Κώστας Σαμαράς
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ | Μαζί με τα έξοχα λουκούμια της η Σύρος φημίζεται και για τις ιδιαίτερες χαλβαδόπιτές της, ένα παραδοσιακό σκεύασμα που χρόνια τώρα σφραγίζει γλυκά την έλευση των ταξιδιωτών στο λιμάνι της Ερμούπολης.
Όσο γλυκός, βαθύς κι αν είναι ο ύπνος, όσο καλά κι αν κατάφερες να βολέψεις το κεφάλι σου πάνω στα φούτερ και τα μπαγκάζια, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μην πάρεις χαμπάρι πως το πλοίο έπιασε Σύρο. Αυτός ο μικρός πανζουρλισμός που δημιουργείται σε κλάσματα δευτερολέπτων, αυτή η ξαφνική κίνηση και οι φωνές των πωλητών που σκορπίζονται στα περάσματα ανάμεσα στους επιβάτες, αυτά τα «έλα, πάρε-πάρε, λουκούμι, χαλβαδόπιτα», δεν μπορεί να σημαίνουν κάτι άλλο…
Λέγεται ότι η πρώτη συριανή χαλβαδόπιτα φτιάχτηκε κάπου στο 1840 και η γέμισή της στηρίχτηκε στη μικρασιάτικη τέχνη της χαλβαδοποιίας. Πρόκειται για ένα μείγμα μαρέγκας, μελιού, ζάχαρης, γλυκόζης και ολόκληρων αμυγδάλων, που αρωματίζεται με βανίλια και το οποίο στη φρέσκια χαλβαδόπιτα είναι μαλακό και ελαστικό. Το μείγμα αυτό, που είναι κουραστική και επίπονη διαδικασία το να φτιαχτεί σε μεγάλες ποσότητες, μπαίνει σε συγκεκριμένες δόσεις ανάμεσα σε δυο πάνλεπτους, σχεδόν διάφανους, δίσκους όστιας και έτσι δημιουργείται αυτό το γλυκό «σάντουιτς» συριανής επινόησης. Οι όστιες είναι μέρος της θείας κοινωνίας των καθολικών, αλλά τούτες εδώ, που χρησιμοποιούνται για τις χαλβαδόπιτες, αναφέρονται ως «βάφλες» στις συσκευασίες, έχουν μια διάμετρο γύρω στα 12 εκ., φτιάχνονται με άλευρο και νερό και έχουν εντελώς ουδέτερη γεύση, που δεν σκεπάζει τα υλικά της γέμισης.
Σήμερα βρίσκει κανείς στις τοπικές παραδοσιακές βιοτεχνίες και εργαστήρια, συριανές χαλβαδόπιτες με φιστίκια Αιγίνης ή φιστίκια αράπικα, με σοκολάτα ή αρωματισμένες με μαστίχα. Επίσης κυκλοφορούν και σε μικρότερο μέγεθος από το κλασικό ως χαλβαδοπιτάκια-κεράσματα.
