Κώστας Σαμαράς
Ο εμβολιασμός των κουταβιών ξεκινά ιδανικά αμέσως μετά τον απογαλακτισμό τους, σε ηλικία 6-7 εβδομάδων. Ωστόσο, τα κουτάβια που δεν έλαβαν πρωτόγαλα καλό θα ήταν να εμβολιαστούν από την 4η ακόμη εβδομάδα της ζωής τους, καθώς δεν έχουν αποκτήσει μητρική ανοσία από το πρωτόγαλα, αντισώματα δηλαδή που θα τα προστατεύσουν από λοιμογόνες ασθένειες.
- Η χορήγηση ενός μόνο εμβολίου δεν οδηγεί πάντοτε σε ανοσοποίηση διότι στα νεαρά ζώα υπάρχει η πιθανότητα εξουδετέρωσης του εμβολιακού στελέχους από τα μητρικά αντισώματα. Για τον λόγο αυτόν, ακολουθεί μία σειρά διαδοχικών εμβολιασμών με στόχο την ελαχιστοποίηση του ‘’κενού ανοσίας’’ που δημιουργούν τα τελευταία.
- Το πρώτο εμβόλιο που γίνεται κατά μέσο όρο στην ηλικία των 6 εβδομάδων, είναι το διπλό για την παρβοεντερίτιδα (τύφο), λοιμώδες νόσημα που ομοιάζει με την οξεία γαστρεντερίτιδα στον άνθρωπο. Μπορεί να αποβεί θανατηφόρα, ιδίως σε κουτάβια ευπαθών φυλών όπως Rottweiler, Doberman, American pit bull, German shepherd και Labrador retriever, τα οποία πρέπει να εμβολιάζονται για την συγκεκριμένη ασθένεια μία επιπλέον φορά από τις υπόλοιπες φυλές. Το δεύτερο σκέλος του εμβολίου περιλαμβάνει τον ιό της νόσου του Carre (μόρβα), συγγενή με αυτόν της ιλαράς στον άνθρωπο.
- Ακολουθεί ο δεύτερος εμβολιασμός σε ηλικία 8-9 εβδομάδων με το πενταπλό εμβόλιο για τα νοσήματα της παρβοεντερίτιδας, νόσου του Carre, λοιμώδους ηπατίτιδας, λοιμώδους τραχειοβρογχίτιδας και της λεπτοσπείρωσης.
- Η επανάληψη αυτού του εμβολίου γίνεται την 12η και 16η εβδομάδα της ζωής του κουταβιού, με μεσοδιαστήματα δηλαδή 3-4 εβδομάδων.
- Το εμβόλιο της λύσσας γίνεται μία φορά στην ηλικία των 12-16 εβδομάδων και επαναλαμβάνεται όπως και το πενταπλό σε ένα χρόνο. Ακολουθούν αναμνηστικοί ετήσιοι εμβολιασμοί.
Πέραν των υποχρεωτικών αυτών εμβολίων, υπάρχουν και τα προαιρετικά εμβόλια που συστήνονται για την πλήρη προφύλαξη των κουταβιών. Σε αυτά συγκαταλέγονται:
1. Το εμβόλιο για την Bordetella bronchiseptica, ένα ακόμη αίτιο πρόκλησης της λοιμώδους τραχειοβρογχίτιδας στον σκύλο. Η χορήγησή του γίνεται ενδορρινικά σε ηλικία 8,12 και 16 εβδομάδων.
2. Το εμβόλιο της λεϊσμανίωσης, η πρώτη δόση του οποίου γίνεται σε ηλικία 6 μηνών, ακολουθούν άλλες δύο με μεσοδιαστήματα τριών εβδομάδων και ένας τελευταίος αναμνηστικός εμβολιασμός μετά από έναν χρόνο. Ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να ενημερώνεται για τις ενδεχόμενες παρενέργειες του συγκεκριμένου εμβολίου από τον εκάστοτε κτηνίατρο, προκειμένου να αποφασίσει εάν θα προβεί στην πραγματοποίησή του.
3. Το εμβόλιο για τα δερματόφυτα (μύκητες), το οποίο μπορεί να χορηγηθεί μετά την ηλικία των 8 εβδομάδων, ακολουθούν άλλες δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 10-21 ημερών και ένας επαναληπτικός εμβολιασμός κάθε χρόνο.
Σημείωση:
Το εμβολιακό πρόγραμμα που επιλέγει να ακολουθήσει ο κάθε κτηνίατρος ενδέχεται να διαφοροποιείται και επιδέχεται τροποποιήσεων.
Λίγα λόγια περί των νοσημάτων για τα οποία εμβολιάζουμε το κατοικίδιό μας
Παρβοεντερίτιδα (λοιμώδης γαστρεντερίτιδα ή τύφος). Οφείλεται σε ιό που διασπείρεται στο περιβάλλον με τα κόπρανα νοσούντων ζώων και προσβάλλει τα κουτάβια μέσω της κατάποσης μολυσμένων σωματιδίων. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν απότομη ανορεξία, μειωμένη διάθεση, έμετο και αιμορραγική-συνήθως δύσοσμη- διάρροια. Η εξέλιξη της νόσου είναι θανατηφόρα σε βαριά περιστατικά που αφορούν πολύ μικρά κουτάβια ή κουτάβια ευπαθών φυλών.
Νόσος του Carre (μόρβα). Οφείλεται σε ιό που προσβάλλει το αναπνευστικό, το πεπτικό και το νευρικό σύστημα. Μεταδίδεται με την εισπνοή σταγονιδιοποιημένων εκκρίσεων μολυσμένων ζώων ή με την επαφή με αντικείμενα που έχουν μολυνθεί. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ανορεξία, λήθαργο, δυνητικά πυρετό, ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα, παραγωγικό βήχα, δύσπνοια, έμετο, διάρροια, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν και νευρικά συμπτώματα όπως επιληπτικές κρίσεις, αταξία κινήσεων, πάρεση των άκρων, μυϊκοί σπασμοί ή ακόμη και δερματικά όπως φλυκταινώδης δερματίτιδα, σκληρά και παχυμένα πελματικά φύματα ή ακρορρίνιο.
Λοιμώδης ηπατίτιδα. Ιός που εισβάλλει στην ανώτερη αναπνευστική οδό δια του στόματος και μέσω της αιματικής κυκλοφορίας προσβάλλει ήπαρ, νεφρούς και οφθαλμούς. Η διάκρισή του από τον ιό της νόσου του Carre είναι δύσκολη, ενώ μπορεί να συνυπάρχουν. Προκαλεί αιφνίδιο πυρετό, ταχυκαρδία, ανορεξία, έμετο, διάρροια, κοιλιακό πόνο, ίκτερο και ενίοτε αιμορραγικές αλλοιώσεις στο δέρμα.
Λοιμώδης τραχειοβρογχίτιδα (Kennel cough ή βήχας των κυνοκομείων). Οφείλεται σε ένα σύμπλεγμα μικροβιακών παραγόντων (ιοί+ βακτήριο), και αφορά συνήθως συνωστισμένους σκύλους. Τα μικρόβια πολλαπλασιάζονται στο ανώτερο αναπνευστικό, προκαλώντας χαρακτηριστικό οξύ βήχα, με καλή γενική κατάσταση του ζώου και σπανιότερα πυρετό, εκκρίσεις, ανορεξία και δύσπνοια. Θεωρείται σοβαρή απειλή σε πολύ νεαρά κουτάβια.
Λεπτοσπείρωση. Οφείλεται στο βακτήριο Leptospira spp. που ενδημεί σε αγροτικές περιοχές κυρίως. Εισβάλλει στον οργανισμό μέσω λύσεων της συνέχειας του δέρματος, κατανάλωσης μολυσμένου νερού ή εισπνοής μολυσμένων σωματιδίων, με βασικό ξενιστή τον αρουραίο. Προκαλεί πυρετό, ανορεξία, έμετο, πολυουρία-πολυδιψία, μυϊκή αδυναμία, πόνο στις αρθρώσεις, λήθαργο και ίκτερο, καταλήγοντας σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Θεωρείται ζωοανθρωπονόσος, μπορεί δηλαδή να μεταδοθεί στον άνθρωπο με την είσοδο μολυσμένων σταγονιδίων ούρου ή αίματος από δερματικές αμυχές ή την στοματορινική οδό.
Δερματοφυτίαση. Αποτελεί την συχνότερη επιφανειακή μυκητίαση του δέρματος. Ο μύκητας μεταδίδεται στον σκύλο μέσω των λύσεων της συνέχειας του δέρματος (επαφή με μολυσμένα αντικείμενα ή μολυσμένη γάτα που είναι ο συχνότερος φορέας δερματόφυτων). Οι αλλοιώσεις εντοπίζονται στο κεφάλι, τα αυτιά, τα πρόσθια άκρα, την ράχη και την ουρά εμφανιζόμενες ως κυκλικές εστίες με αλωπεκία, ερύθημα, φυσαλίδες και ελαφρύ κνησμό και ομοιάζουν με αυτές της δεμοδηκτικής ψώρας. Είναι συχνή ζωοανθρωπονόσος, δηλαδή μεταδίδεται εύκολα από τον σκύλο και ακόμη ευκολότερα από την γάτα στον άνθρωπο, μέσω της επαφής με το δέρμα του μολυσμένου ζώου.
Διαπιστώνουμε πως το κουτάβι είναι εκτεθειμένο από τους πρώτους μήνες της ζωής του σε ένα μεγάλο αριθμό λοιμογόνων και μη παραγόντων. Επομένως τηρώντας αυστηρά το εμβολιακό πρόγραμμα μαζί με τη μηνιαία αποπαρασίτωσή του, μπορούμε να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους νόσησης και να εξασφαλίσουμε την καλύτερη και ασφαλέστερη ποιότητα ζωής για τον μικρό μας φίλο.
