Σήμερα ασχολούμαστε με ένα θέμα που είμαστε σίγουροι πως ο περισσότερος κόσμος αν και βλέπει καθημερινά, δεν μπορεί να ξεχωρίσει ή να εξηγήσει σωστά.
Κακώς φυσικά, γιατί αυτές οι μικρές εκφράσεις “Ανάλωση έως (Used By)” και “Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από – (Best Before)” πολλές φορές γίνονται η αιτία πολλών τροφικών δηλητηριάσεων. Μια πολύ καλή ερώτηση όμως που λαμβάνουμε συχνά είναι γιατί κάποια τρόφιμα να αναγράφουν «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» και άλλα «Ανάλωση έως»; Τι διαφορά έχει το ένα από το άλλο και σε ποια περίπτωση μπορούμε να παρακάμψουμε με ασφάλεια τις αναγραφόμενες ημερομηνίες;
Η ημερομηνία “Ανάλωση έως” αφορά την ασφάλεια των προϊόντων.
…. και είναι η πιο σημαντική ημερομηνία να θυμάστε! Τα τρόφιμα μπορούν να καταναλωθούν (και τα περισσότερα μπορούν να καταψυχθούν) μέχρι αυτή την ημερομηνία, αλλά όχι μετά από αυτήν. Θα δείτε ημερομηνίες “Ανάλωση έως” σε τρόφιμα που γενικά καταναλώνονται γρήγορα, όπως τα προϊόντα κρέατος, γαλακτοκομικά, κρέμες γάλακτος ή έτοιμες σαλάτες. Αυτή η ημερομηνία για να είναι ένας έγκυρος οδηγός, πρέπει να ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες αποθήκευσης.
Μετά την ημερομηνία “Ανάλωση έως”, μην φάτε, μην μαγειρέψετε και μην καταψύξετε το τρόφιμο. Μπορεί να μην είναι ασφαλές να το καταναλώσετε, ακόμα κι αν αποθηκεύτηκε σωστά, δεν έχει αλλοιωθεί εξωτερικά και μοιάζει ή μυρίζει ωραία.
Η ημερομηνία “Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από” αφορά την ποιότητα των προϊόντων.
Αυτή η ημερομηνία αφορά την ποιότητα και όχι την ασφάλεια. Το φαγητό θα είναι ασφαλές να το φάτε μετά την ημερομηνία αυτή, αλλά μπορεί να μην είναι στα καλύτερά του ποιοτικά. Η γεύση και η υφή μπορεί να μην είναι τόσο καλή. Η ημερομηνία “Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από” εμφανίζεται σε μια μεγάλη γκάμα κατεψυγμένων, αποξηραμένων, κονσερβοποιημένων τροφίμων. Αυτή η ημερομηνία θα είναι ακριβής μόνο αν το τρόφιμο αποθηκεύεται σύμφωνα με τις οδηγίες της ετικέτας.
Φάτε, μαγειρέψτε ή καταψύξτε το… εξοικονομώντας!
Χρησιμοποιήστε τις παρακάτω συμβουλές για να εξοικονομήσετε χρόνο και χρήμα, με την κατανάλωση, το μαγείρεμα ή την κατάψυξη τροφίμων χρησιμοποιώντας την ημερομηνία “Ανάλωση έως”.
- Σχεδιάστε τα γεύματα σας νωρίς
Προσπαθήστε να ελέγχετε συχνά τι υπάρχει στο ψυγείο ή την κατάψυξη σας, ώστε να σας γίνει συνήθεια και να είστε προετοιμασμένοι πριν τα ψώνια. Καταναλώστε τροφές που πλησιάζουν την ημερομηνία ανάλωσης, καθώς και άλλα φρέσκα τρόφιμα όπως φρούτα και λαχανικά, κρέας, ψάρι, τυρί ή γάλα. Έτσι, δεν θα χρειάζεται πλέον να “τρώνε” τα σκουπίδια περισσότερο από σας, και θα αγοράζετε αυτά που χρειάζεστε!
- Μην εμπιστεύεστε το τεστ μυρωδιάς!
Τα τρόφιμα μπορεί να φαίνονται και να έχουν τη φυσιολογική τους μυρωδιά, ακόμα και μετά από την ημερομηνία ανάλωσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλές να τα φάτε. Μπορεί να είναι ήδη μολυσμένα. Δεν μπορείτε να δείτε, να μυρίσετε ή να γευτείτε τα βακτήρια που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση.
- Καταψύξτε τα τρόφιμα μέχρι την ημερομηνία ανάλωσης.
Πολλοί πιστεύουν ότι τα τρόφιμα μπορούν να καταψυχθούν μόνο την ημέρα της αγοράς, ωστόσο, μπορείτε να καταψύξετε με ασφάλεια τα περισσότερα τρόφιμα μέχρι και την ημερομηνία ανάλωσης.
- Περιτυλίξτε το φαγητό.
Είναι καλύτερα να τοποθετήσετε το φαγητό σε ένα αεροστεγές δοχείο ή να το τυλίξετε σε σακούλες κατάψυξης, πριν το βάλετε στην κατάψυξη, διαφορετικά ο κρύος αέρας θα το στεγνώσει.
- Καταψύξτε και τα ωμά αλλά και τα μαγειρεμένα κρέατα.
Μπορείτε να καταψύξετε με ασφάλεια τόσο τα ωμά όσο και τα μαγειρεμένα κρέατα. Μετά απλά αποψύξτε το κρέας στο ψυγείο κατά τη διάρκεια της νύχτας (να είστε όμως προσεκτικοί να μην στάζει το ωμό κρέας σε οποιοδήποτε άλλο τρόφιμο), μαγειρέψτε το εντός 24 ωρών και μαγειρέψτε σε υψηλή θερμοκρασία. Εάν το θέλετε γρήγορα, τότε μπορεί να αποψυχθεί στο φούρνο μικροκυμάτων, αλλά πρώτα ελέγξτε ότι δεν υπάρχουν κατεψυγμένα εξογκώματα ή κρύα σημεία στη μέση.
- Καταναλώστε τα κατεψυγμένα τρόφιμα μέσα σε 3 έως 6 μήνες.
Τα τρόφιμα μπορούν να αποθηκευτούν στην κατάψυξη για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να χαλάσουν. Είναι όμως προτιμότερο να καταναλώσετε το κατεψυγμένο τρόφιμο μέσα σε 3 έως 6 μήνες (αλλά ελέγξτε για τυχόν οδηγίες κατάψυξης στην συσκευασία). Αν καταψύξετε το κρέας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τότε μαρινάρετε το πριν το μαγείρεμα για να βελτιώσετε την υφή του ή χρησιμοποιήστε βότανα και καρυκεύματα για να προσθέσετε γεύση.
Στέφανος Ματσούκας
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc