Κώστας Σαμαράς
Επίσημα αναγνωρίζουν την Κριμαία ως αναπόσπαστο κομμάτι της Ρωσικής Ομοσπονδίας οι Τούρκοι. Τουρκία-Κριμαία συνδέονται ακτοπλοϊκά πλέον, ενώ πολύ σύντομα θα ανακοινωθούν οι λεπτομέρειες.
Οι Τούρκοι πλησιάζουν διπλωματικά της Ρωσία έχοντας ως στόχο να αποκτήσουν έναν σταθερό σύμμαχο απέναντι στην Δύση. Με ταχύτατους ρυθμούς η πολιτική της τουρκικής κυβέρνησης οδηγείται όλο και πιο μακριά από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, εν μέσω ενός σφοδρού οικονομικού-διπλωματικού πολέμου, που έχει ταρακουνήσει την Τουρκία.
Ο Ερντογάν ασπάζεται πλήρως τη Ρωσία και οι κινήσεις του είναι σίγουρο πως θα οδηγήσουν σε κλιμάκωση της ήδη έντονης κρίσης και οι εξελίξεις θα οδηγήσεων σε ραγδαίες και ριζικές γεωπολιτικές αλλαγές.
Απευθείας σύνδεση με την «αδερφή» Τουρκία θα αποκτήσει η ρωσική, πλέον, χερσόνησος της Κριμαίας με οχηματαγωγά πλοία. «Οι διαπραγματεύσεις με τους πλοιοκτήτες ολοκληρώθηκαν, τα λιμάνια της Κριμαίας από όπου θα γίνονται δρομολόγια θα ανακοινωθούν σύντομα», ανακοίνωσε ο επικεφαλής του οργανισμού λιμένων Κριμαίας Αλεκσέι Βολκόφ.
Τα πλοία θα μεταφέρουν ανθρώπους και φορτία και τα δρομολόγια θα ξεκινήσουν το 2019. Μέσω Κριμαίας η Τουρκία θα προμηθεύεται προϊόντα κρέατος και θα δίνει φρούτα και λαχανικά.
Η Τουρκία άλλαξε πολιτική σχετικά με την χερσόνησο της Κριμαίας αρκετές φορές. Πέρυσι ο Ερντογάν επιβάλει απαγόρευση προσέγγισης πλοίων από την Κριμαία στην Τουρκία δηλώνοντας υποστήριξη στην Ουκρανία. Όμως φαίνεται πως η συνεργασία με τη Ρωσία προσφέρει περισσότερα στην Τουρκία.
«Η Άγκυρα δεν είχε σημαντικά οικονομικά οφέλη από το Κίεβο, αλλά το ζήτημα τη Ουκρανίας απειλεί τις σχέσεις της με τη Ρωσία. η επιλογή μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι προφανής για τον Ερντογάν. Η Μόσχα, εμπορικά και στρατηγικά αποτελεί έναν πολλά υποσχόμενο εταίρο για την Τουρκία», αναφέρει Ρώσος αναλυτής.
«Το τουρκικό κατεστημένο κατέληξε στο συμπέρασμα πως η Ουκρανία είναι ένα failed state», κατέληξε ο ίδιος.
Ενώ η Κριμαία λειτούργησε και πάλι ως αναπόσπαστο μέρος της Ρωσίας μετά το δημοψήφισμα του 2014, κατά το οποίο η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού ψήφισε για επανένωση, οι σημαντικότεροι αερομεταφορείς και πλοιοκτήτες από τα κράτη του ΝΑΤΟ δεν προσφέρουν απευθείας πτήσεις ή θαλάσσιες διαδρομές σε οποιαδήποτε σημαντική πόλη στην Κριμαία.
Την εν λόγω σύνδεση επέτρεψε το τουρκικό κράτος και αυτό αυτομάτως συνιστά έμμεση αναγνώριση της ένωσης Ρωσίας- Κριμαίας από την Τουρκία. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο Sputnik ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Crimean Sea Ports Αλεξέι Βολκόφ, η εταιρεία πρόκειται να ξεκινήσει τα δρομολόγια προς την Τουρκία το ερχόμενο φθινόπωρο.
«Οι διαπραγματεύσεις με τους μεταφορείς εμπορευμάτων έχουν γίνει. Τα λιμάνια που θα συμμετέχουν στην ακτοπλοϊκή γραμμή θα ανακοινωθούν αργότερα», δήλωσε ο Βολκόφ.
Η συγκεκριμένη σύνδεση θα είναι η δεύτερη μεγάλη σύνδεση της χερσονήσου με τον υπόλοιπο κόσμο που θα έχει γίνει φέτος. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη γέφυρα στην Ευρώπη και ήδη την έχουν διασχίσει 1,6 εκατομμύρια οδηγοί. Το σιδηροδρομικό σκέλος της γέφυρας αναμένεται να κατασκευαστεί το 2019.
Η Κριμαία ήταν μέρος της Ουκρανίας, ωστόσο επανενώθηκε με τη Ρωσία το 2014, ύστερα από ένα δημοψήφισμα που επικρίθηκε σφοδρά από το Κίεβο.
Αρκετές δυτικές χώρες επέβαλαν μάλιστα κυρώσεις στη Μόσχα για την «προσάρτηση», όπως έλεγαν, της Κριμαίας, ενώ η Ρωσία έχει επανειλημμένως αρνηθεί τις κατηγορίες, τονίζοντας ότι η ψηφοφορία έγινε σύμφωνα με τη διεθνή νομιμότητα.
Τώρα, όμως, η Τουρκία φαίνεται πως βρίσκεται στα πρόθυρα του να γίνει το πρώτο κράτος μέλος του ΝΑΤΟ που θα προσφέρει μια άμεση διαδρομή μετάβασης στη χερσόνησο της Κριμαίας. Σύμφωνα με τον Alexey Volkov, διευθύνοντα σύμβουλο λιμένων της Κριμαίας, οι διαπραγματεύσεις για τη διαμετακόμιση της Μαύρης Θάλασσας που συνδέει τη βόρεια Τουρκία με τη νότια Ρωσία προχωρούν και μια τέτοια διαδρομή μπορεί να είναι ανοικτή στους επιβάτες ήδη από το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους.
Ενώ η δημιουργία διασυνοριακών οχηματαγωγών της Μαύρης Θάλασσας δεν αποτελεί επισήμως πολιτική ή διπλωματική κίνηση, τόσο πρακτικά όσο και συμβολικά καταδεικνύει ότι οι Τούρκοι αξιωματούχοι και οι Ρώσοι αξιωματούχοι θα συνεργαστούν για την εκτεταμένη οικονομική ανάπτυξη σε μια περιοχή της Ρωσίας που εξακολουθεί να αποφεύγεται.
Αυτό είναι ενδεικτικό των όλο και πιο ζεστών σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, οι οποίες ενισχύθηκαν μόνο λόγω της ολικής ρήξης στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και τον διπλωματικό πόλεμο ανάμεσα σε Τραμπ-Ερντογάν.
Τα διασυνοριακά πλοία της Μαύρης Θάλασσας προς τη Ρωσία έχουν ακόμη μεγαλύτερη επίπτωση, διότι η Τουρκία δεν αναγνώριζε επίσημα την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη ως αναπόσπαστα τμήματα της επικράτειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Σήμερα, καθώς οι σχέσεις μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο, η Ρωσία και η Τουρκία συνεργάζονται και πάλι για θέματα που αφορούν τη Μαύρη Θάλασσα.
Αυτή η φαινομενικά μικρή ανάπτυξη είναι ένα σημαντικό σημάδι για το πόσο μακριά μπορεί συνεχιστεί και να εξελιχθεί η συνεργασία της Ρωσίας και της Τουρκίας σε μια εποχή που όχι μόνο έχουν σαφή κοινά συμφέροντα ως αμοιβαίοι συμμετέχοντες στην πρωτοβουλία One Belt-One Road της Κίνας, αλλά και σε μια εποχή που η Ρωσία και η Τουρκία αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις από τους ίδιους γεωπολιτικούς αντιπάλους.
Όπως είχαμε αναφέρει στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ σε χθεσινό μας άρθρο, στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και της Θάλασσας του Αζόφ αναμένονται νέες εξελίξεις καθώς η Ουκρανία προχώρησε νέα κίνηση κλιμάκωσης με τη Ρωσία.
Στις 10 Αυγούστου, οι αρχές του ουκρανικού λιμανιού του Kherson κατέσχεσαν το ρωσικό δεξαμενόπλοιο Mekhanik Pogodin από την αποχώρηση. Αυτό έρχεται ως απάντηση στην κατάσχεση επτά ουκρανικών πλοίων από τη ρωσική πλευρά στις 2 Ιουλίου του τρέχοντος έτους.
Η Ουκρανία πλέον έχει καλυφθεί από σύννεφα πολέμου καθώς εντείνονται οι σχέσεις Ουκρανίας-Ρωσίας, ειδικότερα μετά από το εν λόγω περιστατικό. Παράλληλα, για πρώτη φορά στη Μαύρη Θάλασσα, η Ρωσία πραγματοποίησε ασκήσεις με πραγματικά πυρά εκτοξεύοντας πυραύλους Cruise Kalibr.
Η κατάσχεση του ρωσικού tanker από την Ουκρανική πλευρά αναμένεται να ξεκινήσει έναν νέο κύκλο εντάσεων σε Ρωσία και Ουκρανία, με τους πρώτους να αυξάνουν δραματικά την πίεση στη Μαύρη Θάλασσα και τη Θάλασσα του Αζόφ.
Η Ουκρανική Υπηρεσία Ασφαλείας (SBU) εμπόδισε το ρωσικό δεξαμενόπλοιο υποστηρίζοντας ότι ο ιδιοκτήτης του βρίσκεται σε έναν κατάλογο κυρώσεων που επιβλήθηκαν από το Κίεβο. Ο πλοίαρχος του πλοίου είπε ότι το βυτιοφόρο πλοίο ντίζελ ταξίδεψε από το Τουρκμενιστάν προς την Ουκρανία με σύμβαση σε Καναδική εταιρεία, ενώ η Unicredit Bank Austria ήταν ο διαχειριστής φορτίου στο λιμάνι του Kherson.
Η Ουκρανία φαίνεται να προσπαθεί να στοχεύσει τα ρωσικά πλοία εκτός της Θάλασσας του Αζόφ, μακριά από την αυξημένη ρωσική στρατιωτική παρουσία στο εσωτερικό της. Κρίνοντας από την απάντηση στην κατάσχεση του Nord, αναμένεται ότι η Ρωσία μπορεί να οδηγήσει τη Ρωσία σε κινήσεις περαιτέρω αύξησης της πίεσης στην Ουκρανία μέσω της Θάλασσας του Αζόφ ή και πέραν αυτής.
