Κώστας Σαμαράς
Με ένα πολύ σημαντικό θέμα, αυτό του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα ασχολήθηκε την περασμένη εβδομάδα ο Αντώνης Κανάκης στην βραδινή εκπομπή του Βινύλιο.
Ένα πολύ σοβαρό θέμα που ελάχιστοι θίγουν και που απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες γονείς που δεινοπαθούν, μαζί φυσικά με τα παιδάκια τους, στο απαρχαιωμένο από όλες τις απόψεις σύστημα της Παιδείας στη χώρα μας. Και αν και σε πολλά θέματα που έχει θίξει διαφωνούμε με τις απόψεις του, στο συγκεκριμένο θέμα του βγάζουμε το καπέλο και μας βρίσκει σύμφωνους 100%.
Και λίγα λέμε. Γιατί ο Αντώνης Κανάκης και η εκπομπή του έθιξαν θέματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα. Τα ευτυχισμένα παιδιά που δεν αναλώνονται σε παπαγαλίες αλλά μαθαίνουν να έχουν κριτική σκέψη και να χρησιμοποιούν το μυαλό τους δημιουργικά.
Τον ελεύθερο χρόνο -που δεν έχουν- για να περνάνε μαζί με την οικογένειά τους και τους φίλους τους, την κοινωνικοποίησή τους, την συναισθηματική νοημοσύνη και την χαμένη χαρά τους.
Κάπως έτσι άρχισαν την προηγούμενη εβδομάδα στην εκπομπή Βινύλιο το «καυτό» αυτό θέμα, δείχνοντας ένα βίντεο ενός νηπιαγωγείου στην Ιαπωνία.
Ένα στρογγυλό νηπιαγωγείο που σχεδιάστηκε με γνώμονα την ανάγκη των παιδιών για την επανάληψη και φιλοξενεί 600 παιδιά! Με έδαφος που έφτιαξαν επίτηδες με λακκούβες για να πέφτουν και να μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ζωής. Τα παιδιά μεγαλώνουν χωρίς άγχος και περιορισμούς. Από την οροφή που είναι χώρος για τρέξιμο ξεκινάει μια τσουλήθρα που κατεβαίνει ως τον κήπο. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η επαφή με τα ζώα. Στο νηπιαγωγείο αυτό υπάρχει τομέας φάρμας, με πόνι, χελώνες και διάφορα άλλα ζώα…)
«Το βλέπω και σκέφτομαι εκείνο το πανό από το δημοτικό σχολείο εδώ στην Τριανδρία που έγραφε “τα παιδιά εδώ, τα σκυλιά στο βουνό….” κι ακόμα δεν έχει βγει κάποιος αν δεν κάνω λάθος, από το σχολείο αυτό να πει: “Έγινε λάθος, δεν έχουμε σχέση. Τίποτα..”», είπε όταν τελείωσε το βίντεο ο Αντώνης Κανάκης και συνέχισε: «Αλλά αυτό που νομίζω ότι θα σας αγγίξει περισσότερο είναι το επόμενο βίντεο που είναι ένα απόσπασμα από ένα ντοκιμαντέρ του Μάικλ Μουρ, ο Μάικλ Μουρ έχει κάνει κάποια ωραία πράγματα, ιδίως αυτά που δεν έχουν και τόσο πολιτική χροιά, αν και έχει πολιτική χροιά το συγκεκριμένο, θα καταλάβετε τι εννοώ.
Έχει πάρει την κάμερά του, έχει γυρίσει όλες τις χώρες της Ευρώπης, απευθύνεται στην Αμερική και παίρνει όλα -πώς να το πω- τα ωραία πράγματα της Ευρώπης προσπαθώντας να δείξει στους συμπολίτες του τι ακριβώς γίνεται στην ήπειρο του πολιτισμού. Και μέσα σε όλα αυτά έχει πάει στην Φινλανδία, η οποία αυτή τη στιγμή έχει το νούμερο 1 εκπαιδευτικό σύστημα στον πλανήτη γη. Οι άνθρωποι βρίσκονται στην κορυφή σε επίπεδο εκπαιδευτικού συστήματος και ο λόγος και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν την εκπαίδευση, όλοι εσείς, όλοι εμείς που θα θυμηθούμε το πώς ήταν τα σχολεία είναι αυτό που μας κάνει πολλές φορές να συζητάμε, ρε γαμώτο γιατί δεν είναι έτσι κι εδώ;»
Ακολούθησε ένα βίντεο για την μορφή της εκπαίδευσης στην Φινλανδία όπου όπως μας ενημέρωσε η Υπουργός Παιδείας της χώρας οι μαθητές δεν έχουν εργασίες στο σπίτι γιατί πρέπει να έχουν περισσότερο χρόνο να είναι παιδιά και να ευχαριστιούνται τη ζωή.
Ο όρος εργασίες για το σπίτι είναι για εκείνους ξεπερασμένος γιατί τα παιδιά έχουν πιο σοβαρά πράγματα να κάνουν όπως το να είναι με την οικογένειά τους, να αθλούνται, να μαθαίνουν μουσική ή ότι τους ευχαριστεί.
Κι αν αυτό που τους ευχαριστεί είναι να είναι έξω και να σκαρφαλώνουν στα δέντρα θα τους οδηγήσει να ανακαλύψουν πράγματα, όπως η φύση, τα έντομα κλπ. Ο συνολικός χρόνος που πάνε τα παιδιά σχολείο είναι 20 ώρες την εβδομάδα. Σε μια μέρα με τρίωρο πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται και το διάλειμμα. Γιατί το μυαλό χρειάζεται να χαλαρώνει. Αν δουλεύει συνέχεια, σταματάς να μαθαίνεις. Έχουν τις λιγότερες ώρες μαθημάτων και την μικρότερη σχολική χρονιά σε ολόκληρο τον κόσμο. Γιατί, έχουν πολύ μικρό χρονικό διάστημα που τους επιτρέπεται να είναι παιδιά και το σχολείο για εκείνους είναι για να βρίσκεις την ευτυχία. Προσπαθούν να τους μάθουν να χρησιμοποιούν το μυαλό τους και να έχουν κριτική σκέψη. Να είναι ευτυχισμένοι άνθρωποι και να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους γιατί υπάρχει πολύ περισσότερη ζωή εκτός του σχολείου….
Αυτά είδαμε και μείναμε να αναρωτιόμαστε αν και σε πόσα χρόνια θα ρίξουμε τουλάχιστον στο τραπέζι προς συζήτηση μια τέτοια πρόταση. Μια πρόταση που θα κάνει τα παιδιά μιας ευτυχισμένους ανθρώπους που θα αγαπάνε και δεν θα φοβούνται το σχολείο και που πια η σχολική περίοδος θα είναι χαρά και όχι κυνήγι βαθμοθηρίας και πηγή άγχους και πίεσης.
«Σημασία έχει ότι αυτό εδώ που μόλις παρακολουθήσαμε είναι, δεν ξέρω, είναι αυτοί οι προβληματισμοί που συζητούσαμε τις προάλλες για το πού θα στείλεις το παιδί σου σχολείο και βλέπεις όλο αυτό το πράγμα το οποίο συμβαίνει σε χώρες στον ίδιο πλανήτη, όχι σε κάποιον άλλον. Κι αυτό πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν ήταν κάποιο ειδικό σχολείο στην Φινλανδία, ήταν ένα κανονικό δημόσιο σχολείο.» είπε ο Αντώνης Κανάκης -Να αγιάσει το στόμα σου- και συνέχισε: «Ασχολούμαστε με χίλια μύρια πράγματα, σκοτωνόμαστε, χαμός, φασαρίες, συζητάμε γι’ αυτό, για εκείνο, για το άλλο και κανένας δεν συζητάει για την Παιδεία. Κουβέντα… ησυχία… Δεν το έχουμε αυτό το θέμα, είναι λυμένο. Είναι τακτοποιημένο.
Ελπίζουμε ότι όταν το βλέπεις αυτό μπαίνεις λίγο στην διαδικασία να πεις «ώπα ρε φίλε. Πού είμαστε εμείς και πού βρίσκονται αυτοί;»
«Ακόμα και σε αυτά τα κτίρια, ακόμα και στα κοντέινερς γίνεται η προτεραιότητα των καθηγητών να είναι τα παιδιά να είναι ευτυχισμένα; Το να βρουν τον τρόπο μέσα από αυτό το σχολείο να βρουν την ευτυχία; Το να αποκτήσουν κριτική σκέψη και να αμφισβητούν και τα ίδια τα μαθήματα που κάνουν; Αυτή η νοοτροπία ας γίνεται και σε μια σπηλιά ρε φίλε….»
