Κώστας Σαμαράς
Ένα ακόμη βήμα προς την οριστική ρήξη των σχέσεων της με την Τουρκία έκαναν οι ΗΠΑ ανακοινώνοντας την αναστολή όλων των υπηρεσιών έκδοσης θεωρήσεων εισόδου (βίζα) στις αμερικανικές διπλωματικές εγκαταστάσεις στην Τουρκία με το επιχείρημα ότι θέλει να «επανεκτιμήσει» τη δέσμευση της Τουρκίας προς το προσωπικό της.
Η απόφαση αυτή δείχνει πώς οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες πλέον να μην χαριστούν στον Ταγίπ Ερντογάν και ίσως να ξεκινάει το «πριόνισμα» της καρέκλας του προκειμένου να διευθετηθούν και μία σειρά άλλων θεμάτων στην περιοχή όπως είναι το Κουρδικό.
«Τα πρόσφατα γεγονότα ανάγκασαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να προχωρήσει σε επανεκτίμηση της δέσμευσης της κυβέρνησης της Τουρκίας για την ασφάλεια των αμερικανικών αποστολών και του προσωπικού τους», επισημαίνεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα.
«Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον αριθμό των επισκεπτών στην πρεσβεία μας και τα προξενεία μας ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία επανεκτίμησης, αναστείλαμε – με άμεση ισχύ- όλες τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για μη μετανάστες σε όλες τις διπλωματικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία».
Αυτό πρακτικά σημαίνει πώς απαγορεύεται η είσοδος Τούρκων φοιτητών, επιχειρηματιών και τουριστών σε αμερικανικό έδαφος, που είναι βεβαίως οι χώροι της Πρεσβείας και των Προξενείων.
Η εξέλιξη ακολουθεί τη σύλληψη και την προφυλάκιση ενός εργαζομένου στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη, με την κατηγορία ότι συνδέεται με τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν που σύμφωνα με την Άγκυρα βρισκόταν πίσω από το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016. Η Ουάσινγκτον καταδίκασε την κίνηση, χαρακτήρισε ανυπόστατη την κατηγορία και κατέστησε σαφές ότι η εξέλιξη θα ζημιώσει τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη-συμμάχους στο NATO.
Το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή μετέδωσε ότι ο υπάλληλος του αμερικανικού προξενείου είναι Τούρκος πολίτης και συνελήφθη την Τετάρτη, καθώς τον βαρύνουν κατηγορίες για κατασκοπεία και απόπειρα ανατροπής της συνταγματικής τάξης και της κυβέρνησης της Τουρκίας.
Στο μέτρο αυτό απάντηση η Τουρκία λίγο αργότερα ανακοινώνοντας και αυτή ότι ανέστειλε την έκδοση θεωρήσεων εισόδου για τους Αμερικανούς, με εξαίρεση μόνο τις βίζες για μετανάστες. Οι τουρκικοί περιορισμοί κατά τα φαινόμενα πηγαίνουν παραπέρα από εκείνους που ανακοινώθηκαν από την Ουάσινγκτον, καθώς θα εφαρμοστούν «στις βίζες που καταχωρούνται σε διαβατήρια, στις ηλεκτρονικές βίζες και στις βίζες που εκδίδονται στα σύνορα», πέραν των θεωρήσεων εισόδου που εκδίδονται στις τουρκικές διπλωματικές αποστολές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με μια ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας στην αμερικανική πρωτεύουσα.
Η ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας έχει αυξηθεί εξαιτίας της αμερικανικής υποστήριξης στην κουρδική ένοπλη οργάνωση YPG στη Συρία, την οποία η Άγκυρα θεωρεί τον συριακό βραχίονα του PKK. Εξάλλου η Άγκυρα ασκεί πιέσεις, μάταια μέχρι σήμερα, στην Ουάσινγκτον για να προχωρήσει στην έκδοση του Γκιουλέν, του αυτοεξόριστου ιεροκήρυκα τον οποίο κατηγορεί πως ενορχήστρωσε την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκαν πάνω από 240 άνθρωποι.
Ο Γκιουλέν έχει καταδικάσει την απόπειρα επιβολής στρατιωτικής χούντας και αρνείται πως είχε οποιαδήποτε ανάμιξη. Ο Ρ.Τ. Ερντογάν συνεχίζει ωστόσο να τον έχει στο στόχαστρο θεωρώντας τον ως έναν από τους βασικούς υποκινητές του πραξικοπήματος.
Όπως και να έχει πάντως οι σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας αντί να βελτιώνονται, όπως έδειξε η πρόσφατη συνάντηση Τράμπ-Ερντογάν στη Νέα Υόρκη συνεχώς επιδεινώνονται και αυτό έχει να κάνει με την συνεργασία Άγκυρας και Μόσχας, όπως επίσης και με την απόφαση της Τουρκίας να δημιουργήσει μέτωπο με τους Ιρανούς και τους Ιρακινούς κατά των Κούρδων του Ιράκ.
