμό – 5375 δολάρια. Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι με είχαν κλέψει βάναυσα. Προσπάθησα να τηλεφωνήσω στη Βερόνικα, αλλά το τηλέφωνό της ήταν κλειστό. Με κυρίευσε το αίσθημα της προδοσίας. Αποφάσισα όμως να μην παραδοθώ και να βρω έναν τρόπο να τα διορθώσω.
Αντί να πανικοβληθώ, πήρα την απόφαση – θα ενεργούσα και αυτό το μάθημα δεν θα περνούσε απαρατήρητο. Την επόμενη μέρα, τηλεφώνησα στην παλιά μου φίλη Κάρλα, που έχει καθαριστική εταιρεία. Η Κάρλα είναι μια γυναίκα με χιούμορ και πάντα έτοιμη να βοηθήσει. Της διηγήθηκα τι συνέβη και εκείνη συμφώνησε αμέσως να με βοηθήσει στο σχέδιό μου. Μαζί αποφασίσαμε να κάνουμε καθαριότητα στο σπίτι της Βερόνικας, αφήνοντας της μια “έκπληξη”. Δεν θα καθαρίζαμε μόνο, αλλά θα της αφήναμε μια υπενθύμιση για τη αλαζονική συμπεριφορά της.
Έπειτα, τηλεφώνησα στη Σάρμεν, μια φίλη δικηγόρο, και τη ρώτησα πόσο θα μπορούσε να κοστίσει μια αγωγή για συναισθηματική βλάβη. Αυτή αμέσως κατάλαβε ότι δεν σκόπευα να καταθέσω πραγματική αγωγή. Η Σάρμεν συμφώνησε να με βοηθήσει δωρεάν και να ετοιμάσει τα απαραίτητα έγγραφα. Συμφωνήσαμε ότι αυτό το σχέδιο ήταν ιδανικό – θα κρατούσα τη Βερόνικα σε αβεβαιότητα και θα την έκανα να νιώσει ότι δεν αξίζει να με αντιμετωπίζει έτσι.
Μετά από μια εβδομάδα, όταν όλα ήταν έτοιμα, προσκάλεσα τη Βερόνικα για τσάι. Ήρθε, με το χαμόγελο στο πρόσωπο, όπως πάντα. Της έδωσα τον φάκελο με τις απαιτήσεις μου. Η Βερόνικα τον άνοιξε και, όπως περίμενα, το πρόσωπό της άλλαξε. Η αρχική σιγουριά αντικαταστάθηκε από την έκπληξη και έπειτα από τον φόβο, όταν είδε τις απαιτήσεις – δημόσια συγγνώμη, πλήρης αποζημίωση και δέσμευση να με αντιμετωπίζει με σεβασμό.
Ένιωσα ότι προσπαθούσε να βρει λόγια, αλλά δεν μπορούσε. “Σοβαρά;” – ρώτησε τελικά. Κούνησα το κεφάλι μου και απάντησα ήρεμα: “Ναι, είμαι απόλυτα σοβαρή. Με άφησες με έναν τεράστιο λογαριασμό, και τώρα θα αναλάβεις τις συνέπειες των πράξεών σου”.
Η Βερόνικα σιώπησε, αλλά έβλεπα ότι άρχιζε να καταλαβαίνει ότι η κατάσταση μπορούσε να πάρει σοβαρότερη τροπή. Υπέγραψε τα έγγραφα και υποσχέθηκε να εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις.
Άκουσα τη διστακτική φωνή της: “Δεν ξέρω τι να πω…”. Απάντησα ήρεμα: “Ίσως: ‘Συγγνώμη;’”
Και από εκείνη τη στιγμή, όλα άλλαξαν. Η Βερόνικα άρχισε να με σέβεται, με προσκαλούσε συχνότερα σε δείπνα, ζητούσε τη γνώμη μου για προσωπικά θέματα. Κατάλαβα ότι αυτό το μάθημα, παρά τη δυσκολία του, ήταν σημαντικό και για τις δύο μας.
Τώρα οι σχέσεις μας είναι πιο αυθεντικές, και μάλιστα την βοήθησα να σχεδιάσει εκπλήξεις για τον γιο μου, τον Μιχάλη. Πραγματικά έχει αλλάξει, και κατάλαβα ότι, αν και συνταξιοδοτήθηκα, τα μαθήματα μου δεν τελειώνουν ποτέ.
Και το πιο σημαντικό πράγμα που έμαθα: μερικές φορές, για να κερδίσεις τον σεβασμό, πρέπει όχι μόνο να υποφέρεις, αλλά και να διδάξεις τους άλλους πώς να σε αντιμετωπίζουν. Και μερικές φορές, αυτό απαιτεί ένα μικρό, αλλά ισχυρό σοκ.
