Πέγκυ Σκουλού
Τεχνητή Νοημοσύνη: Μπορεί άραγε να φροντίσει τους αγαπημένους μας
Η Τεχνητή Νοημοσύνη εισέρχεται όλο και περισσότερο στον κλάδο φροντίδας των ηλικιωμένων ατόμων, αλλά μπορεί στην πραγματικότητα να αντικαταστήσει τους ανθρώπους;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) σταδιακά έχει εισχωρήσει σε πολλούς τομείς της καθημερινότητας, ενώ εξαίρεση δεν αποτελεί και ο τομέας της μέριμνας και φροντίδας των ηλικιωμένων ανθρώπων.
Για παράδειγμα, ρομπότ για την εκπαίδευση των φροντιστών, αισθητήρες που παρακολουθούν τους ανθρώπους καθώς κοιμούνται και μια εφαρμογή που μπορεί να ανιχνεύσει αν κάποιος πονάει, δείχνουν τον δρόμο του μέλλοντος.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη με… μέτρο
Οι ειδικοί έχουν παροτρύνει τους ανθρώπους να εξετάσουν τους πιθανούς κινδύνους από την υπερβολική εξάρτηση του κλάδου από την Τεχνητή Νοημοσύνη.
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αποτελέσει μόνο μέρος της λύσης, αλλά όχι ολόκληρη τη λύση», λέει η Δρ Καρολάιν Γκριν από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η Δρ Γκριν, διευθύντρια έρευνας στο Ινστιτούτο Ηθικής της Τεχνητής Νοημοσύνης, μίλησε σε μια Σύνοδο Κορυφής για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην Κοινωνική Φροντίδα στο πανεπιστήμιο τον Μάρτιο.
Τόνισε πώς τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσαν να είναι επιρρεπή σε προκαταλήψεις, οι οποίες ενισχύουν τις διακρίσεις και τα στερεότυπα και αναγνώρισε επίσης τις ανησυχίες που έχουν οι άνθρωποι σχετικά με την ανταλλαγή των προσωπικών τους δεδομένων με την τεχνολογία, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC.
«Προς το παρόν δεν υπάρχει επίσημη κυβερνητική πολιτική [στο Ηνωμένο Βασίλειο] σχετικά με την καθοδήγηση για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην κοινωνική φροντίδα», πρόσθεσε η Δρ Γκριν.
Είπε: «Το αν θα αποτελέσει κάτι καλό για τους ανθρώπους που χρειάζονται υποστήριξη, εξαρτάται από το πώς θα διαμορφωθεί η πολιτική εδώ, εξαρτάται από το ποιες επιλογές θα συνεχίσουν να έχουν οι άνθρωποι στο μέλλον, ή αν θα μπορούν για παράδειγμα να επιλέξουν να μην έχουν καθόλου Τεχνητή Νοημοσύνη στη φροντίδα τους, εξαρτάται από το αν θα υπάρξει μια αίσθηση κατά την οποία η τεχνολογία AI θα μπορεί να αναλάβει την παροχή φροντίδας και την ανθρώπινη αλληλεπίδραση.
«Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί εδώ σχετικά με τις επιλογές που θα έχουν οι άνθρωποι στο μέλλον και με το πώς θα μοιάζει το μέλλον της κοινωνικής φροντίδας με την AI».
Βελτιωμένες οι συνθήκες μέριμνας
Ο Τόμας Τρέντινικ είναι το αφεντικό της AllyCares, η οποία χρησιμοποιεί αισθητήρες για να παρακολουθεί τα δωμάτια των ενοίκων των γηροκομείων κατά τη διάρκεια της νύχτας, ακούγοντας οτιδήποτε ασυνήθιστο.
Στέλνει μια ηχητική καταγραφή οποιουδήποτε περιστατικού στους φροντιστές της βάρδιας, οι οποίοι μπορούν στη συνέχεια να αποφασίσουν πώς να δράσουν.
Μιλώντας από το Oaklands Rest Home στο Σαουθάμπτον, το οποίο χρησιμοποιεί την τεχνολογία, ο κ. Τρέντινικ είπε ότι έτσι το προσωπικό δεν χρειάζεται να κάνει τακτικούς νυχτερινούς ελέγχους, πράγμα που σημαίνει ότι οι ένοικοι μπορούν να κοιμούνται καλύτερα.
«Το προσωπικό παρέχει φροντίδα στους ενοίκους που την χρειάζονται», είπε.
Ισχυρίζεται ότι έχει συμβάλει στη μείωση των προλήψιμων περιστατικών υγείας που οδηγούν σε εισαγωγές στο νοσοκομείο, καθώς εντοπίζει πράγματα όπως πτώσεις και λοιμώξεις του θώρακα προτού κλιμακωθούν.
Η Κριστίν Χέρμπερτ δήλωσε ότι η 99χρονη μητέρα της Μπέτι είναι ένας από τους ενοίκους που παρακολουθούνται από την τεχνολογία.
Παραδέχτηκε ότι στην αρχή δεν ήταν σίγουρη για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, συγκρίνοντας την τεχνολογία με ένα «μόνιτορ μωρού».
«Όταν η μαμά ήρθε εδώ για τις πρώτες νύχτες, ζήτησα ελέγχους ρουτίνας επειδή ανησυχούσα», είπε.
Η κ. Χέρμπερτ είπε ότι συμφώνησε με την τεχνολογία αφού το ίδρυμα της παρουσίασε στοιχεία που έδειχναν πώς η μητέρα της παρακολουθείται και δεν ενοχλείται κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Εντοπισμός του πόνου
Στο γηροκομείο Elmbrook Court στο Wantage, Oxfordshire, χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη για να ανακαλύψουν αν οι ένοικοι πονάνε.
Η Αίσλιν Μούλι, αναπληρώτρια διευθύντρια του οίκου ευγηρίας, δήλωσε: «Μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο να εντοπιστεί ο πόνος σε έναν ένοικο που δεν μιλάει».
Χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή για smartphone που ονομάζεται Painchek, οι φροντιστές σαρώνουν το πρόσωπο ενός ενοίκου για δείκτες πόνου, απαντούν σε ερωτήσεις σχετικά με τον ένοικο και στη συνέχεια λαμβάνουν άμεσα μια ποσοστιαία βαθμολογία που δείχνει το επίπεδο του πόνου που αισθάνεται το άτομο.
Η κ. Μούλι δήλωσε ότι έχει κάνει «τεράστια διαφορά» και έχουν χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες σε συνεργασία με τους τοπικούς γενικούς γιατρούς για να αξιολογήσουν ποια φάρμακα για τον πόνο χρειάζεται κάποιος.
Πρόσθεσε ότι έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για να καθησυχάσει τα μέλη της οικογένειας ότι ένα αγαπημένο πρόσωπο που λαμβάνει φροντίδα στο τέλος της ζωής του και δεν πονάει.
Η κ. Μούλι διευκρίνισε ότι τα δεδομένα που συλλέγονται προστατεύονται με κωδικό πρόσβασης και είναι ορατά μόνο στο προσωπικό του ιδρύματος.
Εκπαίδευση με την χρήση ρομπότ
Στο Ινστιτούτο Ρομποτικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ελπίζουν ότι η ΑΙ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση των φροντιστών.
Ο Δρ Μάρκο Ποντίν, μεταδιδακτορικός ερευνητικός βοηθός, είναι μέλος μιας ομάδας που δημιούργησε ένα ρομπότ το οποίο αντιδρά στο ανθρώπινο άγγιγμα.
Μπορεί να προγραμματιστεί ώστε να αισθάνεται πόνο σε διάφορα μέρη του σώματός του και θα ανατριχιάζει σωματικά αν ένας φροντιστής είναι πολύ δυνατός όταν αγγίζει μια επώδυνη περιοχή.
Θα δοκιμαστεί με φοιτητές που σπουδάζουν εργοθεραπευτές στο Πανεπιστήμιο Oxford Brookes.
Ο Δρ Ποντίν δήλωσε ότι η ομάδα ελπίζει να το χρησιμοποιήσει ως «ψηφιακό δίδυμο» των πραγματικών ασθενών.
Θα προγραμματιστεί με τις ίδιες συνθήκες με έναν ανθρώπινο ασθενή, ώστε οι φροντιστές «να μπορούν να αναπαράγουν ό,τι έχουν δει στον πραγματικό κόσμο, αλλά με το αντίστοιχο ρομπότ».
Ο ίδιος δήλωσε: «Με έναν αρκετά αυξανόμενο αριθμό ηλικιωμένων πολιτών είναι δύσκολο να μεριμνάς για όλους, έτσι, η παροχή ενός ψηφιακού δίδυμου ενός ασθενούς θα μπορούσε να επιτρέψει στους εργοθεραπευτές να γνωρίζουν τι συμβαίνει με τους διάφορους ασθενείς τους χωρίς απαραίτητα να είναι εκεί όλη την ώρα».
Οι προκλήσεις
Οι άνθρωποι ζουν όλο και περισσότερο και εκτιμάται ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν 12 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 67 ετών και άνω, ενώ ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σε 13,7 εκατομμύρια μέχρι το 2032.
Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από τη βιβλιοθήκη της Βουλής των Κοινοτήτων τον Μάρτιο ανέφερε ότι το 2023/24, οι τοπικές αρχές στην Αγγλία θα δαπανήσουν 23,3 δισ. λίρες για την κοινωνική φροντίδα ενηλίκων, η οποία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας των δημοτικών δαπανών μετά την εκπαίδευση.
Η εξάρτηση του τομέα από εργαζόμενους από το εξωτερικό είναι ένα άλλο μεγάλο ζήτημα.
Τα στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών έδειξαν ότι 27.000 βίζες εκδόθηκαν σε άτομα που έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο για να εργαστούν στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας, κατά τους 12 μήνες έως τον Δεκέμβριο του 2024.
Πρόκειται για μείωση 81% σε σύγκριση με τους προηγούμενους 12 μήνες. Ο αριθμός των ατόμων που έρχονται για να εργαστούν στον τομέα είχε αυξηθεί σημαντικά μετά τις προσωρινές αλλαγές στους κανόνες για τις θεωρήσεις για την υγεία και την περίθαλψη.
«Είμαστε εξαρτημένοι από τους μετανάστες εργαζόμενους για να διατηρήσουμε την κοινωνική φροντίδα αυτή τη στιγμή», λέει η Λι-Αν Φενγκ, καθηγήτρια κοινωνικής φροντίδας στο Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ.
Η ίδια δήλωσε ότι δεν πιστεύει ότι η νέα τεχνολογία θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως τρόπος κάλυψης των κενών στον τομέα.
Είπε: «Πρέπει να θεωρηθεί ως ένα εργαλείο που ενισχύει το έργο που ήδη πραγματοποιείται».
Πρόσθεσε ότι πρέπει να δοθεί χρόνος για να «σκεφτούμε κάποιες από τις ηθικές προκλήσεις» που μπορεί να έχει η παρακολούθηση των ανθρώπων.
Τον Φεβρουάριο, οι κυβερνήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ αρνήθηκαν να υπογράψουν στο Παρίσι μια διεθνή διακήρυξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία υποσχέθηκε μια «ανοικτή», «περιεκτική» και «ηθική» προσέγγιση για την ανάπτυξη της τεχνολογίας.
Αυτό συμβαίνει καθώς η κυβέρνηση ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι θα υιοθετήσει μια προσέγγιση «δοκιμής και εκμάθησης» για τη χρηματοδότηση της ΑΙ στον δημόσιο τομέα, προκειμένου να «ωθήσει την καινοτομία».
«Μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένες από τις διοικητικές εργασίες, σε ορισμένες από τις λειτουργίες της περίθαλψης, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη επαφή», δήλωσε η Δρ Καρολάιν Γκριν.
«Υπάρχει ο δυνητικός κίνδυνος να θεωρηθεί η ΑΙ ως πανάκεια για ορισμένα από τα πολύ μεγάλα προβλήματα που βλέπουμε στην παροχή κοινωνικής φροντίδας, δηλαδή ότι δεν έχουμε αρκετό προσωπικό και ότι υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση από τη γήρανση του πληθυσμού».
«Νομίζω ότι εδώ πρέπει πραγματικά να βεβαιωθούμε ότι δεν επενδύουμε μόνο στην Τεχνητή Νοημοσύνη για να αναλάβει την παροχή φροντίδας, αλλά ότι συνεχίζουμε να επενδύουμε σε ανθρώπους, σε επαγγελματίες που θα είναι σε θέση να παρέχουν αυτή τη φροντίδα», τόνισε.
