Κώστας Σαμαράς
Επιστήμονες, τόσο Ευρωπαίοι όσο και Αμερικανοί, έχουν επισημάνει ένα παράδοξο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής: ενώ ο πλανήτης θερμαίνεται σταθερά από την προβιομηχανική εποχή – με μέση άνοδο θερμοκρασίας περίπου 1,2°C – παρατηρούνται ταυτόχρονα ακραίες καιρικές καταστάσεις που φαίνεται να αντιβαίνουν στην γενική αύξηση της θερμοκρασίας.
Κάποιες περιοχές βιώνουν παρατεταμένη ξηρασία και ήπιους χειμώνες, ενώ γειτονικές περιοχές πλήττονται από πλημμύρες και έντονες χιονοπτώσεις.
Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, η Θεσσαλία έχει αντιμετωπίσει μεγάλες καταστροφές από πλημμύρες τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, σε περιοχές λίγο πιο βόρεια, οι χειμώνες μπορεί να είναι έντονοι και παρατεταμένοι, με μεγάλες χιονοπτώσεις – ένα φαινόμενο που προκαλεί ερωτήματα για τη σχέση της κλιματικής αλλαγής με τις τοπικές καιρικές συνθήκες.
Ο ιστορικός χιονιάς του Μαρτίου του 1987
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ιστορικός χιονιάς του Μαρτίου του 1987 στην Ελλάδα. Τότε, για 15-20 ημέρες συνεχόμενων χιονοπτώσεων, δημιουργήθηκαν τεράστια χιονοστρώματα, με αποκλεισμένα καταστήματα και σχολεία.
Σύμφωνα με τους μελετητές, η αιτία ήταν το μπλοκάρισμα του Jet Stream, ενός ρεύματος αέρα σε μεγάλα υψόμετρα που συνήθως μεταφέρει τις κακοκαιρίες από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Το φαινόμενο αυτό σταμάτησε την κίνηση της κακοκαιρίας πάνω από τη χώρα, με αποτέλεσμα οι χιονοπτώσεις να παραταθούν για μέρες.
Η κλιματική αλλαγή φαίνεται να επηρεάζει τη συμπεριφορά των Jet Streams, καθιστώντας τα πιο αργά ή και στατικά σε ορισμένες περιπτώσεις. Όταν μπλοκάρει ένα ψυχρό μέτωπο, η περιοχή που επηρεάζεται βιώνει παρατεταμένες χιονοπτώσεις αντί για βροχές. Με άλλα λόγια, η διάρκεια μιας κακοκαιρίας καθορίζεται από τα Jet Streams, ενώ η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την κινητικότητά τους.
Όσον αφορά τον χειμώνα του 2026, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι παρόλο που τέτοιες παρατεταμένες κακοκαιρίες είναι σπάνιες, δεν αποκλείεται η πιθανότητα να επαναληφθεί ένα φαινόμενο σαν αυτό του 1987. Οι ακριβείς συνέπειες θα φανούν στην πράξη, ανάλογα με τη συμπεριφορά των Jet Streams.
Η κλιματική αλλαγή, λοιπόν, δεν σημαίνει απαραίτητα μόνο ήπιους χειμώνες και άνοδο θερμοκρασίας. Αντιθέτως, ενδέχεται να δημιουργεί ακραία καιρικά φαινόμενα, με έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες ή παρατεταμένες χιονοπτώσεις, ανάλογα με την περιοχή.
Δείτε το βίντεο:
