Κώστας Σαμαράς
Ένα ακόμη παιδί έχασε τη ζωή του από ιλαρά στις Ηνωμένες Πολιτείες, εν μέσω επιδημίας που πλήττει το Τέξας και έχει προκαλέσει σφοδρές επικρίσεις για τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ διαχειρίζεται την εξάπλωση της εξαιρετικά μεταδοτικής ασθένειας.
Το κοριτσάκι, ηλικίας 8 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή την περασμένη Πέμπτη σε νοσοκομείο στην πόλη Λάμποκ, στο βορειοδυτικό Τέξας. Όπως ανακοίνωσαν οι τοπικές υγειονομικές αρχές, ο θάνατος προήλθε από πνευμονική ανεπάρκεια λόγω ιλαράς. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, το παιδί δεν είχε εμβολιαστεί κατά της νόσου, χωρίς να πάσχει από κάποιο άλλο υποκείμενο πρόβλημα υγείας.
Η είδηση του δεύτερου θανάτου ανηλίκου μέσα σε λίγες εβδομάδες ήρθε να εντείνει την ανησυχία για τη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων. Από τις αρχές του 2025, οι καταγεγραμμένες μολύνσεις ξεπερνούν τις 600, με σχεδόν 500 από αυτές να εντοπίζονται στο Τέξας.
Το πρώτο θύμα ήταν επίσης ένα ανεμβολίαστο κοριτσάκι, το οποίο πέθανε στα τέλη Φεβρουαρίου, επίσης στο Λάμποκ. Επρόκειτο για τον πρώτο θάνατο από ιλαρά στις ΗΠΑ εδώ και σχεδόν μία δεκαετία. Αντίστοιχα περιστατικά ερευνώνται και σε άλλες πολιτείες, όπως το Νέο Μεξικό, όπου στις αρχές Μαρτίου εντοπίστηκε ο ιός σε ανεμβολίαστο ασθενή που είχε ήδη καταλήξει, χωρίς όμως να έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί τα ακριβή αίτια του θανάτου του.
Ο υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Κένεντι ο νεότερος – ανιψιός του δολοφονημένου προέδρου Τζον Κένεντι – ταξίδεψε στο Τέξας για να παρηγορήσει προσωπικά την οικογένεια του παιδιού, όπως ανακοίνωσε ο ίδιος μέσω της πλατφόρμας X (Twitter) την Κυριακή. Ωστόσο, η παρουσία του και οι δηλώσεις του δεν ήταν αρκετές για να κατευνάσουν την έντονη κριτική που δέχεται για τη στάση του απέναντι στην επιδημία.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος, ερωτηθείς από δημοσιογράφους την Κυριακή το βράδυ εν πτήσει με το προεδρικό αεροσκάφος, υποβάθμισε τη σοβαρότητα της κατάστασης, χαρακτηρίζοντας τον αριθμό των κρουσμάτων «συγκριτικά χαμηλό». Συμπλήρωσε ότι η ιλαρά «δεν είναι κάτι καινούργιο», αν και υποσχέθηκε να αντιδράσει σθεναρά αν η κατάσταση επιδεινωθεί.
Η ιλαρά, η οποία είχε σχεδόν εξαλειφθεί στις ΗΠΑ κατά τα πρώτα χρόνια του 2000 χάρη στα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, παρουσιάζει νέα έξαρση τα τελευταία χρόνια. Οι ειδικοί συνδέουν την αύξηση των κρουσμάτων με τη μείωση της εμβολιαστικής κάλυψης μετά την πανδημία του κορονοϊού, καθώς έχει παρατηρηθεί ενίσχυση των εμβολιοσκεπτικιστικών απόψεων.
Ο ίδιος ο υπουργός Υγείας έχει κατηγορηθεί για το ότι υποβαθμίζει τη σοβαρότητα της κρίσης και προβάλλει αντιφατικές θέσεις σχετικά με τα εμβόλια. Στο παρελθόν είχε στηρίξει την αβάσιμη θεωρία περί σύνδεσης του εμβολίου MMR (ιλαρά, μαγουλάδες, ερυθρά) με τον αυτισμό – θεωρία που έχει διαψευσθεί επανειλημμένα από την επιστημονική κοινότητα. Παρά τις παλαιότερες θέσεις του, ο Ρόμπερτ Κένεντι φαίνεται να έχει αναθεωρήσει τη στάση του, δηλώνοντας χθες ότι «το εμβόλιο MMR είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για την πρόληψη της εξάπλωσης της ιλαράς».
Ωστόσο, δεν έχει σταματήσει να τροφοδοτεί την αμφιβολία, επισημαίνοντας από τις αρχές Μαρτίου πως τα εμβόλια δεν προστατεύουν μόνο τα παιδιά, αλλά συμβάλλουν και στην ενίσχυση της συλλογικής ανοσίας.
Η ιλαρά είναι μία εξαιρετικά μολυσματική ασθένεια, η οποία μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων του αναπνευστικού. Ο ιός μπορεί να παραμείνει ενεργός στον αέρα ως και δύο ώρες αφού αποχωρήσει ένα μολυσμένο άτομο από τον χώρο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, αναπνευστικά προβλήματα, εξανθήματα, ενώ οι επιπλοκές μπορούν να είναι σοβαρές: πνευμονία, εγκεφαλίτιδα, κώμα, ακόμη και θάνατος.
Η δραματική αύξηση των κρουσμάτων, οι θάνατοι παιδιών και οι παλινωδίες των αρμόδιων αρχών έχουν σημάνει συναγερμό στις υγειονομικές υπηρεσίες. Η ανάγκη για ξεκάθαρη στρατηγική, ενίσχυση του εμβολιασμού και έγκαιρη ενημέρωση του κοινού φαντάζει πιο επιτακτική από ποτέ, ώστε να αποφευχθούν νέα τραγικά περιστατικά.
