Διάταξη – βόμβα σε νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί στη Βουλή τις επόμενες επιτρέπει σε offshore εταιρείες να μετέχουν σε κρατικούς διαγωνισμούς.
Η διάταξη έρχεται μία εβδομάδα μετά από μια άλλη κυβερνητική φωτογραφική τροπολογία που αφορούσε και πάλι offshore. Πρόκειται για την τροπολογία που απαλλάσσει από τον ετήσιο φόρο 15% που πληρώνει το Ωνάσειο Ιδρυμα για όλα τα ακίνητά του που ανήκουν σε offshore εταιρείες. Η συγκεκριμένη τροπολογία δημιουργεί ουσιαστικά υποχρέωση στο Δημοσίου να επιστρέψει στο Ωνάσειο Ίδρυμα όλους τους φόρους ακινήτων που πλήρωσε από την έναρξη ισχύος του σχετικού νόμου.
Το τωρινό σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομίας, όπως αναφέρει το protohema, εκτός από την ενσωμάτωση Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το εμπορικό απόρρητο περιλαμβάνει και «μέτρα για την επιτάχυνση του έργου του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και άλλες διατάξεις».
Συγκεκριμένα, το άρθρο 40 έρχεται να επικαιροποιήσει τη λίστα του υπουργείου Ανάπτυξης με τους φορολογικούς παραδείσους όπου απαγορεύεται να εδρεύουν offshore που επιθυμούν να διεκδικήσουν δημόσια έργα και να την εναρμονίσει με τις αντίστοιχες λίστες του υπουργείου Οικονομικών. Η επικαιροποίηση της λίστας προκαλεί ανακατανομή των «απαγορευμένων» χωρών, κατ’ επέκταση αποκλείει ορισμένες εταιρείες και ανάβει το πράσινο φως σε άλλες εξωχώριες, που πλέον είναι φορολογικά συνεργάσιμες, προκειμένου να διεκδικήσουν μεγάλα κρατικά έργα.
Μήπως όμως η συγκεκριμένη διάταξη είναι «φωτογραφική»; Εταιρείες που διεκδικούν δημόσια έργα αλλά απορρίφθηκαν γιατί είχαν έδρα τον Παναμά, το νησάκι της Καραϊβικής Αγία Λουκία, τις Αντίλλες κ.ά. θα μπορούν, μετά την ψήφιση της επίμαχης διάταξης, να επανέλθουν στον διαγωνισμό. Ποιους αφορά και για ποιο λόγο η κυβέρνηση που θα κυνηγούσε τις off shore εταιρείες τώρα τις νομιμοποιεί από το παράθυρο;
O ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας επιτίθεται συχνά στη ΝΔ για τις υπεράκτιες εταιρείες. ««Για σας σταθερότητα σημαίνει να είναι στην εξουσία η παρέα των off shore, των σκανδάλων και της διαφθοράς που χρεοκόπησε τη χώρα», είχε πει από το βήμα της Βουλής.
Το 2017 είχε πει ξανά ο πρωθυπουργός: «Η Ελλάδα της αρπαχτής χρεοκόπησε μαζί με την Ελλάδα της κρίσης. Δε θα την αφήσουμε να επιστρέψει» και παραπέμποντας εκ νέου στα «Paradise Papers», επανέλαβε πως «δε θα επιτρέψει στους παραδείσους των λίγων να γίνουν η κόλαση των πολλών».
Πλήθος είναι οι αναφορές κυβερνητικών αξιωματούχων στις υπεράκτιες εταιρείες, όμως, τώρα σιωπούν στο «ξέπλυμα» που επιχειρείται με το να τις βάζουν από το παράθυρο να παίρνουν μέρος σε διαγωνισμούς.
Τι θα γίνει άραγε αν στον επόμενο διαγωνισμό για κάποιο κρατικό «φιλέτο» πάρει μέρος μια off shore η οποία θα έχει έδρα στον Παναμά ή τις Αντίλλες αλλά τα κεφάλαια δεν μπορούν να ελεγχθούν από πουθενά;
Τι λέει η Αρχή και το υπουργείο
Η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) επισημαίνει στη γνωμοδότησή της πως «η δεύτερη παράγραφος της υπό εξέταση ρύθμισης (σ.σ.: αρ. 40), με την οποία προσδίδεται στην εν λόγω διάταξη αναδρομική ισχύς καθιστώντας την εφαρμοστέα στις εν εξελίξει διαδικασίες, εφ’ όσον κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου δεν έχουν ανοιχθεί οι οικονομικές προσφορές», ενδεχομένως ελέγχεται με βάση την αρχή της ίσης μεταχείρισης και της μη διάκρισης, στον βαθμό που αποτελεί εκ των υστέρων τροποποίηση των όρων της οικείας διαδικασίας, καθώς με βάση το προϊσχύσαν δίκαιο, αναλόγως του σταδίου στο οποίο βρίσκεται η κάθε διαδικασία, «είναι πιθανόν οικονομικοί φορείς να έχουν ήδη στερηθεί τη δυνατότητα συμμετοχής τους σε αυτή».
Πηγές του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης επισημαίνουν αρχικά ότι «υπήρχαν προσφυγές από εταιρείες λόγω της μη επικαιροποίησης των χωρών και της εναρμόνισης της Ελλάδας με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Γι’ αυτό μάλιστα υπήρξαν και οχλήσεις από την αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με τη ρύθμιση αποκαθίσταται η ευρωπαϊκή κανονικότητα και επιταχύνονται διαδικασίες που καθυστερούσαν λόγω προσφυγών». Αναφορικά δε με την αναδρομικότητα, υπογραμμίζουν ότι «σε κάθε περίπτωση η διάταξη περιλαμβάνει διαγωνισμούς στους οποίους δεν έχουν ανοιχθεί φάκελοι και άρα δεν έχουν εξεταστεί τα εταιρικά στοιχεία. Αρα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις οικονομικές προσφορές, ούτε όμως και την ταυτότητα των επιχειρήσεων».