Αuτά τα χάπια μπορεί να προκαλέσουν θρόμβους, πήξεις και έμφραγμα

Σε μια πρόσφατη και επείγουσα εξέλιξη, ορισμένα φάρμακα έχουν αποσυρθεί από τα φαρμακεία και τα συστήματα υγείας σε διάφορες χώρες λόγω σοβαρών καρδιαγγειακών κινδύνων.

Οι υγειονομικές αρχές έχουν σημάνει συναγερμό για τη δυνητική σύνδεση συγκεκριμένων φαρμάκων με απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, όπως εμβολές, θρόμβους αίματος (θρομβώσεις) και ακόμη και εμφράγματα. Οι ασθενείς και οι επαγγελματίες υγείας καλούνται να είναι ενημερωμένοι και ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Τι είναι οι θρόμβοι και γιατί είναι επικίνδυνοι;

Οι θρόμβοι, ή θρομβώσεις, δημιουργούνται όταν το αίμα πήζει μέσα σε μια φλέβα ή αρτηρία. Αν και η πήξη είναι φυσική διαδικασία για την αποφυγή αιμορραγίας, ο ανώμαλος σχηματισμός θρόμβων μέσα στην κυκλοφορία μπορεί να εμποδίσει τη ροή του αίματος προς ζωτικά όργανα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει:

• Πνευμονική εμβολή (θρόμβος στους πνεύμονες)

• Εγκεφαλικό (θρόμβος στον εγκέφαλο)

• Έμφραγμα (θρόμβος στις στεφανιαίες αρτηρίες)

• Βαθιά φλεβική θρόμβωση (DVT)

Ακόμη και ένας μόνο θρόμβος μπορεί να αποβεί μοιραίος αν εμποδίσει το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά να φτάσουν σε κρίσιμα σημεία του σώματος. Γι’ αυτό τα φάρμακα που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης λαμβάνονται πολύ σοβαρά από τις ρυθμιστικές αρχές.

Ποια χάπια βρίσκονται υπό διερεύνηση ή έχουν αποσυρθεί;

Αν και τα ακριβή ονόματα των φαρμάκων διαφέρουν ανά χώρα και απόφαση των αρχών, οι πιο συχνά αναφερόμενες κατηγορίες περιλαμβάνουν:

– Ορμονικά αντισυλληπτικά (ιδίως ορισμένα τρίτης γενιάς)

– Ορισμένα αντιφλεγμονώδη φάρμακα

– Ειδικά χάπια αδυνατίσματος ή κατασταλτικά της όρεξης

– Συγκεκριμένες θεραπείες ή εμβόλια για τον COVID-19 (σε σπάνιες περιπτώσεις)

Αρχές όπως ο FDA (Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων ΗΠΑ), ο EMA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων) και τα κατά τόπους υπουργεία υγείας έχουν περιορίσει, αναστείλει ή αποσύρει εντελώς τη χρήση αυτών των φαρμάκων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε άτομα με προϋπάρχουσες καταστάσεις όπως:

• Υπέρταση (υψηλή πίεση)

• Ιστορικό καπνίσματος

• Παχυσαρκία

• Διαβήτης

• Κληρονομικές διαταραχές πηκτικότητας

Συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε

Εάν έχετε λάβει πρόσφατα κάποιο φάρμακο και εμφανίσετε κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια:

• Ξαφνικός πόνος στο στήθος

• Δύσπνοια

• Ανεξήγητο πρήξιμο σε πόδια ή χέρια

• Έντονος πονοκέφαλος ή διαταραχές όρασης

• Ταχυκαρδία ή ακανόνιστος σφυγμός

Ο χρόνος είναι κρίσιμος στην αντιμετώπιση θρομβωτικών επεισοδίων. Ακόμη κι αν δεν είστε σίγουροι, προτιμήστε να σας εξετάσει γιατρός παρά να αγνοήσετε πιθανά προειδοποιητικά σημάδια.

Τι πρέπει να κάνετε αν παίρνετε τέτοια φάρμακα;

• Μην διακόψετε το φάρμακο απότομα χωρίς συμβουλή γιατρού. Η απότομη διακοπή μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο κίνδυνο.

• Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για εναλλακτικές θεραπείες ή επανεκτίμηση του κινδύνου.

• Ενημερώνεστε από έγκυρες πηγές, όπως το Υπουργείο Υγείας ή διεθνείς οργανισμούς υγείας.

• Αναφέρετε τυχόν παρενέργειες στο εθνικό σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης.

Η ενημέρωση και η προσοχή σας μπορεί να σώσει τη δική σας ζωή ή ενός άλλου ατόμου. Τα συστήματα υγείας βασίζονται στην επαγρύπνηση του κοινού και την έγκαιρη αναφορά για την πρόληψη εκτεταμένων κινδύνων.

Τελικές σκέψεις

1. Ναι, ορισμένα φάρμακα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για θρομβώσεις, εμβολές ή έμφραγμα. Οι πιο γνωστές κατηγορίες είναι ορισμένα ορμονικά αντισυλληπτικά, μερικά αντιφλεγμονώδη, σκευάσματα αδυνατίσματος (ειδικά παράνομα ή μη εγκεκριμένα) και κάποιες θεραπείες ή εμβόλια (σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις). Αυτός είναι ο λόγος που πάντα συνοδεύονται από προειδοποιήσεις και αντενδείξεις.

2. Οι ρυθμιστικές αρχές (FDA, EMA, ΕΟΦ κ.λπ.) πράγματι αποσύρουν ή περιορίζουν φάρμακα αν διαπιστωθεί σημαντικός κίνδυνος. Αυτή είναι η διαδικασία ασφαλείας για την προστασία του κοινού.

3. Τα συμπτώματα που αναφέρονται (πόνος στο στήθος, δύσπνοια, πρήξιμο, ταχυκαρδία κ.λπ.) είναι όντως σημεία που πρέπει να ελέγχονται άμεσα από γιατρό.

Όμως:

• Δεν ισχύει για όλα τα φάρμακα ή για όλες τις περιπτώσεις.

• Ο κίνδυνος είναι συνήθως μεγαλύτερος σε άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις ή παράγοντες κινδύνου.

• Οι περισσότερες φαρμακευτικές αγωγές, όταν χορηγούνται σωστά και υπό ιατρική παρακολούθηση, είναι ασφαλείς για τους περισσότερους ανθρώπους.

• Η ξαφνική διακοπή φαρμάκων χωρίς ιατρική συμβουλή μπορεί να είναι επικίνδυνη.