Κώστας Σαμαράς
Στο φερόμενο τέλος της λιτότητας στην Ευρώπη αναφέρεται δημοσίευμα του αμερικανικού δικτύου CNBC,και δη για την ελληνική κυβέρνηση, διερωτώμενο αν η ευρωπαϊκή λιτότητα έχει πραγματικά τελειώσει.
Το δημοσίευμα, αναφερόμενο και στις επικείμενες εκλογές του 2019 στην Ελλάδα, αναφέρει πως ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στηρίζεται στο αφήγημα του τέλους της λιτότητας για επιτυχία στις εκλογές.
Ωστόσο, όλες οι δημοσκοπήσεις – σε διεθνές επίπεδο – φανερώνουν πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έφτασε στο τέλος της. Η αναφορά του CNBC στην ευρωπαϊκή οικονομική κρίση και οι αμφιβολίες του αμερικανικού δικτύου για την πραγματική λήξη της, οδηγού στην εξής εύλογη απορία: Έρχεται νέα κρίση για την Γηραιά Ήπειρο;
Στην προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης ενόψει των εκλογών να δείξει ότι η λιτότητα τελείωσε αναφέρεται το CNBC, τονίζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε γρήγορα αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, μετά το δημοψήφισμα του 2015, όπου κάλεσε τον κόσμο να ψηφίσει εναντίον ενός ακόμα μνημονίου αγνοώντας όμως στη συνέχεια την αρνητική του ψήφο.
«Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση ήταν υποχρεωμένη μέχρι τον Αύγουστο να εφαρμόζει πολιτικές υπαγορευμένες από τους πιστωτές. Τώρα πλέον που η χώρα δεν υπόκειται σε πρόγραμμα στήριξης, η Αθήνα θέλει να δείξει και αυτή ότι η λιτότητα τελείωσε, πολύ περισσότερο αφού το 2019 επίκεινται εκλογές», γράφει το αμερικανικό δίκτυο CNBC στην ηλεκτρονική του έκδοση σε άρθρο για τη λιτότητα στην Ευρώπη.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο βρισκόμαστε στο 2018 και όπως και άλλες χώρες της ευρωζώνης η Ελλάδα εξήλθε του προγράμματος στήριξης, αλλά δεν είναι αλώβητη και τώρα φέρει το ανεξίτηλο σημάδι του χρέους, το οποίο ανέρχεται στο 179,7% του ΑΕΠ, το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο μετά την Ιαπωνία.
«Επομένως δεν χρειάζονται μόνο λόγια, αλλά και πράξεις, αν και αυτό θα ακούγεται «κενός λόγος” σε όσους δεν έχουν επανέλθει εκεί που ήταν όταν τους χτύπησε η διπλή κρίση. Σκεφτείτε αυτούς που έχασαν τις δουλειές τους ή τους χαμηλόμισθους που βλέπουν τις απολαβές τους αυξάνονται με πολύ αργό ρυθμό», αναφέρει το άρθρο.
«Υπήρξε μια περίοδος που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν μπορούσαν να αρθρώσουν έστω μια δήλωση περί δημοσιονομικής πολιτικής χωρίς να αναφέρουν την λέξη «λιτότητα”. Τώρα πλέον η έννοια αυτή φαίνεται να έχει σχεδόν εξαφανιστεί από τη δημόσια συζήτηση. Έχει όντως τελειώσει η εποχή της;» αναρωτιέται ο αρθρογράφος.
Στη συνέχεια του άρθρου σημειώνεται ότι οι χώρες PIGS (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία) έλαβαν βοήθεια από το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και την Κομισιόν και εντάχθηκαν σε προγράμματα στήριξης, τα οποία όμως είχαν τίμημα, αναφέρει το lykavitos.
Παρά τις διαφορές των αιτίων της κακοδαιμονίας τους, οι χώρες αυτές μοιράστηκαν την εφαρμογή αυστηρών μέτρων λιτότητας μετά από επιμονή των δανειστών. Κύριος στόχος ήταν η μείωση των ελλειμμάτων των προϋπολογισμών τους, του δημόσιου χρέους και, το κυριότερο, η απομάκρυνση του κινδύνου που συνιστούσαν για την σταθερότητα της ευρωζώνης.
Δεν ήταν μόνο οι χώρες σε πρόγραμμα που υποχρεώθηκαν δια της βίας να εφαρμόσουν μέτρα περικοπής δαπανών. Η λιτότητα απλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, σε χώρες που βίωναν την ύφεση μετά την οικονομική κρίση.
Όπως υποστηρίζει το CNBC η Βρετανία, η Ιταλία, η Γαλλία, ακόμη και η Γερμανία, εφάρμοσαν προγράμματα λιτότητας το 2010 και το 2011. Πολύ σύντομα τα μέτρα λιτότητας έγιναν του συρμού στην Ευρώπη.
Φυσικά, επειδή το βάρος έπεσε στους πολίτες, τα μέτρα δεν ήταν ευπρόσδεκτα. Οι διαδηλώσεις κατά της λιτότητας, συχνά βίαιες, έγιναν συνηθισμένο φαινόμενο στην Ευρώπη. Τα κόμματα και οι πολιτικοί που τάχθηκαν κατά των μέτρων απέκτησαν δημοφιλία, ανήλθαν ακόμη και στην εξουσία.
Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευθεί, και όντως έκανε δημοψήφισμα, με την πλειοψηφία να απορρίπτει ένα ακόμη πρόγραμμα, η ιδεολογία του ήρθε πολύ γρήγορα αντιμέτωπη με βάναυσες πραγματικότητες.
«Οικονομολόγοι και επενδυτές ανησυχούν για το προφίλ του χρέους της Ευρώπης και την απουσία κοινής δημοσιονομικής πολιτικής στην ευρωζώνη. «Η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Πρέπει να αποφασίσει αν προτιμά βαθύτερη ενοποίηση και κοινή δημοσιονομική πολιτική.
Προς το παρόν έχουν κοινό νόμισμα, αλλά όχι κοινή δημοσιονομική πολιτική. Το πρόβλημα της λιτότητας διασταυρώνεται με τις διαρθρωτικές ανισορροπίες στην καρδιά της ευρωζώνης», αναφέρει σύμφωνα με το CNBC, Αλμπέρτο Γκάλο της Algebris Investments.
Καταλήγοντας, το CNBC επισημαίνει πως εκφράζονται ανησυχίες ότι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που επιδιώκουν να απομακρυνθούν από τη λιτότητα και τις δυσάρεστες μεταρρυθμίσεις, να καλοπιάσουν τους ψηφοφόρους και να παραμείνουν στην εξουσία, δεν λαμβάνουν υπόψη το μήνυμα.
«Οι περισσότερες κυβερνήσεις προσπαθούν να αυξήσουν τις δαπάνες και τις δημοσιονομικές ανισορροπίες θεωρώντας ότι το υφιστάμενο περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων και του εφησυχασμού να διαρκέσει για πάντα.
Οι χώρες της ευρωζώνης έχουν εξοικονομήσει άνω του ενός τρις ευρώ από τις αποπληρωμές τόκων χάρη στην ποσοτική χαλάρωση, όμως το έχουν ξοδέψει όλο. Το τέλος της λιτότητας ήρθε πριν από λίγα χρόνια και αυτό που βλέπουμε είναι ότι όλες οι χώρες της ευρωζώνης δαπανούν περισσότερο από τα επίπεδα του 2007, άρα η περαιτέρω αύξηση δαπανών είναι η συνταγή άλλης μιας κρίσης χρέους στο εγγύς μέλλον», αναφέρει ο Ντένις Λακάλ οικονομολόγος της Tressis Gestion, στο CNBC.
