Κώστας Σαμαράς
Πως να μάθω το κουτάβι να τα κάνει έξω η στην πάνα
Ο εκπαιδευτής σκύλων Βασίλης Μπορομπόκας δίνει συμβουλές και λύσεις σε ένα από τα μεγαλύτερα βάσανα των ανθρώπων που μόλις αποφάσισαν να υιοθετήσουν σκυλάκι
εκμάθηση της τουαλέτας είναι o συνηθέστερος λόγος που χαλάει τη σχέση μας με το κουτάβι μας, πριν καλά-καλά ξεκινήσει. Είναι ίσως το πιο δημοφιλές θέμα συζήτησης όσων με καλούν για να πάρουν συμβουλές για την εκπαίδευση των κουταβιών τους.
Εδώ θα σας πω τους τρόπους με τους οποίους δίδαξα πολύ γρήγορα στη Sugar, τη σκυλίτσα μου, τη σωστή «τουαλέτα». Βασικά πράγματα χρειάζονται: υπομονή, μεθοδικότητα και σωστό timing.
Συνήθως οι περισσότεροι ιδιοκτήτες σκύλων έχουν εντελώς ελεύθερο το κουτάβι τους μέσα στο σπίτι ενώ δεν έχει μάθει ακόμη πού πρέπει να τα κάνει, με αποτέλεσμα να τα κάνει σχεδόν παντού. Αυτό στην καλύτερη περίπτωση.
Στη χειρότερη, για να αποφύγουν τις ακαθαρσίες μέσα στο σπίτι, το αφήνουν έξω, στη βεράντα ή την αυλή, αγνοώντας πως αυτό σημαίνει και ότι το σκυλί στερείται την παρέα μας και να δεν συνηθίζει πώς πρέπει να κινείται μέσα στο σπίτι.
Συνήθως οι περισσότεροι ιδιοκτήτες σκύλων έχουν εντελώς ελεύθερο το κουτάβι τους μέσα στο σπίτι ενώ δεν έχει μάθει ακόμη πού πρέπει να τα κάνει, με αποτέλεσμα να τα κάνει σχεδόν παντού. Αυτό στην καλύτερη περίπτωση.
Ξέρω πως μπορεί να μην ακούγεται ιδιαιτέρως ελκυστικό να παρακολουθείς το κουτάβι και να «καταγράφεις» τις φορές που κάνει την ανάγκη του αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας.
Οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους βασίζεται μια σωστή εκπαίδευση για την «τουαλέτα» είναι σταθερά γεύματα, σταθερές βόλτες, όταν με καλό θα έχει τελειώσει τα εμβόλια, και επιβράβευση.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν:
Έχουμε τον νου μας να βγάζουμε το κουτάβι μας για βόλτα μετά από κάθε γεύμα, όταν ξυπνάει, όποτε πίνει πολύ νερό και μετά από παιχνίδι.
Ο περιορισμός με μέτρο και όριο σε σκυλοπάρκο τύπου crate, βοηθά αρκετά καθώς το κουτάβι μαθαίνει από μικρό να κρατά καθαρό το σπίτι του.
Το τάισμα θα πρέπει να είναι σε προγραμματισμένες ώρες με σταθερό πρόγραμμα και πλάνο. Συνήθως η τουαλέτα ακολουθεί τα γεύματα.
Χρειάζονται συχνές και μικρές βόλτες.
Χρειάζονται συχνές και μικρές βόλτες. Τα κουτάβια έχουν ανάγκη να λερώνουν κάθε τρεις με τέσσερις ώρες, στην αρχή. Όσο οι μήνες κυλούν τόσο καλύτερα μαθαίνει να συγκρατείται.
Προσωπική ιστορία για να δείτε πως δεν είμαι καθόλου «δάσκαλε που δίδασκες»: Το καλοκαίρι του 2015, αποφάσισα να πάρω την τεσσάρων μηνών Sugar μαζί μου στις διακοπές μου στο Πήλιο. Κάθε πρωί έβαζα ξυπνητήρι, βγαίναμε για την τουαλέτα της και επιστρέφαμε στο ξενοδοχείο.
Δεν ήθελα να χαλάσω την καλή σειρά που είχαμε φτιάξει στην Αθήνα. Από τεσσάρων μηνών και μετά δεν ξαναείχα «ατύχημα» εντός σπιτιού.
Να τσεκάρετε για σήματα όπως μύρισμα, κύκλοι, απότομο κάθισμα, κατεύθυνση προς το μπαλκόνι ή την πάνα.
Δέκα με δεκαπέντε λεπτά μετά από κάθε γεύμα, βγάλτε το για βόλτα. Στο αγαπημένο του σημείο, αν υπάρχει.
Ένας καλός τρόπος για να υπολογίζετε πότε χρειάζεται τουαλέτα είναι ο εξής: Πρόσθετε μια ώρα στην ηλικία του σκυλιού. Δηλαδή ένα κουταβάκι 3 μηνών μπορεί να κρατηθεί για 4 περίπου ώρες.
Μην υπερβάλλετε με αυστηρές μεθόδους: Φωνές, απειλές, χτυπήματα, τριψίματα του προσώπου του σε ακαθαρσίες. Πολύ απλά δεν δουλεύουν και το μόνο που θα καταφέρετε θα είναι να δημιουργήσετε κακή σχέση με το κουτάβι.
Μου έχει τύχει σε μάθημα, και ενώ o σκύλος τα κάνει κανονικά όταν είμαι εγώ στη βόλτα, όταν τον βγάζει έξω ο πελάτης το σκυλί δεν λέει με τίποτα να κάνει την ανάγκη του, επειδή τον είχε μαλώσει πολλές φορές και στη συνείδηση του σκυλιού καταγράφηκε πως είναι αρνητικό να τα «κάνει» παρουσία του.
Αν δείτε περιττώματα ή ούρα μέσα στο σπίτι, πάρτε τη σφουγγαρίστρα και καθαρίστε χωρίς φωνές. Και επειδή πολλοί με ρωτούν «τι γίνεται όταν τα κάνει σε λάθος σημείο μπροστά στα μάτια μου;», κοιτάξτε όταν το κουτάβι κάνει κάποιο «λάθος» εν τη παρουσία σας, πείτε ένα κοφτό «όχι» ή χτυπήστε λίγο παλαμάκια. Η επιβράβευση είναι που καθοδηγεί τον σκύλο και όχι η τιμωρία.
Να είστε πάντα προετοιμασμένοι για μερικά ατυχήματα. Είναι απλώς ένα μωρό. Μην το παίρνετε προσωπικά, δεν σας εκδικείται, δεν το κάνει επίτηδες, δεν το κάνει για να σας σπάσει τα νευρά. Δηλαδή, τα μωρά μας τα κάνουν πάνω τους για να μας εκδικηθούν; Απλώς τους αλλάζουμε την πάνα και συνεχίζουμε!
Οι 9 στους 10 μου λένε στο τηλέφωνο: «Είμαστε δυο ώρες έξω και έρχεται και τα κάνει στο σπίτι». Τα κουτάβια πολλές φορές δεν τα κάνουν εύκολα έξω. Η τουαλέτα τους δεν είναι μόνο βιολογική ανάγκη, είναι και η ταυτότητά τους και συνήθως δεν αισθάνονται πολύ σίγουρα για τον εαυτό τους. Εμπειρικά θα σας πω, ότι τα αγοράκια ζορίζονται λίγο περισσότερο.
Να μερικές εμπειρικές συμβουλές-τεχνικές που συνήθως αποδεικνύονται εξαιρετικά βοηθητικές σε περίπτωση που το σκυλάκι μας δυσκολεύεται να κάνει την ανάγκη του στη βόλτα του:
1. Ανεβάστε τον ρυθμό στις εξόδους του, ακόμη και ανά 2-3 ώρες, έστω βγάζοντάς τα απλά και μόνο έξω στην αυλή, αν υπάρχει.
2. Χρησιμοποιήστε ένα μακρύτερο λουρί. Μερικά σκυλάκια νιώθουν πιο άνετα όταν έχουν τον «χώρο» τους για να ανακουφιστούν.
3. Επιβραβεύστε πλουσιοπάροχα το σκυλί με το που θα κάνει την ανάγκη του και μην επιστρέψετε αμέσως σπίτι. Το κουτάβι θα συσχετίσει την ανακούφιση με το τέλος της βόλτας.
4. Πριν βγείτε παίξτε λίγο έντονα μαζί του, η κίνηση συνήθως το βοηθά να ενεργηθεί.
5. Μην του αποσπάτε την προσοχή, αφήστε του χρόνο την ώρα που μυρίζει ή ψάχνεται.
6. Οι βόλτες καλό είναι να γίνονται σε μέρη χωρίς ιδιαίτερη φασαρία και ερεθίσματα. Πολλές φορές τα κουτάβια αποσπώνται εύκολα και η «τουαλέτα» πάει περίπατο.
7. Αν δείτε πως το κουτάβι σας βρήκε το σημείο του, είναι σχεδόν απαραίτητο να ξεκινάτε από εκεί την βόλτα του.
8. Προσπαθήστε να κρατάτε όσο περισσότερο μπορείτε σταθερή τη ρουτίνα σας.
9. Αποφύγετε να ακούτε συμβουλές τύπου «μην το βγάζεις συχνά, θα καλομάθει», «ρίξ’ του καμιά για να καταλάβει». Ούτε οι τιμωρίες βοηθούν, ούτε το να μην βγαίνει γιατί θα ζητάει συνέχεια βόλτα. Όσο μεγαλώνει και μπορεί να κρατά την κύστη του, τόσο θα μειώνονται, αν θέλετε, οι «βόλτες τουαλέτας».
Τέλος, να επισημάνω ότι πως είναι σημαντικό να εκπαιδευτούμε κι εμείς οι ίδιοι στο να φροντίζουμε τα πεζοδρόμια και τα πάρκα καθαρά, μαζεύοντας τις ακαθαρσίες που θα αφήσει το σκυλάκι μας. Πλαστικά σακουλάκια, λίγο χαρτί και ίσως ένα μπουκαλάκι νερό είναι τα απαραίτητα που θα μας συνοδεύουν σε κάθε βόλτα.
Καλή επιτυχία και υπομονή.
