Κώστας Σαμαράς
Την τέλεια παγίδα στήνουν οι ΗΠΑ στην Τουρκία. Η Υπηρεσία Συνεργασίας για την Αμυντική Ασφάλεια (Defense Security Cooperation Agency- DSCA) διαβίβασε χθες στο Κογκρέσο την απαιτούμενη συναίνεσή της στο αίτημα της Τουρκίας για να προμηθευτεί 80 ενισχυμένους κατευθυνόμενους πυραύλους τύπου Patriot (GEM-T) και 60 πυραύλους τύπου Patriot MSE, μαζί με τον σχετικό εξοπλισμό τους, αξίας 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το τουρκικό αίτημα προωθήθηκε στην DSCA από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ που έδωσε την έγκρισή του. Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση της Υπηρεσίας, «αυτή η προτεινόμενη πώληση θα συμβάλει στην εξωτερική πολιτική και την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών βελτιώνοντας την ασφάλεια ενός βασικού συμμάχου του ΝΑΤΟ στις πρώτες γραμμές της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Η Τουρκία αποτελεί μέλος της κρίσιμης πλατφόρμας για την εκστρατεία «Κατανίκησης του ISIS” και εξακολουθεί να αποτελεί βασικό στοιχείο της προσπάθειας της Εθνικής Στρατηγικής Εθνικής Άμυνας και Εθνικής Αμυντικής Στρατηγικής να ανταγωνιστεί τις μεγάλες δυνάμεις τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Μέση Ανατολή”.
Η ανακοίνωση σημειώνει ότι η πώληση αυτή είναι σύμφωνη με τις πρωτοβουλίες των ΗΠΑ για την προμήθεια βασικών συμμάχων τους με σύγχρονα συστήματα ικανά να δικτυωθούν για να υπερασπιστούν την περιφερειακή αστάθεια. «Η προτεινόμενη πώληση θα ενισχύσει τη διαλειτουργικότητα της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ, καθιστώντας την πιο πολύτιμο εταίρο σε μια όλο και πιο σημαντική περιοχή του κόσμου”.
Αναφέρει πως η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει τα συστήματα Patriot για να βελτιώσει την ικανότητά της στην αντιπυραυλική άμυνα, «για να υπερασπιστεί την εδαφική της ακεραιότητα και να αποτρέψει περιφερειακές απειλές.
Η προτεινόμενη πώληση θα αυξήσει τις αμυντικές δυνατότητες του στρατού της Τουρκίας για να προφυλαχθεί από την εχθρική επιθετικότητα και να προστατέψει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ που πιθανόν εκπαιδεύονται και να λειτουργούν εντός των συνόρων της. Η Τουρκία δεν θα έχει καμία δυσκολία να απορροφήσει αυτό το σύστημα στις ένοπλες δυνάμεις της».
Η Υπηρεσία Συνεργασίας για την Αμυντική Ασφάλεια εκτιμά στην εισήγησή της ότι «η προτεινόμενη πώληση αυτού του εξοπλισμού και της υποστήριξης δεν θα μεταβάλει τη βασική στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή».
Η ανακοίνωση τέλος αναφέρει ότι η υλοποίηση αυτής της προτεινόμενης πώλησης θα απαιτήσει να ταξιδέψουν στην Τουρκία για παρατεταμένο χρονικό διάστημα περίπου 25 αντιπρόσωποι της αμερικανικής κυβέρνησης και 40 αντιπρόσωποι των εταιρειών συμβαλλόμενων μερών για εγκατάσταση, σχετικούς ελέγχους, εκπαίδευση κλπ.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε δηλώσει πριν το καλοκαίρι ότι είναι σε επαφή με την Τουρκία για πιθανή πώληση Patriots, για να αποτρέψει την αγορά από την Αγκυρα των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων S-400.
Αν και στην αρχή η Τουρκία δεν το συζητούσε, στη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είχε δηλώσει πως η χώρα του παράλληλα με τους S-400 μπορεί να αγοράσει και Patriots.
H θετική εισήγηση της DSCA δεν δεσμεύει το Κογκρέσο, ούτε για την πώληση των Patriots, αλλά ούτε και για τους περιορισμούς που έχει θέσει διά νόμου, να επιτρέψει τη μεταφορά στην Τουρκία των αεροσκαφών F-35 που έχει αγοράσει.
Ωστόσο, όπως ανέφερε πηγή του Κογκρέσου, αναμένεται μια μακρά περίοδος σκληρών διαβουλεύσεων, καθώς υπάρχουν φόβοι ότι μυστικά συστήματα των F-35 μπορούν να περάσουν στους Ρώσους.
Κύκλοι των Ελληνοαμερικανικού λόμπι ανέφεραν ότι παρά τη διαβεβαίωση της DSCA ότι η αγορά των Patriots « δεν θα μεταβάλει τη βασική στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή», η Τουρκική επιθετικότητα σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά και οι απειλές που κατά καιρούς εξακοντίζονται σε βάρος του Ισραήλ, είναι στοιχεία τα οποία θα εξεταστούν στη συζήτηση που θα γίνει στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου.
Εάν η αγοραπωλησία πραγματοποιηθεί, αυτή θα κοστίσει στην Τουρκία 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια, σε μία εποχή κατά την οποία δεινοπαθεί η τουρκική οικονομία. Αλλά -σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα- για να παραδοθεί το αμερικανικό αντιπυραυλικό σύστημα, πρέπει η κατοχική δύναμη να ακυρώσει την αγορά των ρωσικών S-400 και να συμμορφωθεί απόλυτα με τους κανόνες του ΝΑΤΟ.
Διαφορετικά, οι σχέσεις θα χειροτερεύσουν με άγνωστες συνέπειες για την Τουρκία, καθώς η Αμερική θα επιχειρήσει να την αντικαταστήσει με άλλες χώρες και συμμαχίες στην περιοχή.
Αυτή τη στιγμή και σύμφωνα με όλες τις συγκλίνουσες πληροφορίες, η αμερικανική κυβέρνηση απορρίπτει κάθε συζήτηση για την ταυτόχρονη εγκατάσταση και των Πάτριοτ και των S-400 στο τουρκικό έδαφος.
Επίσης, η πλειοψηφία των Αμερικανών νομοθετών, δεν θα υποστηρίξει την πώληση των Patriot, όχι μόνο λόγω των S-400 αλλά και για λόγους που έχουν να κάνουν με τη φυλάκιση και άλλων Αμερικανών υπηκόων από την Τουρκία, όπως και με την έλλειψη εμπιστοσύνης προς το πρόσωπο του κ. Ερντογάν.
Εάν η Αμερική αλλάξει στάση και αποδεχθεί αυτό το ανάρμοστο «πάντρεμα», τότε η Τουρκία θα καταστεί η μόνη χώρα στον κόσμο που θα έχει την ίδια στρατηγική σχέση με την Ουάσιγκτον και τη Μόσχα, και ο Πρόεδρος της Ταγίπ Ερντογάν θα είναι ο μόνος ηγέτης που θα μπαινο-βγαίνει με την ίδια άνεση στον Λευκό Οίκο και το Κρεμλίνο, αναφέρει το hellasjournal
Η πρώτη αντίδραση ενημερωμένης διπλωματικής πηγής, μετά την ανακοίνωση, ήταν ότι η Αμερική ασκεί τον τελευταίο εκβιασμό προς την Τουρκία, για να της αφαιρέσει όλα τα επιχειρήματα που προβάλλει, για την δήθεν ανάγκη της να αγοράσει τους S-400, επειδή η Αμερική αρνείται να εγκρίνει την πώληση των Patriot.
Ο ισχυρισμός της Τουρκίας δεν είναι απόλυτα λανθασμένος. Όμως, όπως σημειώνει η πηγή, υπήρχαν λόγοι γι’ αυτή την άρνηση, το 2013 και το 2017. Και οι λόγοι αφορούσαν θέματα εθνικής ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 2013 οι Τούρκοι επέλεξαν ένα κινεζικό αντιπυραυλικό σύστημα, την αγορά του οποίου ακύρωσαν μετά από απίστευτες πιέσεις της Ουάσιγκτον. Οι σχέσεις των δύο χωρών είχαν φτάσει και τότε σε οριακό σημείο, για να υποχωρήσει η Τουρκία.
