Το ξεμάτιασμα ορίζεται ως η πεποίθηση κατά την οποία είναι δυνατό να επηρεαστεί αρνητικά ένας άνθρωπος εξαιτίας του φθόνου ή μονάχα ενός βλέμματος από έναν άλλο άνθρωπο (πιθανόν και ακούσια).
Αρκετοί είναι οι άνθρωποι που πιστεύουν στο κακό μάτι και ζητούν από άλλα άτομα που γνωρίζουν να τους ξεματιάσουν. Συνήθως ζητούν το ξεμάτιασμα, όταν αρχίζουν και νιώθουν μία σειρά από συμπτώματα, όπως ξαφνικός και βαρύς πονοκέφαλος, ανεξήγητη υπνηλία, αφόρητη βαρυστομαχιά, ενοχλητικές κομμάρες και ανυπόφορες ζαλάδες.
Να αναφέρουμε πως η Εκκλησία αποδέχεται τη βασκανία, διαφορετικά δεν θα πρότεινε καμία ευχή και φέρεται να την αποδίδει στην επέμβαση του πονηρού πνεύματος. Η Εκκλησία έχει γράψει δεκάδες ευχές για ξεμάτιασμα και προσευχές κατά της βασκανίας, ενώ ιδιαίτερο λόγο για τη βασκανία συνέταξε ο Άγιος Βασίλειος.
Ξεμάτιασμα: Η προσευχή κατά της βασκανίας του Άγιου Όρους
Επιπλέον, μία δυνατή προσευχή κατά της βασκανίας που αντιμετωπίζει τη γλωσσοφαγιά είναι αυτή που προτείνουν οι πατέρες στο Άγιο Όρος. Σε αυτήν αναφέρεται:
«Κύριε ο Θεός ημών, ο Βασιλεύς των αιώνων, Ο Παντοκράτωρ και Παντοδύναμος, ο ποιών πάντα και μετασκευάζων μόνω τω βούλεσθαι, ο εν την επταπλάσιον καμίνον και την φλόγα την εν Βαβυλώνι εις δρόσον μετάβαλων και τους αγίους σου τρεις παίδας σώους διαφύλαξας, ο Ιατρός και Θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις σε ελπιζόντων, σου δεόμεθα και σε παρακαλούμεν, απόστησον, φυγάδευσον και απέλασον πάσαν διαβολικήν ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδο και πάσαν επιβουλήν, περιέργειαν τε πονηράν και βλάβην και οφθαλμών βασκανίαν των κακοποιών και πονηρών ανθρώπων από του δούλου σου (τούδε) και ή υπό ωραιότητος ή ανδρείας ή ευτυχίας ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη, αυτός, φιλάνθρωπε Δέσποτα, έκτεινον την κραταίαν σου χείρα και τον βραχίονα σου τον ισχυρόν και ύψιστον και επισκόπων επισκόπησον το πλάσμα σου τούτο και κατάπεμψον αυτώ Άγγελον ειρηνικόν, κραταίον, ψυχής και σώματος φύλακα, ός επιτιμήσει και απελάσει απ΄αυτού πάσαν βλάβην, πάσαν πονηράν βούλην, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και φθονερών ανθρώπων ίνα ύπο σου ο σός ικέτης φρουρούμενος μετ΄ευχαριστίας ψάλη σοί Κύριος εμοί βοηθός και ου φοβηθήσομαι τί ποιήσει μοι άνθρωπος και πάλιν Ου φοβηθήσομαι κακά, ότι συ μετ΄εμού ει ότι συ εί ο Θεός, κραταίωμα μου, ισχυρός εξουσιαστής, αρχών ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος.
Ναι Κύριε Ο Θεός ημών, φείσαι του πλάσματός σου και σώσον τον δούλον σου από πάσης βλάβης και επήρειας της εκ βασκανίας γινομένης και ανωτέρον αυτόν παντός κακού διαφύλαξον πρεσβείαις της υπερευλογημένης ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, των φωτοειδών Αρχαγγέλων και παντών σου των αγίων. Αμήν»