Κώστας Σαμαράς
ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Είδα σπίτια να θερμαίνονται το χειμώνα με τη θράκα από ανναμένα κάρβουνα, το μαγγάλι εννοώ, όπως οι αρχαίοι.
Είδα πολυμορφικά – πολυχρηστικά μηχανήματα: το πιο πολυμορφικό ήταν η γκαζιέρα πετρελαίου.
Με αυτήν κάναμε μαγείρεμα (αντικαθιστούσε την ηλεκτρική κουζίνα).
Με αυτήν ζεσταίναμε νερό (αντικαθιστούσε το θερμοσίφωνα).
Με αυτήν και μια λαμαρινένια κατασκευή ΠΙΤΣΟΣ , φρυγανίζαμε ψωμί (αντικαθιστούσε την φρυγανιέρα)
Με αυτήν ζεσταινόμαστε το χειμώνα (αντικαθιστούσε την κεντρική θέρμανση).
Βέβαια το σπίτι μύριζε λίγο από το πετρέλαιο, ενώ τη σήμερον ημέρα δεν μυρίζει. Μυρίζει όμως ολόκληρη η πόλη, μόλις βγεις από το σπίτι, οπότε διατηρείται μία ισορροπία.
ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ
Είδα το μαγείρεμα μέσα στα σπίτια να εξελίσσεται από τη φωτιά με ξύλα, στο χτιστό μαγειρείο ή στη φουφού (ή μήπως φού – φού για να ανάψει;). Μετά πήγαν σε γκαζιέρες πετρελαίου με φυτίλι, σε γκαζιέρες βενζίνης ή πετρελαίου με πίεση. Μετά ήρθε η επανάσταση των ηλεκτρικών (χωριστών-ανεξάρτητων) ματιών και του υγραερίου. Πιο νωρίς μπήκε και το φωταέριο από δίκτυο.
Καί φτάσαμε στα ηλεκτρικά μαγειρεία, με σιδερένιες εστίες, με κεραμικές εστίες, με φούρνους αντιστάσεων και αερόθερμους, με μικροκύματα, με ψήσιμο σε υδρατμούς. Είδα μέχρι κεραμικό (ηλεκτρικό) wok.
Μετά ήλθε η μέγιστη εξέλιξη: το φαστ φουντ και το home delivery.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
Από ήρωες πωλητές και τεχνίτες του δρόμου τι να πω:
Ξύδι καλό
Όλο ζουμί λεμόνια
Μπανάνες
Μηλαράκια, κοκοράκια, καραμέλλες
Χόρτα άγρια – κολοκυθοκορφάδες.
Συκαλάκια για γλυκό.
Τυρόπιττες
Κουλούρια
Ψάρια – τάλληρο ο γαύρος (ο αεκτζής Κορνήλιος)
Μανάβηδες με κάρο
Πάγο σε κολώνες
Πυρήνα και κάρβουνα
Παπούτσια (φρι φρον)
Φαρμακοπώλης (όταν τα ούλα σας ρέουσι αίμα)
Εφημεριδοπώλης (Νίκος Μουτάφης και Παναγιώτης Παναγόπουλος)
Λούστρος (Ηλίας – γυάλισμα δω)
Ακονιστής τροχός
Σωμιέδες διβάνια διορθώνω (Μήτσος Κάντας)
Παπλώματα στρώματα φτιάχνουμε
Φαναρτζής (σκάφες, βρυσάκια και μπρίκια κολλάμε)
Γανωτζής κουταλιών και πηρουνιών (Κώστας)
Γανωτζης κατσαρολών (κυρ Γιάννης ο Αλατσατιανός)
Βιολιτζής (Κοραής)
Γιαουρτάς – γαλατάς
Αρκουδιάρης – μαϊμουδιάρης
Καρεκλάς
Ομπρελάς
Φωτογράφος με τρίποδο (Φωτό Κυριάκος – πλατεία Αμπελοκήπων – άλσος μιας νυκτός)
ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ:
Τότε ο κόσμος τραγουδούσε, στις ταβέρνες, στις παρέες, στις εκδρομές.
Είδα και άκουσα κουρδιστό γραμμόφωνο 78 στροφών – His master’s voice. Πρίν από αυτό υπήρξε μόνο ο κύλινδρος του Εντισον.
Μετά ήλθε το ηλεκτρικό πικάπ, ραδιοπικάπ, ηλεκτρόφωνο, στερεοφωνικά συγκροτήματα, αποτυχημένα τετραφωνικά, μαγνητόφωνα, κασσετόφωνα, walkman.
Τα μηχανήματα έγιναν Hi Fi, μετά ψηφιακά, τα watts εξόδου έγιναν πολλά, πάρα πολλά.
Από τα πολλά, πάρα πολλά watts ο γυιός μου γύρισε τις προάλλες από το διασκεδαστήριο με (ελπίζω προσωρινή) βλάβη στο αυτί.
Και έτσι ο κόσμος δεν τραγουδάει πια. Πληρώνει άλλους να τραγουδάνε γι’ αυτόν.
Πάντως ο πολύς κόσμος ακόμη νομίζει ότι η κλασική (πένθιμη) μουσική γράφτηκε για τη Μεγάλη Βδομάδα.
ΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ:
Είδα θέατρο, όπως έπαιζαν και οι αρχαίοι.
Είδα καραγκιόζη (θέατρο σκιών). Αλήθεια οι αρχαίοι έπαιζαν θέατρο σκιών; Αφού σκιές μπορούσαν να δημιουργήσουν και τότε, γιατί να μην έπαιζαν;
Ειδα κουκλοθέατρο. Είδα και κινηματογράφο.
Για όλα τα παραπάνω έπρεπε να βγεις από το σπίτι.
Και μετά ήρθαν τα βιντεοκλάμπ, ντιβιντί, home cinema και η κλεισούρα στο σπίτι.
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Σ’ ένα γράμμα (από αυτά που στέλνανε με το ταχυδρομείο) ο αποστολέας γράφει «μας συγχωρείτε που δεν σας γράψαμε νωρίτερα, αλλά κάναμε 5 μέρες για να πάμε από την Αθήνα στην Κοζάνη».
Η γιαγιά μου και οι αδελφές της θεωρούσαν φυσικό να πηγαινόρχονται από το γήπεδο του Παναθηναϊκού στο Σύνταγμα (για να δουλέψουν στου Ζαχαράτου) με τα πόδια.
Εγώ θεωρούσα φυσικό να πηγαίνω από το γήπεδο του Παναθηναϊκού στο δημοτικό σχολείο στο Κολωνάκι (Μαράσλειο) με τα πόδια.
Ο γυιός μου θεωρεί φυσικό να πηγαίνει στους φίλους του στη γειτονιά με ΙΧ.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Τότε τα τρόφιμα πουλιόντουσαν χύμα, ήταν βρώμικα, σκονισμένα, χαλούσαν εύκολα – έβλεπες το μαμούνι και πέταγες το τρόφιμο. Σημερα όλα είναι συσκευασμένα, τακτοποιημένα και τυποποιημένα: μεταλλαγμένα, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, Ε, διογκωτικά, αντιοξειδωτικά, βελτιωτικά, αντιβιοτικά όλα ελέγχονται και μπαίνουν στα τρόφιμα σε ελεγχόμενες δόσεις – ίσα να μη μας σκοτώσουν.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
Πετύχαμε πλέον να έχουμε πολύ, πάρα πολύ ελεύθερο χρόνο. Και μέσα σε αυτόν εντάξαμε όλον τον πληθυσμό, χωρισμένο σε δύο μόνο ομάδες: είναι οι άνεργοι – άεργοι που έχουν όλον τον χρόνο δικό τους και οι εργαζόμενοι του τύπου «εννιά με εννιά», «δεν προλαβαίνω (Βέγγος)», «γράμμα από τη μανούλα (και πάλι Βέγγος)»
GOOH GOOH
