Κώστας Σαμαράς
«Τα εγκαταλελειμμένα βρέφη που φιλοξενούνται στο “Έλενα” και στο “Αλεξάνδρα” έχουν γεννηθεί κυρίως από μόνες μητέρες, χρήστριες ναρκωτικών ουσιών, οι οποίες δεν αντιλαμβάνονται το γονεϊκό τους ρόλο, από μόνες μητέρες χαμηλής νοημοσύνης και από μητέρες που πάσχουν από κάποιο ψυχικό νόσημα», αναφέρει ο διοικητής των δύο νοσοκομείων Δημήτρης Βεζυράκης μιλώντας στο «Πρακτορείο», το περιοδικό του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο κ. Βεζυράκης, καταρρίπτει επίσης το μύθο περί κρίσης, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει η κακή οικονομική κατάσταση, αλλά δεν είναι καθοριστική για την εγκατάλειψη των βρεφών.«Φιλοξενούμενα παιδιά για κοινωνικούς λόγους κι όχι βρέφη που έχουν εγκαταλειφθεί», μας διορθώνει από την πρώτη στιγμή στην κουβέντα μας ο διοικητής του νοσοκομείου «Έλενα Βενιζέλου» και «Αλεξάνδρα», Δημήτρης Βεζυράκης. «Θέλω να είμαι ακριβής» μας λέει «όταν πρόκειται για ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Διότι η εγκατάλειψη αυτή καθαυτή είναι ένα μικρό ποσοστό.
Σε αυτές τις περιπτώσεις βλέπουμε ζευγάρια που γεννούν παιδιά με αναπηρία ή κάποιο σύνδρομο και στη συνέχεια το εγκαταλείπουν ή κάποια μητέρα που γεννάει το μωρό της, αλλά είναι αλλοδαπή. Τα βρέφη που φιλοξενούνται στο «Έλενα» και στο «Αλεξάνδρα» έχουν γεννηθεί κυρίως από μόνες μητέρες χρήστριες ναρκωτικών ουσιών, οι οποίες δεν αντιλαμβάνονται τον γονεϊκό τους ρόλο, από μόνες μητέρες χαμηλής νοημοσύνης οι οποίες δεν μπορούν να ασκήσουν τον γονεϊκό τους ρόλο και από μόνες μητέρες που πάσχουν από κάποιο ψυχικό νόσημα».
Ο κ. Βεζυράκης εξηγεί ότι «τότε οι κοινωνικοί λειτουργοί των μαιευτηρίων κάνουν έκθεση προς τις εισαγγελικές αρχές και κατόπιν οι εισαγγελικές αρχές με την σειρά τους εκδίδουν απόφαση είτε για να δώσουν την επιμέλεια για προώθηση των παιδιών στο «Μητέρα» είτε στην εκτεταμένη οικογένεια. Όλα γίνονται μέσα στις συντεταγμένες υπηρεσίες του κράτους. Γίνεται πάντα προσεγμένα, προσεκτικά και υπό την επίβλεψη των εισαγγελικών αρχών και των εντολών των εισαγγελικών αρχών.
Δηλαδή, έρχεται η πολιτεία μέσω των κοινωνικών υπηρεσιών κι εισαγγελικών αρχών και αφαιρεί τον γονεϊκό ρόλο και δίνει την επιμέλεια συνήθως σε έναν φορέα που είναι το ίδρυμα “Μητέρα” ή δίνει την επιμέλεια στην εκτεταμένη οικογένεια, δηλαδή παππούδες, γιαγιάδες, συγγενείς. Πάντως, ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι από ένα μεγάλο ποσοστό (42%) των βρεφών, σύμφωνα με τα στοιχεία για το έτος 2015, που παραμείνανε φιλοξενούμενα για κοινωνικούς λόγους, επέστρεψαν στις οικογένειές τους (παππούδες, γιαγιάδες, συγγενείς). Αυτό μας δείχνει ότι η ελληνική οικογένεια καλά κρατεί ευτυχώς. Για αυτό και θεωρώ ότι μέλημα των ιδρυμάτων είναι η ενίσχυση της οικογένειας για να πάρει το παιδί πίσω».
«Μύθος η κρίση»
Όσον αφορά τον χρόνο παραμονής αυτών των παιδιών στο «Έλενα Βενιζέλου» και στο «Αλεξάνδρα», ο κ. Βεζυράκης επισημαίνει ότι «μπορεί να φτάνουν μέχρι και 8 μηνών τα μωρά μέσα στο νοσοκομείο. Το περασμένο καλοκαίρι όμως έγινε μια μεγάλη προσπάθεια και κατά πως φαίνεται ρίξαμε αυτόν τον μέσο όρο γύρω στους τέσσερις με πέντε μήνες», επισημαίνει ο διοικητής των δυο νοσοκομείων και τονίζει ότι «η αιτία κρίση, είναι ένας μύθος. Με την έννοια ότι εδώ έχουμε απουσία αντίληψης του γονεϊκού ρόλου. Το πρωταρχικό που διαπιστώνουμε σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι η φτώχεια κι ο οικονομικός παράγοντας. Υπάρχει η κακή οικονομική κατάσταση αλλά δεν είναι η καθοριστική που οδηγεί στην εγκατάλειψη των βρεφών. Πρόκειται για μη αντίληψη του ρόλου τους».
Μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου πρόκειται να είναι έτοιμος και ειδικά διαμορφωμένος ένας χώρος που θα προσομοιάζει σε ένα σπιτικό περιβάλλον, ανακοίνωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Βεζυράκης. «Εμείς είδαμε ότι εφόσον για ένα διάστημα τα παιδιά παραμένουν στο μαιευτήριο, έπρεπε μια ειδική μονάδα αναμονής. Έτσι λοιπόν, φτιάξαμε στο “Έλενα Βενιζέλου” για χωροταξικούς λόγους, μια ειδική μονάδα αναμονής που θα έχει μια θαλπωρή σπιτιού για αυτά τα 11 που θα φιλοξενεί. Κι αυτό διότι, όπως εκτιμούν οι αναπτυξιολόγοι, οι τρεις πρώτοι μήνες είναι πολύ σημαντικοί για την ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Τα παιδιά για να αναπτυχθούν ομαλά, χρειάζονται τρία βασικά δεδομένα.
Τα ερεθίσματα, την αποκλειστικότητα, την αγάπη. Εμείς προσπαθούμε να δώσουμε αγάπη και ερεθίσματα, διότι αποκλειστικότητα είναι δύσκολο έως αδύνατον να τους δώσει ένα νοσηλευτικό ή ένα προνοιακό ίδρυμα» δηλώνει ο διοικητής του «Έλενα Βενιζέλου» και του «Αλεξάνδρα» και συνεχίζει να μας εξηγεί την λειτουργία και τους σκοπούς που θα εξυπηρετεί το Μ.ΑΝΑ – Παιδιού.
«Με αυτήν την μονάδα πρόκειται να καλύψουμε την αγάπη και τα ερεθίσματα (ακουστικά, οπτικά και απτικά, δηλαδή επαφής.) Σε ό,τι αφορά στην επαφή λοιπόν αναπτύσσοντας το εθελοντικό σώμα (με το πρωτόκολλο συνεργασίας, όπου θα ελέγξουμε ιατρικά και ψυχολογικά εθελοντές πριν συνεργαστούμε μαζί τους) και με τους ήδη εργαζόμενους θα έχουμε την δυνατότητα τα παιδιά να σιτίζονται με μητρικό γάλα– από την τράπεζα μητρικού γάλακτος- και ταυτόχρονα θα έχουν και πρόσωπο αναφοράς. Δηλαδή το βρέφος θα κοιμάται συγκεκριμένες ώρες, θα έχει τα παιχνιδάκια του στο παιδικό του κρεβάτι, ενώ θα υπάρχει και ένα ηχητικό σύστημα με τραγούδια.
Αυτήν την προσπάθεια κάναμε αφού τα παιδιά παραμένουν ένα διάστημα εδώ στο νοσοκομείο, αν και δεν θα έπρεπε να μένουν ούτε μια μέρα. Θα έπρεπε να υπήρχε σώμα αναδόχων οικογενειών. Αντί να το μεγαλώνουμε εμείς αυτούς τους καλύτερα να μεγαλώνει σε ένα σπιτικό περιβάλλον».
Ζητούνται γονείς
Όσον αφορά στο μεγάλο θέμα υιοθεσίες ο κ. Βεζυράκης μας αντιστρέφει την συνήθη ερώτηση “πόσο χρόνο μπορεί να κάνει ένα ζευγάρι για να υιοθετήσει ένα μωρό”. Αυτό που μας ρωτάει είναι πόσο καιρό κάνει ένα παιδί να υιοθετηθεί. «Θα πρέπει να ρίξουμε το βάρος αλλού. Δηλαδή, ένα παιδί ελεύθερο προς υιοθεσία μπορεί να υιοθετηθεί μέσα σε διάστημα έξι μηνών.
Γιατί τότε περιμένει ένα ζευγάρι για να υιοθετήσει ένα παιδί; Η απάντηση είναι απλή. Διότι δεν υπάρχουν παιδιά επιθυμητά προς τους ενδιαφερόμενους γονείς. Το θέμα είναι ότι πολλές φορές ένα ζευγάρι δεν πάει με ζέση και χαρά να υιοθετήσει ένα παιδάκι που πιθανώς να έχει αναπηρία. Άρα περιμένουν να βρεθεί το παιδί με τα χαρακτηριστικά που επιθυμούν. Εμείς πρέπει να επιμείνουμε όμως και να λέμε ότι η υιοθεσία δεν είναι θεσμός ικανοποίησης αιτήσεως ζευγαριών που ζητούν παιδιά. Είναι θεσμός παιδικής προστασίας. Άρα δεν ψάχνουμε να βρούμε παιδιά για να δώσουμε σε γονείς. Ψάχνουμε γονείς για αυτά τα παιδιά».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας παραχώρησε ο κ. Βεζυράκης, το 2015 φιλοξενήθηκαν 82 βρέφη από τα οποία τα 39 στο νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου» και τα 43 βρέφη στο «Αλεξάνδρα». Από αυτά τα 82 βρέφη
τα 38 μεταφέρθηκαν στο Ίδρυμα Μητέρα,
τα 34 τα παρέλαβαν οι οικογένειές τους,
2 παιδιά εντάχθηκαν το πρόγραμμα «Ανάδοχη Πρώτη Αγκαλιά», 2 πήγαν σε άλλες δομές μαζί με τις μητέρες τους (18 ΑΝΩ, γυναικείες φυλακές)
και 2 σε άλλα νοσοκομεία.
Το έτος 2016 φιλοξενήθηκαν 60 βρέφη από τα οποία τα 22 στο «Έλενα Βενιζέλου» και τα 38 παιδιά στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα». Από τα συνολικά 60
τα 22 βρέφη μεταφέρθηκαν στο Ίδρυμα «Μητέρα»,
τα 16 τα παρέλαβαν οι οικογένειές τους,
3 παιδιά μεταφέρθηκαν σε άλλες δομές (18 ΑΝΩ, γυναικείες φυλακές)
1 στο πρόγραμμα «Ανάδοχη Πρώτη Αγκαλιά»
και 18 παραμένουν φιλοξενούμενα. (9 βρέφη στο «Έλενα Βενιζέλου και 9 στο «Αλεξάνδρα»).
