Κώστας Σαμαράς
Χαμένη υπόθεση η Τουρκία για τις ΗΠΑ με τον Ρ.Τ.Ερντογάν στο τιμόνι της χώρας. Πλέον με τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα, η επόμενη κίνηση απελπισίας των ΗΠΑ θα ήταν ή ένας εμφύλιος στην Τουρκία ή ένας περιφερειακός πόλεμος με ήττα της Τουρκίας ώστε να πέσει ο Ρ.Τ.Ερντογάν.
Ρωσία και Τουρκία έρχονται πολύ κοντά οικονομικά και όχι μόνο αλλά για να ακριβολογούμε, η Αγκυρα περνά σταδιακά υπό ρωσικό έλεγχο!
Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Μ.Τσαβούσογλου, επιβεβαίωσε πως η Ρωσία έβαλε τέλος στην βίζα για Τούρκους επιχειρηματίες, εμπόρους, αξιωματούχους, διπλωμάτες.
Ταυτόχρονα, ανακοινώθηκε πως ο ρωσικός γίγαντας «GAZ” θα επενδύσει στην Τουρκία και θα πουλά αυτοκίνητα, φορτηγά μεταφέροντας εκεί γραμμή παραγωγής!
«Συζητάμε μέτρα για την ανάπτυξη στους τομείς μεταφοράς, παραγωγής, βιομηχανίας, κατασκευής” ανέφεραν τουρκικά ΜΜΕ.
Θα ανεχτεί τέτοιο πράγμα η Δύση και οι ΗΠΑ; Και αυτό είναι μόνο η αρχή.
Θα ακολουθήσουν και άλλες ρωσικές εταιρείες που θα μεταφέρουν γραμμές παραγωγής. Ρωσία και Τουρκία έρχονται πολύ κοντά οικονομικά και ενεργειακά πριν ακολουθήσουν τα αμυντικά προγράμματα.
Πως ο Πούτιν «αιχμαλώτισε” τον Ρ.Τ.Ερντογάν στα ενεργειακά
Ο Ιούνιος ήταν ένας δύσκολος μήνας για το Διοικητικό Συμβούλιο του πρώτου πυρηνικού εργοστασίου της Τουρκίας, που βρίσκεται στο Ακούγιου και αποτελεί κοινό τουρκορωσικό σχέδιο.
Στις 19 Ιουνίου, οι ρωσικές Αρχές συνέλαβαν την Καρίνα Τσουρκάν, στέλεχος της εταιρείας Inter RAO που εδρεύει στη Μόσχα και πρώην μέλος του ΔΣ του Ακούγιου.
Δύο ημέρες αργότερα, ένας Τούρκος δημοσιογράφος που χρησιμοποίησε έγγραφα από τα Panama Papers αποκάλυψε μια συμφωνία 15 εκατομμυρίων δολαρίων, με ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων, ανάμεσα στον Τούρκο μεγιστάνα Μεχμέτ Τζενγκίζ και μια εξωχώρια εταιρεία με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους.
Ο πρόεδρος της εταιρείας αυτής, ο ρωσο-αζέρος Φουάντ Ακούντοφ, ήταν πρώην πρόεδρος-γενικός διευθυντής του Ακούγιου και μέλος του ΔΣ μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018.
Ο Τζενγκίζ είχε ενδιαφερθεί πέρυσι να αγοράσει μερίδιο στο Ακούγιου, αλλά οι διαπραγματεύσεις δεν προχώρησαν.
Στις 8 Ιουλίου, ο Αμερικανός πρεσβευτής στο ΝΑΤΟ Μπέιλι Χάτσισον δήλωσε ότι η Ρωσία προσπαθεί να «τουμπάρει» την Τουρκία με την πώληση των συστημάτων S-400.
Όσο σημαντικές είναι κι αν είναι αυτές οι διακρατικές συμφωνίες, τείνουν να επισκιάσουν μια πιο αθόρυβη αλλά εξίσου σημαντική εκστρατεία των Ρώσων με σκοπό να «τουμπάρουν» την επιχειρηματική ικανότητα της Τουρκίας.
Τα γεγονότα γύρω από το ΔΣ του Ακούγιου ρίχνουν φως στις ρωσικές προσπάθειες να ασκηθεί επιρροή στον Ερντογάν και τους συμβούλους του μέσω του ιδιωτικού τομέα, με συμβόλαια μεταξύ επιχειρήσεων που αναλαμβάνουν εταιρείες όπως η Rosatom, ιδιοκτήτρια του Ακούγιου.
Το Ακούγιου είναι ένα από τα μεγαλοπρεπή προγράμματα στα οποία επενδύει ο Ερντογάν, καθώς θα καλύπτει το 10% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Rosatom ανέλαβε τη χρηματοδότηση του Ακούγιου έναντι του 51% της ιδιοκτησίας του.
Οι επικριτές του προγράμματος θεωρούν ότι η Τουρκία θα έπρεπε να περιορίσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία: ήδη η τελευταία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου και ο τρίτος κατά σειρά προμηθευτής πετρελαίου.
Η ευαισθησία του προγράμματος αυτού προϋποθέτει χωρίς αμφιβολία την έγκριση(!!!) της Ρωσίας για τους διορισμούς στο ΔΣ.
Η Μόσχα ήθελε εκεί ανθρώπους που αντιλαμβάνονται τις πολιτικές επιπτώσεις του οικονομικού προγράμματος.
Όσο προχωρεί η υπόθεση κατασκοπείας εναντίον της Τσουρκάν, οι λεπτομέρειες ρίχνουν φως στα κίνητρα της Ρωσίας για τον διορισμό της στο ΔΣ.
Η περίπτωσή της δείχνει ότι στον κόσμο της ενέργειας, τα επιχειρηματικά στελέχη μπορούν να λειτουργούν ως αντιπρόσωποι των διπλωματών και να εμπλέκονται σε δραστηριότητες που οι τελευταίοι προσπαθούν να αποφύγουν.
Η Καρίνα Τσουρκάν είχε σχέσεις με την Dubossarskaya GES, έναν ενεργειακό όμιλο της Υπερδνειστερίας, η οποία αποσχίστηκε από τον Μόλδοβα το 1992 και από τότε παραμένει ντε φάκτο ανεξάρτητη υπό ρωσικό έλεγχο.
Η ρωσική εταιρεία ηλεκτρισμού Inter RAO αγόρασε την Dubossarskaya GES το 2005 και προσέλαβε την Τσουρκάν, η οποία ανέβηκε τα σκαλιά της ιεραρχίας προτού απολυθεί εννιά ημέρες μετά τη σύλληψή της.
Εκτός από τον Μόλδοβα, η Τσουρκάν είχε σχέσεις με την Κριμαία και με τη Δημοκρατία του Ντονμπάς, την οποία το Κρεμλίνο έχει ανακηρύξει στην ανατολική Ουκρανία.
Στην Κριμαία και το Ντονμπάς, όπως και στην Υπερδνειστερία, η παροχή ηλεκτρισμού είναι ένα αποτελεσματικό όπλο και οι αυτονομιστές μπορούν να κρατούν τους Μολδαβούς και Ουκρανούς κατοίκους ως ομήρους τον χειμώνα με το πάτημα ενός κουμπιού.
Δεν είναι λοιπόν περίεργο που το ΝΑΤΟ και η ρουμανική αντικατασκοπεία ενδιαφέρονταν για τις πληροφορίες που διέθετε. Να πούμε εδώ πως το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ ήταν το μόνο ΜΜΕ που αποκάλυψε την υπόθεση αυτή από τις 21 Ιουνίου 2018
Η Τσουρκάν αντικαταστάθηκε στο ΔΣ του Ακούγιου από έμπιστο του Ερντογάν, τον Χασάν Κουνεϊντ Ζαπσού, ο οποίος χρησιμεύει ως ενδιάμεσος μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν.
Το ίδιο συμβαίνει με τον Μεχμέτ Τζενγκίζ.
Το Κρεμλίνο κατάφερε έτσι και να αυξήσει την ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία και να βάλει στο τσεπάκι του έμπιστους του Ερντογάν.
Μην ξεχνάμε και τον Turkish Stream.
Και τώρα που οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας, αυτή η σχέση είναι πιο σημαντική από ποτέ.
(*) Ο Αϊκάν Ερντεμίρ είναι πρώην μέλος του τουρκικού κοινοβουλίου και senior fellow στο Foundation for Defense of Democracies
