Κώστας Σαμαράς
Συνέντευξη στον
Νίκο Σταυρουλάκη
Ντροπή για το ελληνικό κράτος, που άφησε τον Καλύμνιο βοσκό Αντώνη Βεζυρόπουλο να φύγει από τα Ιμια»… Τα λόγια ανήκουν στον Δ. Διακομιχάλη, ο οποίος στις 25 Ιανουαρίου 1996, ως δήμαρχος Καλυμνίων, συνοδευόμενος από τον τότε διοικητή του αστυνομικού τμήματος του νησιού και από δύο ναυτικούς με το πλοιάριό τους, ύψωσε την ελληνική σημαία στα Ιμια. Απαντούσε με αυτόν τον τρόπο στην απροκάλυπτη προβοκάτσια της Τουρκίας, έναν μήνα νωρίτερα, όταν στις 25 Δεκεμβρίου 1995 μια τουρκική φορτηγίδα, που προσάραξε στη μεγάλη Ιμια, αρνήθηκε την ελληνική βοήθεια, με την αιτιολογία ότι οι δύο βραχονησίδες είναι «τουρκικό έδαφος»!
Σήμερα, ο άνθρωπος που διατράνωσε και προασπίστηκε την ελληνικότητα των Ιμίων σύρεται να πληρώσει πρόστιμο 50.000 ευρώ, επειδή ενίσχυε οικονομικά, δήθεν «παράνομα», επί επτά χρόνια (όσο παρέμεινε δήμαρχος) τον βοσκό που πήγαινε στα Ιμια, φροντίζοντας τα κατσίκια του και διατηρώντας «στην πράξη» την ελληνική κυριαρχία στις βραχονησίδες. Ο Δ. Διακομιχάλης ανοίγει την ψυχή του στην «κυριακάτικη δημοκρατία» και ξεσπά για τα Ιμια, το Αιγαίο, τον βοσκό που «έδιωξε» το ανάλγητο ελληνικό κράτος, την τουρκική προκλητικότητα, για τη Θράκη που «κοχλάζει», για το τουρκικό προξενείο που έχει γίνει «ζεστή φωλιά Τούρκων πρακτόρων», αλλά και για τους τραγικούς χειρισμούς των Σημίτη – Πάγκαλου, που αποδέχθηκαν στη Μαδρίτη «ζωτικά συμφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο.
Κύριε Διακομιχάλη, τι συνέβη και η πρωτοβουλία σας, ως δημάρχου Καλυμνίων, να ενισχύσετε οικονομικά (μετά την κρίση του 1996) τον βοσκό Αντώνη Βεζυρόπουλο, που διατηρούσε τα ζώα του στα Ιμια, έμπλεξε στα γρανάζια της Δικαιοσύνης;
Το θέμα έχει μεγάλη ιστορία… Η επιχορήγηση του βοσκού, δηλαδή η οικονομική στήριξη του ενός και μοναδικού κτηνοτρόφου που διατηρούσε κατσίκια στα Ιμια, ξεκίνησε το 1996, έως το 2002, που ήμουν στο τιμόνι του δήμου. Του καλύπταμε όλες τις δαπάνες για καύσιμα, τροφή και για το νερό που μετέφερε από την Κάλυμνο στις δύο βραχονησίδες.
Κάποια στιγμή, το θέμα καταγγέλθηκε από αντιπολιτευόμενες παρατάξεις. Η γενικότερη «κατηγορία» ήταν ότι ο δήμος, εκτός της στήριξης προς τον βοσκό των Ιμίων, χρηματοδοτούσε κάθε Χριστούγεννα – Πάσχα τη Μητρόπολη Ιμβρου και Τενέδου, ενώ συνέβαλλε (οικονομικά) και στην ανέγερση του παρεκκλησίου του Αγίου Νικολάου στα Μοίρα της Λυκίας (στη Μικρά Ασία), την πατρίδα του αγίου των ναυτικών, καθώς το νησί μας είναι νησί ναυτικών. Επίσης, το ότι ο δήμος στήριξε οικονομικά -και είναι η πρώτη φορά που το λέω- την τέταρτη γέννηση κάθε καλυμνιώτικης οικογένειας μέχρι το παιδάκι να γίνει τεσσάρων ετών, αντιμετωπίζοντας έτσι το οξύ δημογραφικό πρόβλημα.
Αποτέλεσμα του γενικευμένου «κατασταλτικού ελέγχου» από το 1997 έως το 2002, που ζήτησε το 2007 ο τότε δήμαρχος, ήταν να γίνουν ορισμένες διαπιστώσεις από τον τοπικό επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Ε.Σ.) του ν. Δωδεκανήσου -κατά πόσο, δηλαδή, όλα έγιναν με νόμιμο τρόπο-, με αποτέλεσμα να φθάσουμε στο σημείο να είναι υπό καταλογισμό οι δαπάνες του βοσκού, οι άλλες δαπάνες για Ιμβρο – Τένεδο και οι δαπάνες για τις πολύτεκνες οικογένειες, και όχι μόνο… Ασκήσαμε έφεση, η οποία βρίσκεται πλέον σε επίπεδο τμήματος του Ε.Σ. (δηλαδή, σε επίπεδο Εφετείου).
Τον Δεκέμβριο θα εκδικαστεί η υπόθεση. Η σύνθεση του δικαστηρίου είναι επταμελής και πιστεύω -επειδή πρόκειται για δικαστές υψηλού επιπέδου- ότι θα αφουγκραστούν όσα ακριβώς είχαν γίνει και θα μας απαλλάξουν.
Ελπίζω να μη χρειαστεί να πάμε στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου… Λέω «ελπίζω», γιατί θεωρώ ότι οι δαπάνες που έγιναν είχαν εθνικό σκοπό και ξέφευγαν από τα στενά γεωγραφικά όρια της Καλύμνου. Είχαν εθνική διάσταση το να διατηρηθεί ο βοσκός στα Ιμια, όπως και το να επιδοτηθεί μια πολύτεκνη οικογένεια.
Τι απέγινε τελικά ο βοσκός των Ιμίων;
Αναγκάστηκε να σταματήσει… Και σήμερα δεν υπάρχει ζώσα ψυχή στις δύο ελληνικές βραχονησίδες των Ιμίων. Σημειώνω ότι κατσίκια και βοσκός στα Ιμια υπήρχαν, σύμφωνα με στοιχεία, πριν από την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στη μητέρα Ελλάδα. Υπήρχαν και τις δεκαετίες του ’50, του ’60, του ’70 και του ’80. Μετά τα γεγονότα των Ιμίων, ο βοσκός αντιμετώπισε δυσκολίες και πολύ συγκεκριμένες παρενοχλήσεις… Αλλά σταθήκαμε όρθιοι, ώστε τα Ιμια να μη γίνουν «γκρίζα ζώνη», και τα καταφέραμε. Το κατάπιαν και οι Τούρκοι, διότι υπήρχαν διαρκής ελληνική παρουσία και οικονομική ζωή στις βραχονησίδες.
Αυτό συνεχίστηκε έως τον Απρίλιο του 2004. Ημουν δήμαρχος έως το 2002. Πληρώναμε τον βοσκό έως τις 31 Δεκεμβρίου 2002. Από την 1η Ιανουαρίου 2003 έως τον Απρίλιο του 2004 ο νέος δήμαρχος δεν πλήρωνε, αλλά ο βοσκός εξακολούθησε να πηγαίνει. Μετά δεν άντεχε ο άνθρωπος, γιατί υπήρχε όντως οικονομικό πρόβλημα, πέρα από τις αντικειμενικές δυσκολίες. Το μεγάλο δυστύχημα για εμένα και η ντροπή για το ανάλγητο ελληνικό κράτος είναι ότι άφησε τον βοσκό, τον Καλύμνιο βοσκό, να φύγει από τα ελληνικά Ιμια για 6.000 € τον χρόνο…
Ωστόσο, είναι ατράνταχτες οι αποδείξεις για την ελληνικότητα των Ιμίων.
Τα Ιμια είναι κατοχυρωμένα (στην Ελλάδα) με διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις. Με την Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, του 1947, είναι νησιά ελληνικά. Δημοσίευσα πρόσφατα σειρά χαρτών, και μάλιστα τουρκικής προέλευσης (της Τουρκικής Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού) του 1970, και όχι μόνο, που δείχνουν τα Ιμια στην εθνική κυριαρχία της Ελλάδας.
Τελευταία, δημοσίευσα έναν «ξεχωριστό» χάρτη, του 1936, όταν κυβερνήτης στα -ιταλικά, τότε- Δωδεκάνησα ήταν ο στρατάρχης Τσέζαρε Μαρία ντε Βέκι (1936-1940), έμπιστος του Μουσολίνι. Είναι ξεχωριστός, γιατί, εκτός από την οριογραμμή Ιταλίας – Τουρκίας, που καθορίστηκε το 1932 και δείχνει τα Ιμια στην τότε ιταλική και μετέπειτα ελληνική πλευρά, ο χάρτης (που έχει και τη φωτογραφία του Ντε Βέκι) καταγράφει την έκταση (σε τετρ. χιλιόμετρα) όλων των κατοικημένων νησιών της Δωδεκανήσου, αλλά και την έκταση των εξαρτώμενων νησίδων από τα μεγάλα νησιά.
Ο χάρτης δίνει απάντηση στον Τούρκο πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο οποίος ισχυρίστηκε πρόσφατα ότι υπάρχουν 130 νησίδες «που δεν έχουν ούτε όνομα ούτε ξέρουμε σε ποιον ανήκουν»… Γιατί τα δεκάδες μικρά νησιά και τις βραχονησίδες τα εξαρτά από τα κατοικημένα νησιά με τη συνολική επιφάνειά τους. Κατονομάζει όμως τη Στρογγύλη και τη Ρω, στην περιοχή του Καστελόριζου, καθώς από τότε είχε για τους Ιταλούς ιδιαίτερη σημασία. Από εκεί και πέρα, δείχνει όλα τα «ιταλικά» τότε Δωδεκάνησα να είναι δυτικότερα από τη θαλάσσια οριογραμμή Ιταλίας – Τουρκίας. Σκοπεύω να τον στείλω στον Νίκο Κοτζιά, διότι εκτιμώ ότι είναι ένα πολύ καλό «όπλο» στα χέρια του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, που θα τον χαρακτήριζα «όαση» στην έρημο των Μνημονίων.
Ποιον ρόλο θεωρείτε ότι έχει παίξει ως προς την τουρκική προκλητικότητα η ελληνική πολιτική ηγεσία όλα αυτά τα χρόνια; Θεωρείτε, π.χ., ότι με τα Ιμια και αργότερα, με την «κοινή δήλωση» της Μαδρίτης (1997), η ελληνική κυβέρνηση «ξεπούλησε» το Αιγαίο, αναγνωρίζοντας «ζωτικά συμφέροντα» της Τουρκίας;
Συνεπώς, την περίφημη «κοινή δήλωση της Μαδρίτης» θα πρέπει να τη δει κανείς με βάση την ένταση των τουρκικών διεκδικήσεων. Η «κοινή δήλωση» στα συμπεράσματα της Συνόδου του ΝΑΤΟ (1997), που αποδέχθηκαν ο Κώστας Σημίτης και ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ότι η Τουρκία έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο, δημιουργεί στους απέναντι υπόβαθρο διεκδικήσεων, αφού το δέχθηκε ελληνική κυβέρνηση. Μιλάμε για ανοησία!
Ομως, ο Πέτρος Μολυβιάτης την έχει «αχρηστεύσει» με χιούμορ, λέγοντας ότι πρόκειται για μια «κοινή, κοινότατη δήλωση».
Σαφώς, αν η ελληνική διπλωματία ήταν επιθετική και διαμόρφωνε κατάλληλους συσχετισμούς στην πορεία των χρόνων, θα μπορούσε πράγματι η δήλωση αυτή να είχε πάει στο καλάθι των αχρήστων. Συμβαίνει στη διπλωματία. Γίνεται μια δήλωση λόγω συγκυρίας, αλλά η πρακτική αργότερα είναι τέτοια που την αχρηστεύει. Αν η δική μας συμπεριφορά ήταν τέτοια που θα αχρήστευε τη δήλωση, θα λέγαμε ότι είναι πράγματι «δήλωση της στιγμής». Η συνέχεια (πρακτικά) δεν το απέδειξε…
Τι ακολούθησε την κρίση των Ιμίων μέχρι σήμερα; Ως Καλύμνιος που ζει εκεί, βιώνετε καθημερινά τουρκικές προκλήσεις;
Παραβιάσεις και υπερπτήσεις γίνονται, οπωσδήποτε. Ομως, η Κάλυμνος δεν είναι στην πρώτη γραμμή των προκλήσεων. Είναι συγκεκριμένα τα νησιά όπου γίνονται υπερπτήσεις και για συγκεκριμένους (και γνωστούς) λόγους! Το ότι γίνονται παραβιάσεις σε όλο το εύρος του Εθνικού Εναερίου Χώρου (ΕΕΧ) είναι γνωστό. Εδώ είναι και το μεγάλο ζήτημα: Μέχρι πού είμαστε διατεθειμένοι ως χώρα να αφήσουμε να εξελίσσεται αυτό το «θέατρο του παραλόγου»; Διότι δεν ξέρω ποια άλλη σοβαρή χώρα θα ανεχόταν να γίνεται αυτό το παιχνίδι στον δικό της ΕΕΧ.
Μιλάω ως απλός Ελληνας πολίτης, που αγωνιά για την πατρίδα. Λέω και τονίζω ότι αυτή την ώρα, που συμβαίνουν τόσα στη γειτονιά μας και μας επηρεάζουν άμεσα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έπρεπε να συγκαλέσει σύσκεψη πολιτικών αρχηγών με τη στρατιωτική ηγεσία, κεκλεισμένων των θυρών, στην οποία θα κρατηθούν πρακτικά, και όλοι μαζί να αναλύσουν και να χαράξουν τις «κόκκινες γραμμές» και την εθνική στρατηγική για τη διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων.
«Ακήρυχτος πόλεμος» 50 ετών στο Αιγαίο
Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι ρίζες της τουρκικής επιθετικότητας στο Αιγαίο;
Οι Τούρκοι, μεθοδικά από το 1960, αμφισβητούν το καθεστώς στο Αιγαίο, σε θάλασσα και αέρα. Η αμφισβήτηση εντάθηκε μετά την εισβολή στην Κύπρο. Θα σας πω ότι υπάρχει περιστατικό του 1962, καταγεγραμμένο ιστορικά, σε ελληνικά νερά, μεταξύ Ιμίων και Καλολίμνου, όταν οι Τούρκοι βύθισαν καλυμνιώτικο αλιευτικό σκάφος διατεινόμενοι ότι βρίσκεται στα δικά τους χωρικά ύδατα. Κάτι τέτοιο, ασφαλώς, δεν συνέβαινε… Υπήρξε μεγάλη διπλωματική εμπλοκή τότε, και τελικά επιβεβαιώθηκε διεθνώς ότι το σκάφος βρισκόταν στα ελληνικά ΧΥ. Επομένως, δεν είναι η εισβολή στην Κύπρο η αρχή του κακού. Απλώς, η κατάσταση εντάθηκε μετά την εισβολή και κατοχή μέρους του νησιού με 40.000 στρατιώτες. Πολλοί μιλούν για «ακήρυχτο πόλεμο» 50 χρόνων. Το Αιγαίο είναι πρόκληση. Το θεωρούν «ζωτικό» χώρο τους. Σήμερα, με τα ενεργειακά και όσα συμβαίνουν στη ΝΑ Μεσόγειο, καταλαβαίνετε το μέγεθος της πρόκλησης…
Ολα πιθανά από τον Ερντογάν!
Θεωρείτε τον σημερινό Τούρκο ηγέτη Τ. Ερντογάν επικίνδυνο για τη χώρα μας;
Τα 13 χρόνια ειρήνης είναι μια παράμετρος που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Ομως, πιστεύω ότι μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2019 ο Ερντογάν θα «πουλάει τσαμπουκά», προκειμένου να συγκρατεί τους εθνικιστές. Βλέπετε ότι κεμαλιστές και εθνικιστές τον κατηγορούν ότι ξεπούλησε νησιά στο Αιγαίο. Επομένως, οι προκλήσεις είναι στο πρόγραμμα. Και ο ίδιος είναι «υποχρεωμένος» να πουλάει επιθετικότητα… Αυτό δεν σημαίνει ότι, λόγω του χαρακτήρα του και επειδή άνετα μπορεί να βρεθεί κολλημένος στον τοίχο αναφορικά με την ενότητα της χώρας του, πρέπει να αποκλειστεί οποιοδήποτε «απονενοημένο διάβημα»… Γι’ αυτό και επιβάλλεται να είμαστε στον καλύτερο βαθμό προετοιμασμένοι στρατιωτικά και διπλωματικά, ανεξάρτητα από τα οικονομικά προβλήματά μας.
Η ανάπτυξη δεν έρχεται απλά με τις εξαγγελίες!
Πώς αντιμετωπίζουν την κατάσταση με την Τουρκία οι νέοι; Είναι άνθρωποι που δεν έχουν παραστάσεις της κρίσης του 1996. Τι, αλήθεια, μπορούν να καταλάβουν;
Η νέα γενιά έχει πληγεί από τα Μνημόνια και αντιμετωπίζει την οικονομική κατάσταση πολύ δύσκολα μέσω της οικογένειας. Κάνω έκκληση να μην είναι μόνο τα οικονομικά θέματα πρώτα στην ατζέντα της καθημερινότητας και του δημόσιου διαλόγου. Θα πρέπει, ταυτόχρονα, και τα εθνικά θέματα να μπουν στον δημόσιο διάλογο. Συνέβαιναν αυτά που συνέβαιναν στο Κυπριακό… Πόσα έντυπα ή ηλεκτρονικά ΜΜΕ ασχολήθηκαν με την απαιτούμενη σοβαρότητα και την εθνική ευαισθησία, ενημερώνοντας σωστά τους Ελληνες;
Ο νέος που γαλουχείται και βιώνει την κατάσταση από την ενημέρωση που δέχεται είναι λογικό να μην αντιμετωπίζει τα εθνικά θέματα κατά προτεραιότητα, αλλά κυρίως το πώς θα βρει δουλειά και το πώς γι’ αυτόν η επόμενη ημέρα θα γίνει καλύτερη.
Στα νησιά μας επιβάλλεται να υπάρξει άμεσα ανάκαμψη. Είναι αυτό που έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ότι «η καλύτερη άμυνα είναι η ανάπτυξη»! Να δούμε πραγματικά πώς στα νησιά και στη Θράκη -γιατί και εκεί υπάρχει τεράστιο θέμα- θα δημιουργηθούν συνθήκες ουσιαστικής ανάπτυξης. Γιατί ακούω όλοι να μιλούν για ανάπτυξη, αλλά δεν τη βλέπω…
Τι συγκεκριμένο, δηλαδή, θα προτείνατε για τα ακριτικά νησιά μας;
Είμαι ελεύθερος επαγγελματίας -μηχανικός- και δώδεκα χρόνια δήμαρχος. Ασκώ το επάγγελμά μου 40 χρόνια. Ξέρω ότι, για να γίνει μια επένδυση, για να αρχίσει να αποδίδει και να προσφέρει μόνιμες θέσεις εργασίας, πρέπει να περάσουν τρία τέσσερα χρόνια, από την ώρα που τη σχεδιάζεις μέχρι την ώρα που την έχεις ολοκληρώσει. Οι πολιτικοί δεν λένε την αλήθεια… Η ανάπτυξη δεν έρχεται με εξαγγελίες. Αφησαν τον πρωτογενή τομέα να καταρρεύσει. Φτάσαμε να εισάγουμε λεμόνια από την Αργεντινή, ενώ ζούμε σε ευλογημένη χώρα.
Ιδιαίτερα για τα νησιά μας στέκομαι στη σημερινή κυβέρνηση. Κάνω, ως απλός Ελληνας, ως ακρίτας, έκκληση να μην εξισωθούν οι συντελεστές ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου με τη λοιπή χώρα. Ακόμα και σε αυτά τα νησιά όπου εξισώθηκε πρέπει να επανέλθει το παλαιό καθεστώς. Εχουμε αυξημένο μεταφορικό κόστος, έχουμε ιδιαιτερότητες νησιωτικότητας. Στα απέναντι παράλια, ο ΦΠΑ είναι 7%-8%. Εμείς συζητάμε για τριπλάσιο! Υπάρχει εθνική στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί, αρκεί να τολμήσουν οι πολιτικοί…
