Κώστας Σαμαράς
Μετωπική σύγκρουση Αμερικανών και Ρώσων έχουμε και στα Βαλκάνια, παραδοσιακό χώρο δράσης του σλαβικού εθνικισμού και της ορθόδοξης θρησκείας, αναφέρουν ειδικοί, οι οποίοι μαζεύτηκαν σε συνέδριο στην Οχρίδα.
Κύριο θέμα τους η κόντρα Ρώσων, Αμερικανών και Ευρωπαίων για την τύχη των Σκοπίων αλλά και των υπόλοιπων χωρών των αποκαλούμενων δυτικών Βαλκανίων.
Η Μόσχα επηρεάζει πολλές χώρες των Βαλκανίων αποφασιστικά, ερχόμενη η ίδια σε ευθεία σύγκρουση με ΗΠΑ-ΕΕ στην περιοχή. Αυτό ήταν το κεντρικό συμπέρασμα εμπειρογνωμόνων που συμμετείχαν στη Διεθνή Διάσκεψη για την Ασφάλεια στην περιοχή της λίμνης Οχρίδας.
Έτερος μεγάλος κίνδυνος αποτελεί σύμφωνα με τους ίδιους, η Τουρκία και η Κίνα, η παρουσία των οποίων δεν πρέπει να παραβλεφθεί μέσω των πολλών και κυρίως μεγάλων επενδύσεών τους σε διάφορους τομείς.
Δηλώσεις ειδικών για την περιοχή:
«Η πορεία μας είναι προς το ΝΑΤΟ και περιμένουμε περισσότερες επενδύσεις από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Η Γαλλία έχει μια νέα στρατηγική για τα Βαλκάνια, η οποία παραμένει λειτουργική και θα αρχίσει να λειτουργεί την προσεχή περίοδο.
Οι γαλλικές τράπεζες, οι οποίες μέχρι τώρα δραστηριοποιούνται μόνο στην αφρικανική ήπειρο, τώρα θα δραστηριοποιηθούν και στα Βαλκάνια. Αυτοί είναι οι στρατηγικοί εταίροι μας και όχι η Ρωσία και η Κίνα. όλοι αυτοί μπορούν να επιτύχουν τα γεωστρατηγικά τους συμφέροντα μόνο δια μέσου υμών», δήλωσε ο Σκοπιανός καθηγητής πανεπιστημίου Nikola Dujovski.
«Πρέπει να σκεφθούμε το ειδικό πλαίσιο των σχέσεων Σκοπίων-Βρυξελλών, δεδομένου ότι οποιαδήποτε ακύρωση της διαδικασίας ενσωμάτωσης της χώρας μας στην ΕΕ, θα παρέχει ευκαιρίες για μεγαλύτερη επιρροή της Ρωσίας, αλλά και άλλων δυνάμεων όπως η Κίνα και η Τουρκία.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει μεγάλη διάθεση στην ΕΕ για ταχεία επέκταση και γρήγορες συνομιλίες με τα Σκόπια. Έτσι, για το διάστημα αυτό, υπάρχει κενός χώρος», τονίζει ένας άλλος καθηγητής πανεπιστημίου, ο Zhidas Daskallovski.
«Αφού φτάσαμε στην συμφωνία των Πρεσπών και την ονοματοδοσία της χώρας σε Βόρεια Μακεδονία, η Ρωσία έχει ήδη αποτύχει. Η Μόσχα έκανε τα πάντα στα Σκόπια ώστε η χώρα να μην μπορέσει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Όταν μιλάμε επίσης για διαμάχη μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας, η Ρωσία ανέκαθεν υποστήριζε την Σερβία, και δεν αποδέχεται επουδενί το Κοσσυφοπέδιο ως ανεξάρτητο κράτος. Κατά κάποιο τρόπο, η Ρωσία εργάζεται πάνω στην αρχή του «διαίρει και βασίλευε» στην περιοχή», τόνισε ο Suzan Loftus, καθηγητής εθνικής ασφάλειας.
«Νομίζω ότι είναι κερδοσκοπία να μιλήσουμε για μπλοκάρισμα του ενταξιακού δρόμου των Σκοπίων προς το ΝΑΤΟ από την Τουρκία. Οι κυβερνήσεις της Β. Μακεδονίας και της Τουρκίας βρίσκονται σε συνεχή επαφή και συνομιλούν συχνά για ορισμένα θέματα, αλλά και για άλλα που ενδέχεται να παρουσιαστούν εν τω μεταξύ. Η Τουρκία είναι από την αρχή υποστηρικτής της ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, και γι ‘αυτό πιστεύω ότι αυτό το ζήτημα δεν θα πρέπει να ανησυχεί», πρόσθεσε ο Selver Shahin καθηγητής πανεπιστημίου από την Τουρκία.
Το συμπέρασμα της διάσκεψης, σύμφωνα με τον αλβανικό τύπο των Σκοπίων, είναι ότι παρά όλες τις επιρροές από το εξωτερικό, η Β. Μακεδονία πρέπει να «δημοκρατικοποιηθεί» σε όλους τους τομείς και να χρησιμοποιήσει όλα τα επιχειρήματα πριν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αποφασίσουν τελικά το αν θα τις δώσουν ημερομηνία για την έναρξη των διαπραγματεύσεων ή όχι.
Σύμφωνα όμως με άρθρο μας και παλαιότερη ρωσική έκθεση από το Κρεμλίνο που αναφέρει για την δράση των ΗΠΑ στα Βαλκάνια έχουμε τα εξής:
Μέσω ενίσχυσης της στρατιωτικής και πολιτικής παρουσίας στα Βαλκάνια σχεδιάζουν οι ΗΠΑ να ξεπεράσουν τον σκόπελο της επιδείνωσης των σχέσεών τους με την Τουρκία, βάσει έκθεσης του ρωσικού Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων.
«Αν και υπάρχουν δυνάμεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Τουρκία που επιδιώκουν να ξεπεράσουν τις διαφορές και η Τουρκία εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για την αγορά αμερικανικών όπλων, είναι πιθανό ότι οι «ρεαλιστές» και από τις δύο πλευρές θα δείχνουν όλο και λιγότερο ενθουσιασμό για μια ισχυρή αμερικανο-τουρκική εταιρική σχέση στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Η αποδυνάμωση της εταιρικής σχέσης κινητοποιεί τις Ηνωμένες Πολιτείες να δημιουργήσουν μια εναλλακτική στρατιωτική δομή (σ.σ. στα Βαλκάνια)», σημειώνει η μελέτη.
Κεντρικό στοιχείο μιας τέτοιας δομής είναι η Ρουμανία, στην επικράτεια της οποίας βρίσκονται, από το 2011, οι αμερικανικές εγκαταστάσεις πυραυλικής άμυνας, λένε οι ειδικοί.
Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομική βάση, στο έδαφος της Ρουμανίας μπορεί να τοποθετηθούν αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις με 3.000 άτομα προσωπικό και αν είναι απαραίτητο, το προσωπικό αυτό μπορεί να αυξηθεί σε 3.500 στρατιώτες, αλλά όχι για περισσότερο από 90 ημέρες», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Στο επίκεντρο κατά τους συγγραφείς της έκθεσης βρίσκονται η βάση Ντεβεσέλου και η αεροπορική βάση Μιχαήλ Κογκαλνιτσεάνου η οποία, μετά τον εκσυγχρονισμό της, μπορεί να φιλοξενήσει τους περισσότερους τύπους αεροσκαφών του ΝΑΤΟ, σημειώνουν οι συγγραφείς.
Πλωτά και εναέρια μέσα των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων κατά τη διάρκεια στρατιωτικής άσκησης
Σημαντικές για την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στα Βαλκάνια είναι οι βάσεις στη Βουλγαρία: οι αεροπορικές βάσεις Μπεζμέρ και Γκραφ Ιγνατίεβο, η περιοχή ασκήσεων Νόβο Σέλο και το κέντρο κέντρο εφοδιασμού της πόλης Άιτος. «Ο αριθμός του προσωπικού των ΗΠΑ στη χώρα, σύμφωνα με τις υπάρχουσες συμφωνίες, είναι 2.500 άτομα με δυνατότητα επέκτασης έως και 5.000 για περίοδο έως και 90 ημερών», σημειώνει η μελέτη.
«Πιθανώς, υπό τις σημερινές συνθήκες αυτό δεν είναι αρκετό (για τις ΗΠΑ), οπότε το 2018 ανακοινώθηκε η δημιουργία πέντε νέων στρατιωτικών βάσεων στα Βαλκάνια. Θα δημιουργηθεί μια αεροπορική βάση του ΝΑΤΟ στην Κεντρική Αλβανία (Κούτσοβα), ενώ συζητήθηκε η δημιουργία τριών στρατιωτικών θέσεων σε Λάρισα, Βόλο και Αλεξανδρούπολη. Σχεδιάζεται επίσης η δημιουργία εκπαιδευτικού κέντρου του ΝΑΤΟ στην Καλαμάτα», σημειώνει η μελέτη.
«Η δημιουργία αυτών των θέσεων βρίσκεται ακόμα στο στάδιο του συντονισμού και του προγραμματισμού, ωστόσο, αν είναι επιτυχής, θα ενισχύσει σημαντικά τη στροφή της Ουάσιγκτον στη Βουλγαρία και θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να αισθάνονται περισσότερη ελευθερία στις σχέσεις τους με την Τουρκία. Ενδεχομένως, η εμβάθυνση των διαφορών με την Τουρκία, εάν συνεχιστεί, θα αναγκάσει τις ΗΠΑ να στηριχθούν πιο ενεργά στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ», συμπληρώνουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Όλα αυτά τα αντιμετωπίζουν οι Ρώσοι με την αποστολή εκατοντάδων πρακτόρων τους στα Βαλκάνια και με την τοποθέτηση πυραύλων Iskander στα δυτικά σύνορα της ρωσικής ομοσπονδίας.
