Κώστας Σαμαράς
«Η φιλοτεχνηθείσα από τον αείμνηστον αγιογράφο Φώτη Κόντογλου εικόνα των αγίων Ραφαήλ και Νικολάου δεν ήταν η πρώτη, καθώς ενόμιζε τότε ο μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος. Είχε προηγηθεί μία άλλη με τους δύο αγίους, την οποία είχε αγιογραφήσει ο ερασιτέχνης αγιογράφος ιερέας της Μαρίας Βασίλειος Μπάμιας. Είχε προβεί στην ενέργεια αυτή, γιατί είχε ονειρευτεί τον άγιο Ραφαήλ, ο όποιος, αφού σταύρωσε την κόρη του, που ήταν σοβαρά άρρωστη από παράτυφο, του είπε:
-Βασίλειε, θέλω να κάνεις την εικόνα μου… κοίταξε με καλά, για να με ζωγραφίσεις όπως με βλέπεις.
Από την άλλη μέρα η κόρη του ήταν απύρετη, κι ο παπα-Βασίλης άρχισε την αγιογράφηση, με νηστεία και προσευχή. Η εικόνα τέλειωσε τις μέρες πού βρήκαμε το μνημείο του διακόνου αγίου Νικολάου. Ο πατήρ Βασίλειος, φοβούμενος τον μητροπολίτη, γιατί δεν είχε το δικαίωμα να κάνει την εικόνα νέων αγίων χωρίς την άδεια του, την έφερε κρυφά στο σπίτι μας (Θερμή) με την παράκληση να τη φυλάξουμε, ώσπου ν” αναγνωρισθούν οι άγιοι.
Αυτή τη μέρα ήρθε στις Καρυές ο ιερομόναχος Φώτιος Λαυριώτης, σταλμένος από τον μητροπολίτη Ιάκωβο, να ιδεί το ιερό λείψανο του διακόνου αγίου Νικολάου, όπως ήταν ακόμα μέσα στον τάφο του, και να πει τη γνώμη του. Μόλις το είδε, σταυροκοπήθηκε και είπε:
-Και τυχαίως να έβλεπα αυτόν τον νεκρό, θα έλεγα ότι ήταν καλόγηρος… γιατί μόνον τους καλογήρους θάπτουν κατ” αυτόν τον τρόπο, με τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος.
Έμεινε αρκετή ώρα στις Καρυές προσευχόμενος. Όταν κατέβηκε στο χωριό, η ώρα ήταν περασμένη και δεν υπήρχε πια λεωφορείο για να φύγει. Γι” αυτό προσφερθήκαμε να τον φιλοξενήσουμε στο σπίτι μας. Την ώρα που τον οδηγούσα στο δωμάτιο που θα κοιμόταν, σκέφτηκα πώς επάνω στο τραπέζι είχα τοποθετήσει πρόχειρα την εικόνα που μας είχε φέρει ο πατήρ Βασίλειος. Φοβούμενη μήπως ο πατήρ Φώτιος βλέποντάς την ενημέρωνε τον μητροπολίτη, έτρεξα γρήγορα, την άρπαξα στην αγκαλιά μου και για να μην τη βγάλω από το δωμάτιο και την έβλεπε ο ιερομόναχος, άνοιξα ένα μεγάλο ντουλάπι, που ήταν επάνω από το προσκέφαλο του κρεβατιού, και την έκρυψα μέσα. Ο πατήρ Φώτιος δεν αντιλήφθηκε τίποτα.
Αφού προσευχήθηκε στο εικονοστάσι, πλάγιασε στο κρεβάτι για να κοιμηθεί. Πλαγιάσαμε κι εγώ με τη μητέρα μου στο πλαϊνό δωμάτιο. Ο σύζυγός μου απουσίαζε στο χωριό του, την Πέτρα. Περίεργο όμως… Ακούγαμε κάθε τόσο θόρυβο στο δωμάτιο πού είχε πλαγιάσει ο ιερέας.
Καταλαβαίναμε ότι σηκωνόταν από το κρεβάτι, προσευχόταν και πάλι ξαναπλάγιαζε. Αυτό συνέβη αρκετές φορές. Τέλος, το δωμάτιο βυθίστηκε στη σιωπή. Πολύ πρωί την άλλη μέρα σηκώθηκε πρώτη η μητέρα μου. Περνώντας από το διάδρομο για να κατεβεί στην κουζίνα, είδε την πόρτα του δωματίου πού είχε πλαγιάσει ο ιερέας ανοιχτή και το δωμάτιο άδειο.
-Σήκω, κόρη μου, φώναξε η μητέρα μου τρομαγμένη. Ο παπάς δεν είναι στο σπίτι… τί συνέβη, Θεέ μου!…
Κατέβηκα κι εγώ γρήγορα στην κουζίνα, κοιτάξαμε σ” όλα τα δωμάτια, αλλά ο παπάς δεν υπήρχε πουθενά, βγαίνοντας στην αυλή του σπιτιού, τον είδαμε καθισμένον σε μια πεζούλα, ζαρωμένον μπορώ να πω, έχοντας το πρόσωπο του ανάμεσα στα δυο του χέρια.
-Πάτερ, για όνομα του Θεού, φώναξε η μητέρα μου, τί έπαθες; γιατί κάθεσαι έξω;
-Τί να σας πω. βρε παιδιά; είπε ο παπα-Φώτης με τρεμάμενη φωνή. από τη νύχτα κάθομαι εδώ… Αυτό πού έπαθα χτες το βράδυ ήταν φοβερό… Μόλις ξάπλωνα στο κρεβάτι για να κοιμηθώ, έβλεπα δυο κληρικούς, ο ένας με στολή αρχιμανδρίτη κι ο άλλος με στολή διακόνου…
Έρχονταν κι οι δυό, ο ένας πλάι στον άλλον, κι έσκυβαν πάνω από το πρόσωπό μου. Πετιόμουν τρομαγμένος επάνω, προσευχόμουν, γονάτιζα, τους έχανα. Μόλις πάλι ξάπλωνα στο κρεβάτι, να πάλι κι οι δυο τους πάνω από το προσκέφαλο μου να με κοιτάζουν κατάματα. Δεν άντεξα πια… άνοιξα με προσοχή την πόρτα, για να μη σας ξυπνήσω, και βγήκα στην αυλή. Από την ώρα αυτή εδώ κάθομαι, πάνω σ” αυτή την πεζούλα. Οπωσδήποτε ο πειρασμός με πείραξε χτες το βράδυ.
Μείναμε άναυδες κι εγώ και η μητέρα μου. Ο πατήρ Φώτιος περιέγραψε τους δυο κληρικούς όπως ακριβώς ήταν στην εικόνα τους. Δεν τολμήσαμε όμως να του εξομολογηθούμε την αλήθεια. Τον αφήσαμε να φύγει με την εντύπωση ότι το δωμάτιο πού τον βάλαμε να κοιμηθεί ήταν στοιχειωμένο!…
Μετά την άφιξη της φιλοτεχνηθείσης από τον Φώτη Κόντογλου εικόνας των αγίων Ραφαήλ και Νικολάου, η οποία τοποθετήθηκε στο εικονοστάσι της εκκλησιάς του χωριού, ανεβάσαμε και την εικόνα του παπα-Βασίλη Μπάμια στο εκκλησάκι των Καρυών. Αυτές τις μέρες έτυχε να ξανάρθει ο πατήρ Φώτιος. Μόλις την αντίκρισε, αναφώνησε σαστισμένος:
-Θεέ μου, να οι δυο κληρικοί πού έβλεπα τη νύχτα πού φιλοξενήθηκα στο σπίτι του Αγγέλου Ράλλη. Τότε του εξηγήσαμε αυτό πού είχε συμβεί και του ζητήσαμε συγχώρεση, γιατί δεν του το “παμε από την ίδια στιγμή».
Το παραπάνω συμβάν διαδραματίστηκε την περίοδο (1959-1962) της αποκαλύψεως των Νεοφανών Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου, Ειρήνης και των συν αυτώ μαρτυρησάντων στην Θερμή της Λέσβου και περιγράφεται στο βιβλίο «Καρυές ο λόφος των Αγίων» της Βασιλικής Ράλλη (εκδ. Ακρίτας).
Λίγα λόγια για τον παπά – Φώτη
Μια ιερή φυσιογνωμία που ήταν γνωστή σε όλο το νησί, έκλεισε τα μάτια της σε ηλικία 98 χρόνων. Τη φιγούρα του σκυφτού παπα – Φώτη, δεν θα βλέπουμε πια να περιπλανιέται στους δρόμους, στα λαγκάδια και στα βουνά μας. Τώρα πια θ” αλωνίζει στα μονοπάτια των Ουρανών κοντά στους αγγέλους, που πάντα ήξερε πώς να τους μιλά. Άνθρωπος ευσεβής, καλοκάγαθος, που είχε μάθει να προσφέρει από το υστέρημα του. Ολιγαρκής, μακριά από τις πονηριές και την υποκρισία του κόσμου. Μακριά από τα υλικά – φθαρτά και περιττά. Μακριά από τη λαιμαργία που προκαλεί ο πλουτισμός. Ο βίος του μοναχικός, δημιουργικός, φιλεύσπλαχνος. Γεννημένος το 1912 στα Πάμφιλα, ο Λαυριώτης Φ. Σαρδέλλης -κατά κόσμον – (αφού ασκήτευσε στη μονή της Αγ. Λαύρας) χειροτονήθηκε Διάκος στις 16 Νοεμβρίου του ’36 και ιερέας στις 5 Ιουνίου ’44, ενώ δύο χρόνια αργότερα έγινε Αρχιμανδρίτης. Το 1950 υπηρέτησε ως εφημέριος στον Τρύγωνα Πλωμαρίου όπου και έχτισε την εκκλησία του Αγ. Αντωνίου και συνταξιοδοτήθηκε το 1992.
Αργότερα έχτισε το εκκλησάκι του Αγ. Λουκά, σχεδόν με τα χέρια του, αφού ο ίδιος κουβαλούσε στους ώμους του μέσα στον τροβά του τις πέτρες. Ένα εκκλησάκι που ανήκει στον Πανάγιο τάφο, αφού ο ίδιος το χάρισε στο Πατριαρχείο της Ιερουσαλήμ και σήμερα αντιμετωπίζει προβλήματα φθοράς που δυστυχώς η Μητρόπολη δεν μπορεί να επέμβει, καθώς δεν βρίσκεται στη δικαιοδοσία της. Η ασκητική του φιγούρα θα είναι στη μνήμη όλων όσων τον γνώρισαν, τον συνάντησαν.
Ευχή όλων μας, η ανάπαυση της ψυχής του εν ειρήνη. Μακάρι το φωτεινό παράδειγμα του παπα – Φώτη να μιμηθούν και άλλοι κληρικοί, διαδίδοντας το λόγο του Κυρίου.
Από την εφημερίδα «ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ» Μυτιλήνης, 6-3-2010
