Κώστας Σαμαράς
Η κυβέρνησή μου πέτυχε εκεί που απέτυχαν τρεις κυβερνήσεις από το 2010 ως το 2015» και αυτό από μόνο του ήταν εξαιρετική πολιτική επιτυχία, είπε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας στη δευτερολογία του, υπενθυμίζοντας ότι η κρίση και τα προγράμματα προσαρμογής ξεκίνησαν το 2010.
Υπενθύμισε ότι το 2015 που ανέλαβε τα ηνία της Ελλάδας, αυτή περνούσε μεγάλη ανθρωπιστική κρίση, με 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους ανασφάλιστους, οι οποίοι δεν είχαν πρόσβαση στη δημόσια υγεία. «Όχι δεν θέλω εδώ να πω ενώπιον σας ότι πρόκειται για success story», είπε κλείνοντας τη σχετική αναφορά ο πρωθυπουργός.
Ανέφερε ότι υπήρξαν μεγάλα λάθη και από τις ελληνικές κυβερνήσεις και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και αυτό πρέπει να το παραδεχτούμε, και κάλεσε τους πάντες να αναρωτηθούν γιατί η Ελλάδα χρειάστηκε τρία προγράμματα.
Πετύχαμε μια δύσκολη συμφωνία το 2015 αλλά με προτεραιοποίηση υπέρ των μεταρρυθμίσεων και όχι των περικοπών, είπε μεταξύ άλλων ο Αλ. Τσίπρας τονίζοντας «αυτή είναι η αλήθεια είτε σας αρέσει είτε όχι».
Αναφορικά με το εάν υπάρχει νεποτισμός και πελατειακό κράτος στην Ελλάδα –όπως ισχυρίσθηκε ο εκπρόσωπος του ΕΛΚ- ο πρωθυπουργός απάντησε πως στη δεξιά παράταξη αναλαμβάνουν ρόλους με όρους οικογενειοκρατίας, και όχι στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Επίσης επιτέθηκε στην ΝΔ, για τη στάση που κρατά στα εθνικά θέματα στην προσπάθειά της να αποκομίσει εκλογικά οφέλη.
Ενώ, τέλος, καταλόγισε στοχευμένες ανακρίβειες στις επικρίσεις που δέχεται η κυβέρνηση για το κόστος δήθεν, 100 δισ. της πρώτης περιόδου διακυβέρνησης της χώρας από το παρόν κυβερνητικό σχήμα.
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός έκανε δηλώσεις από κοινού με τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλιου, Αντόνιο Ταγιάνι
Γίναμε από μέρος του προβλήματος, μέρος της λύσης
Νωρίτερα, κατά την ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, εξέφρασε τους προβληματισμούς του για το μέλλον της Ευρώπης.
Χαρακτήρισε σημαντικό και συμβολικό το γεγονός ότι του παρέχεται η δυνατότητα να τοποθετηθεί, λίγες μέρες μετά το τέλος της περιπέτειας των μνημονίων και τη καθαρή έξοδο της Ελλάδας από τα προγράμματα στήριξης, έπειτα από οκτώ ολόκληρα χρόνια.
«Η πολιτική των ελλειμμάτων, της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος και της διευρυμένης διαφθοράς προηγούμενων κυβερνήσεων, είχαν ρίξει τη χώρα μου στα βράχια της χρεοκοπίας. Αλλά ταυτόχρονα η αδυναμία των θεσμών να δώσουν προτεραιότητα στις αναγκαίες δομικές μεταρρυθμίσεις στα πρώτα δύο προγράμματα, σε συνδυασμό με την εμμονή ορισμένων εξ αυτών σε μια συνταγή ακραίας δημοσιονομικής προσαρμογής, είχαν οδηγήσει τη χώρα στα όρια της κοινωνικής έκρηξης αλλά και της οικονομικής ασφυξίας» τόνισε ο πρωθυπουργός, ξεκινώντας την ομιλία του.
Από το 2010 έως το 2014, η Ελλάδα έχασε το 1/4 του εθνικού της πλούτου, υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας, σημείωσε ότι «η ανεργία, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός εκτοξεύθηκαν και το δημόσιο χρέος επίσης» και προσέθεσε:
Οι ξένες επενδύσεις εξανεμίστηκαν, οι νέοι επιστήμονες εγκατέλειψαν κατά χιλιάδες τη χώρα. Η οικονομική κρίση της Ελλάδας και η αποτυχία της διαχείρισής της, είχε μετατραπεί, όμως και σε πολιτική κρίση της Ευρώπης. Και τότε που μίλησα ενώπιών σας, οι μισοί με επευφημούσατε, οι άλλοι μισοί με αποδοκιμάζατε, αλλά ελάχιστοι, πολύ λίγοι ήταν ανάμεσά σας αυτοί που πίστευαν ότι θα είχα την ελπίδα να τα καταφέρω.
Ο πρωθυπουργός τόνισε, στη συνέχεια, πως η Ελλάδα τα κατάφερε και χρόνια μετά είναι μια διαφορετική χώρα. Από μέρος του προβλήματος, από πηγή της κρίσης, έγινε μέρος της λύσης για την Ευρώπη. Και η καθαρή έξοδος από το τελευταίο τριετές πρόγραμμα είναι μια επιτυχία πρωτίστως του ελληνικού λαού, που έσφιξε τα δόντια και έδωσε τη μάχη, που έκανε μεγάλες θυσίες για να παραμείνει η χώρα στη καρδιά της Ευρώπης. Αλλά είναι και μια επιτυχία της Ευρώπης συνολικά. Που απέδειξε ότι με πνεύμα αλληλεγγύης και συνεργασίας μπορεί να ξεπερνά τις κρίσεις. «Σήμερα στεκόμαστε ξανά στα πόδια μας και κοιτάμε το μέλλον με αισιοδοξία» είναι το μήνυμα που έστειλε ο πρωθυπουργός.
Οι μεταρρυθμίσεις
Συνεχίζοντας την τοποθέτηση του στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναφέρθηκε σε όσα έχουν επιτευχθεί λέγοντας: «Εξυγιάναμε τα δημόσια οικονομικά, προχωρήσαμε σε βαθιές τομές και μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει δεκαετίες πριν, ξεφύγαμε από το σπιράλ της ύφεσης και επαναφέραμε την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Προχωρήσαμε με έργα και επενδύσεις που καθιστούν την Ελλάδα εμπορικό, διαμετακομιστικό και ενεργειακό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή. Αλλά, ταυτόχρονα, αποδείξαμε ότι υπάρχει ο δρόμος να βγαίνεις από τη κρίση χωρίς να διαλύεις το κοινωνικό ιστό».
Ειδικότερα για την κοινωνική πολιτική ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε πως στηρίχθηκαν οι περισσότερο αδύναμοι και σταμάτησε η ανθρωπιστική κρίση. «Δώσαμε πρόσβαση στο σύστημα υγείας σε εκατομμύρια ανασφάλιστους, αλλά ταυτόχρονα πετύχαμε και πρωτογενή πλεονάσματα που πριν τρία χρόνια κανείς δε μπορούσε να πιστέψει» εξήγησε ο κ. Τσίπρας.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στην κατάργηση της υποχρεωτικής εφαρμογής του νόμου της Σαρίας για τη μουσουλμανική μειονότητα, ενώ όπως είπε «ολοκληρώνουμε την κατασκευή μουσουλμανικού τεμένους στην Αθήνα. Επιπλέον, σε μια Ευρώπη που θεριεύει ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, η Ελλάδα έκανε ότι περισσότερο μπορούσε για να διαχειριστεί τις τεράστιες προσφυγικές ροές με όρους ανθρωπισμού και προστασίας του διεθνούς δικαίου».
REUTERS/Vincent Kessler
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός υπερτόνισε πως «την ώρα που άλλες χώρες παραβίαζαν μονομερώς τις ευρωπαϊκές αποφάσεις και ύψωναν φράκτες, η οικονομικά χτυπημένη Ελλάδα αντιστάθηκε στις σειρήνες του μίσους. Οι τοπικές κοινωνίες έδωσαν μαθήματα ανθρωπιάς και η κοινωνία των πολιτών κινητοποιήθηκε αποτελεσματικά σε συνεργασία με το κράτος, την ΕΕ και τους διεθνείς οργανισμούς». Και πρόσθεσε:
Σήμερα, η Υπηρεσία Ασύλου, που δεν υπήρχε καν πριν 5 χρόνια, διαχειρίζεται τον 1ο σχετικά με τον πληθυσμό αριθμό αιτούντων στην Ευρώπη. Παράλληλα, η Ελλάδα, με την σημαντική γεωπολιτική της θέση, συνεισφέρει καθοριστικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα σε μια ευρύτατα αποσταθεροποιημένη περιοχή.
Κυπριακό, Τουρκία και συμφωνία Πρεσπών
«Παρόλα τα προβλήματα αστάθειας και εθνικιστικής έξαρσης στην Τουρκία, κρατήσαμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, διαφυλάσσοντας την ειρήνη στο Αιγαίο, προωθώντας συνεργατικές λύσεις στο προσφυγικό, επιμένοντας σε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση» στο Κυπριακό σημείωσε ο πρωθυπουργός.
«Στην αποσταθεροποιημένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αποτελούμε, μαζί με την Κύπρο, τον μόνο ευρωπαϊκό πυλώνα σταθερότητας. Διευρύνουμε τις πολυμερείς συνεργασίες με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία. Και ταυτόχρονα εμβαθύνουμε τη βαλκανική συνεργασία και συνανάπτυξη, με σημείο αναφοράς τη Θεσσαλονίκη» τόνισε.
«Ξεκλειδώνοντας την ευρωπαϊκή προοπτική βαλκανικών κρατών» συνέχισε ο πρωθυπουργός «με κορωνίδα των προσπαθειών μας την ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών με τον βόρειο γείτονά μας, αλλά και το συνεχιζόμενο διάλογο με την Αλβανία. Μετά από 26 χρόνια καταστροφικής κυριαρχίας του εθνικισμού, καταφέραμε με τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ, κ. Ζάεφ, να γυρίσουμε σελίδα και να φτάσουμε σε μια αμοιβαίως αποδεκτή συμφωνία».
Περιγράφοντας τη συμφωνία έκανε λόγο για συμφωνία «χωρίς την επιβολή και την χρήση της ισχύος. Αλλά στη βάση της διπλωματίας και του διαλόγου. Μια συμφωνία που μπορεί να αποτελέσει πρότυπο επίλυσης διαφορών στην περιοχή μας».
Αναφορικά με την πίστη της ελληνικής κοινωνίας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα ο κ. Τσίπρας σημείωσε την επιμονή και υπομονή της «στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, ακόμη και όταν η ίδια η Ευρώπη ή έστω η κυρίαρχη έκφρασή της, πολλές φορές πλήγωνε και υποτιμούσε τον ελληνικό λαό. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν από την οκταετή αυτή ελληνική κρίση, που αφήνουμε πισω μας, να βγάλουμε όλοι τα συμπεράσματά μας», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Συνεχίζοντας τόνισε πως ήρθε η ώρα να εξαχθούν συμπεράσματα για το ποια Ευρώπη θέλουμε προσθέτοντας «και το πώς θα την θωρακίσουμε απέναντι σε ενδεχόμενες νέες κρίσεις στο μέλλον. Το διακύβευμα για την Ευρώπη σήμερα είναι υπαρξιακού χαρακτήρα. Η μέχρι σήμερα διαχείριση της οικονομικής κρίσης, της προσφυγικής κρίσης αλλα και της κρίσης ασφάλειας, έχει αναδείξει τεράστια ελλείμματα και αντιφάσεις».
«Η Ελλάδα δεν θα επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος»
«Η έξοδος της χώρας από το τελευταίο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα επανέρχεται στο παρελθόν της» ανέφερε ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. «Είμαστε αποφασισμένοι να μην επαναλάβουμε τα λάθη και τις συμπεριφορές που συνέβαλαν στην κρίση. Το τέλος των μνημονίων δε συνιστά επαναφορά στο παρελθόν, αλλά ιστορική τομή με το παρελθόν» τόνισε χαρακτηριστικά.
Υπογράμμισε πως πρόκειται για «μια νέα αρχή, που εμπεδώνει τη σταθερότητα και την ασφάλεια, επουλώνει πληγές, διορθώνει σταδιακά αδικίες και διανοίγει νέες αναπτυξιακές προοπτικές για τoν λαό και τον τόπο μας».
«Την προσεχή περίοδο θα συνεχίσουμε τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις, δίνοντας έμφαση στον περαιτέρω εξορθολογισμό της λειτουργίας του κράτους, τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, την εμβάθυνση των δημοκρατικών τομών μέσω και της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης» επανέλαβε ο πρωθυπουργός.
«Συνεχίσουμε τη πορεία της δημοσιονομικής ισορροπίας, ενώ παράλληλα θα θέσουμε ως προτεραιότητα τη δίκαιη ανάπτυξη και την προστασία της εργασίας» κατέστησε σαφές ο κ. Τσίπρας, υπογραμμίζοντας: «Η Ελλάδα και οι Έλληνες απέδειξαν τα τελευταία χρόνια, πόσο βαθιά προσηλωμένοι είναι στην ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης».
«Τρόικα και Eurogroup απέκτησαν πρωταγωνιστικό ρόλο έναντι των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων»
Ασκώντας κριτική στον τρόπο που λειτουργούσαν τα ευρωπαϊκά όργανα, ο Αλέξης Τσίπρας στηλίτευσε το γεγονός ότι «κρίσιμες αποφάσεις να λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες άτυπων οργάνων, που δε λογοδοτούν στους ευρωπαίους πολίτες και κρατιούνται μακριά από αυτούς. «Σχήματα τεχνοκρατών όπως αυτό της τρόικα να κρατάνε τα κλειδιά της οικονομικής κυριαρχίας και να μη λογοδοτούν πουθενά».
Επιπροσθέτως, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ακόμα και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πέρασαν σε δεύτερο ρόλο, πίσω από το θεσμικά μη κατοχυρωμένο Eurogroup και από τα τεχνικά κλιμάκια των τεχνοκρατών της ΕΚΤ και του ΔΝΤ. Ο δημοσιονομικός φετιχισμός στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης επέτεινε ακόμη περισσότερο τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες τόσο ανάμεσα στα κράτη-μέλη όσο και μέσα σε αυτά».
Ως αποτέλεσμα του τρόπου λειτουργίας μέσω τεχνοκρατών ο πρωθυπουργός παρατήρησε ότι «εξουθένωσε μεγάλα κοινωνικά στρώματα και προκάλεσε σε ακόμα μεγαλύτερα οικονομική ανασφάλεια και φόβο. Και αυτή η αποτυχία της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης της κρίσης, τροφοδότησε τελικά το τέρας του σωβινισμού και του ακροδεξιού λαϊκισμού. Μετέφερε την Ακροδεξιά, από το εδώλιο του κατηγορουμένου της Ιστορίας και την απομόνωση, στο πολιτικό προσκήνιο», ήταν η χαρακτηριστική τοποθέτησή του, μια τοποθέτηση που χειροκροτήθηκε από ευρωβουλευτές.
«Η προσφυγική κρίση που ακολούθησε, ήρθε απλά να επιβεβαιώσει την αδυναμία της Ευρώπης να προχωρήσει, όταν ένα μεγάλο μέρος των μελών της δεν ασπάζονται τις ιδρυτικές της αξίες» πρόσθεσε ο Αλέξης Τσίπρας και υπογράμμισε πως:
Όταν κυριαρχεί η λογική του απομωνοτισμού έναντι της συνεργασίας, η λογική του “ο καθένας μόνος του”, έναντι του επιμερισμού των βαρών η λογική της εθνικής αναδίπλωσης έναντι της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και το δηλητήριο του μίσους και της ξενοφοβίας πηγάζει ξανά στη καρδιά της Ευρώπης, 70 χρόνια μετά την πανανθρώπινη τραγωδία του φασισμού.
Για την άνοδο της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη
«Σήμερα δε βρισκόμαστε αντιμέτωποι μόνο με την εκλογική άνοδο κάποιων ακραίων δυνάμεων της εθνικιστικής και λαϊκιστικής Ακροδεξιάς. Αλλά βρισκόμαστε αντιμέτωποι και με τη διείσδυση της ξενοφοβικής και σοβινιστικής της ατζέντας εντός του δημοκρατικού φάσματος» τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναφερόμενος στις νέες προκλήσεις.
«Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία γίνεται ηγεμονικός πολιτικός λόγος σε παραδοσιακές συντηρητικές δυνάμεις και όχι μόνο, διαμορφώνοντας τους συσχετισμούς σε κρίσιμες χώρες» παρατήρησε ο πρωθυπουργός προειδοποιώντας πως αυτή η εξέλιξη, απειλεί την Ευρώπη με αποσύνθεση.
«Κάποιοι από εσάς, το 2015 φοβηθήκατε τον ΣΥΡΙΖΑ και την αριστερά που διεκδικεί μια καλύτερη Ευρώπη. Πιστέψατε ότι όποιος αμφισβητεί τη σημερινή Ευρώπη της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας και των κοινωνικών ανισοτήτων, είναι κίνδυνος για το κοινό μας οικοδόμημα. Σήμερα όσοι το πιστέψατε αυτό, οφείλετε να παραδεχτείτε ότι πέσατε έξω» ανέφερε, σε άλλο σημείο της ομιλίας του.
«Χρειαζόμαστε μια Ευρωζώνη προσανατολισμένη στην ανάπτυξη»
Την ανάγκη «εμβάθυνσης της πολιτικής ενοποίησης, ισχυρότερο Κοινοβούλιο και ευρωπαϊκούς θεσμούς με δημοκρατικό και κοινωνικό έλεγχο» τόνισε ακόμη ο πρωθυπουργός.
«Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι ένα νέο ιερατείο της λιτότητας και της πειθαρχίας, αλλά μια Ευρωζώνη προσανατολισμένη στην ανάπτυξη, με μηχανισμούς εξισορρόπησης των ανισοτήτων» σημείωσε και προέταξε τη δημιουργία πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που θα στηρίζει την κοινωνική συνοχή «έναν νομικά δεσμευτικό Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, την αναθεώρηση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος Ασύλου, με δίκαιη κατανομή των βαρών».
Συνεχίζοντας την ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε: «Αν κάποιος απειλεί πραγματικά την Ευρώπη δεν είναι όσοι παλεύουν για να την αλλάξουν, αλλά όσοι παλεύουν για να τη καταργήσουν. Όσοι βρίσκονται στον αντίποδα των ουμανιστικών ιδεών της αλληλεγγύης και της συνεργασίας των λαών. Όλοι όσοι πιστεύουμε σε αυτό το όραμα, οφείλουμε να παραμερήσουμε τις διαφορές μας μπροστά στο μεγάλο κίνδυνο» υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας χειροκροτούμενος από πολλούς ευρωβουλευτές.
«Οφείλουμε να μην αφήσουμε την ευρωπαϊκή ιδέα να συνθλιβεί ανάμεσα στον καταστροφικό νεοφιλελευθερισμό και την εφιαλτική ακροδεξιά. Οφείλουμε να απαντήσουμε αποφασιστικά, ότι ο μόνος δρόμος για τη διάσωση της ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι η αναβάπτισή της με τολμηρές μεταρρυθμίσεις δημοκρατίας, διαφάνειας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Να στηρίξουμε, δηλαδή, την προοπτική μιας καλύτερης Ευρώπης», τόνισε στη συνέχεια ο πρωθυπυργός.
Ακόμη, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για το προσφυγικό και τη μετανάστευση, για την κλιματική αλλαγή, για την ασφάλεια, για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης και πώς σε όλα αυτά τα θέματα να στηριχθεί η προοπτική μιας καλύτερης Ευρώπης, «με ευρωπαϊκές λύσεις στις ευρωπαϊκές προκλήσεις».
Και, «για να νικήσει η ελπίδα τον ακροδεξιό φόβο. Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα στην Ευρώπη δεν είναι λιγότερη αλληλεγγύη και περισσότερα σύνορα, αλλά ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για την κοινωνική συνοχή και την ευημερία των λαών μας», ανέφερε εξάλλου
