Κώστας Σαμαράς
Σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας του Χόλλυγουντ αναφέρει αναλυτής της επενδυτικής τράπεζας JP Morgan ιδιοκτησίας Ροκφέλερ, της γνωστής μας οικογενείας, αποκαλύπτοντας ότι έρχεται μια τεράστια οικονομική κρίση που θα συνταράξει συθέμελα τις ΗΠΑ, τουλάχιστον όπως την γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Το σενάριο περιλαμβάνει ταραχές στην Wall Street, πανικό, εθνικοποίηση και κοινωνική αναταραχή, κάτι που ο κόσμος δεν έχει δει τα τελευταία 50 χρόνια.
Αυτό το μέλλον των ΗΠΑ και της παγκόσμιας οικονομίας, αναπτύσσει ο κορυφαίος αναλυτής της αμερικανικής τράπεζας JP Morgan Marco Kolanovich.
Προς τιμήν της δέκατης επετείου από την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008, ο Kolanovich εξέδωσε μια ειδική αναλυτική έκθεση, η οποία δείχνει ότι σε γενικές γραμμές οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές είναι τρομερά ευάλωτες σε μια νέα κρίση, σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι ήταν πριν από δέκα χρόνια.
Στην περίπτωση που σήμερα παρουσιάζονταν σενάρια χρηματοπιστωτικής κρίσης, αυτά θα ήταν τόσο διάχυτα, που οι κεντρικές τράπεζες θα περνούσαν άμεσα σε εθνικοποίηση των επηρεαζόμενων εταιρειών λόγω της απότομης πτώσης των μετοχών τους στην αγορά.
Μια τέτοια αρνητική προοπτική διατυπώθηκε με τους πιο κολακευτικούς όρους και είναι γεμάτη με σκληρή κριτική για τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ, και τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Μπορεί να δηλώσει κάποιος ότι ένας ακόμη αναλυτής θέλει να αποκτήσει φήμη ως προφήτης ή να τραβήξει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, ειδικά επειδή τέτοιες αποκαλυπτικές προβλέψεις συνήθως δεν γίνονται πραγματικότητα.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι υπάρχουν συνηθισμένοι αναλυτές, υπάρχουν γνωστοί αναλυτές, υπάρχουν έμπειροι αναλυτές και υπάρχει ο Marco Kolanovich.
Η πρόγνωση του εν λόγω κυρίου, προσέλκυσε αμέσως όμως την τεράστια προσοχή των μεγαλύτερων κολοσσών, και των μέσων ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο, ακριβώς επειδή αφορά την φήμη ενός ατόμου, που δεν είναι επιρρεπές σε υπερβολική απαισιοδοξία ή αισιοδοξία, και πολλές φορές είχε προβλέψει στο παρελθόν με ακρίβεια όλες τις προηγούμενες χρηματοπιστωτικές κρίσεις.
Τώρα ένα άτομο που προέβλεψε πολλές μικρές οικονομικές κρίσεις μπορεί να είναι σε θέση να προβλέψει την εμφάνιση μιας μεγάλης;
Ναι. Ο ίδιος είναι από τους κορυφαίους αναλυτές της τράπεζας JP Morgan, η οποία διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία ύψους $2.7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και παραδοσιακά θεωρείται μια «οικογενειακή τράπεζα» των Ροκφέλερ.
Πρόκειται για μια οικογένεια που είναι στα κέντρα αποφάσεων του πλανήτη, μιας και οι άνθρωποι αυτοί «δεν πέφτουν σχεδόν ποτέ έξω» και, ως εκ τούτου, ο αναλυτής τους έχει την φήμη «μάγου», υπολογίζοντας την κίνηση των αγορών, όπως οι αστρονόμοι υπολογίζουν τις κινήσεις των πλανητών.
Το επιχείρημα του Kolanovich σχετίζεται με την ευπάθεια της υφιστάμενης δομής των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα ετών που πέρασαν από την κρίση του 2008, ο αριθμός των συναλλαγών συναλλάγματος και των οικονομικών αποφάσεων από αυτοματοποιημένα μηχανογραφικά συστήματα έχει αυξηθεί δραματικά.
Αξίζει να τονιστεί ότι αυτές οι αποφάσεις γίνονται χωρίς τη συμμετοχή του ανθρώπινου παράγοντα μέσα σε δευτερόλεπτα.
Σύμφωνα με αναλύσεις του περιοδικού The Economist, από το 2014, το 65% του όγκου των συναλλαγών στη χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ αφορά αλγόριθμους και όχι ανθρώπους (χρηματιστές ή άλλους ειδικούς).
Ο Kolanovich περιέγραψε και «πέτυχε» ήδη αρκετές μίνι-κρίσεις (όπως τον Φεβρουάριο του 2018), όταν η αγορά των ΗΠΑ με εμφανή τρόπο μειώνονταν ένα μικρό ποσοστό στο χρηματιστήριο ανά ημέρα.
Αυτές οι απώλειες προκαλούνται από την «συμπεριφορά αγέλης» των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών, και αφορούν κινήσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε μετοχές.
Το γεγονός είναι ότι σχεδόν όλα αυτά τα προγράμματα στην ανθρώπινη γλώσσα μπορούν να μεταφραστούν ως: «Αν υπάρχει κάτι παράξενο σε καλή τιμή ή ασυνήθιστο, πουλάμε τα πάντα…τώρα».
Αυτή η «λογική» θα επιφέρει με μαθηματική ακρίβεια μια αλυσιδωτή αντίδραση, η οποία μετά από κάποιο εξωτερικό σοκ, θα προκαλέσει τον πρώτο «πανικό» στους υπολογιστές, αρχίζοντας να πωλούν τα χαρτοφυλάκια των μετοχών τους σε οποιαδήποτε προσιτή τιμή, τότε ο πανικός θα «μεταδοθεί» και στους άλλους υπολογιστές (έχουν ρυθμιστεί κατά τον αυτό τρόπο) και θα έχουν επίσης αρχίσει να πωλούν, και ούτω καθεξής, μέχρι την κατάρρευση της αγοράς.
Στο παρελθόν, η κατάσταση, διακόπτονταν από χρηματιστές που έβγαιναν στην αγορά για να αγοράσουν την υποτίμηση των αποθεμάτων μετοχών, αλλά σχεδόν όλοι τώρα τους απορρίπτουν ως άχρηστους, ειδικά τα τελευταία δέκα χρόνια.
Ειδικά επειδή οι άνθρωποι κοστίζουν πολύ πιο ακριβά από τους υπολογιστές, στους οποίους δεν χρειάζεται να πληρώνουν οι ιδιοκτήτες μισθούς, διακοπές και συνταξιοδοτικές εισφορές.
Μια τέτοια αλυσιδωτή αντίδραση, κατά τον Kolanovich θα προκαλέσει την «μεγάλη κρίση ρευστότητας» που θα συνταράξει τις ΗΠΑ.
Ένα από τα ριζικά μέτρα ελέγχου που θα χρησιμοποιούνταν σε αυτό το σενάριο για άλλη μια φορά θα είναι τα τυπογραφεία των κεντρικών τραπεζών (τύπωση ανεξέλεγκτου χρήματος) με απρόβλεπτες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες.
Θα υπέθετε κανείς ότι μια τέτοια κρίση θα είναι πολύ σύντομη και ότι στο τέλος οι ειδικοί και οι ηγεσίες θα έβαζαν τα πράγματα σε τάξη στην αγορά, με αποτέλεσμα όλα να επανέλθουν στην κανονικότητα.
Αλλά αυτό θα συμβεί μόνο εάν το «εξωτερικό σοκ» που θα προκαλέσει την αρχική αλυσιδωτή αντίδραση αποδειχθεί βραχύβιο.
Το πρόβλημα είναι ότι εάν το σοκ αποδειχθεί συστημικό, τότε η αγορά δεν θα επανέλθει πλέον με συμβατικές μεθόδους.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι χρήσιμο να ακούσουμε έναν άλλο προφήτη και ειδικό των οικονομικών κρίσεων, επικεφαλή οικονομολόγο του οίκου Moody’s, Mark Zandi, ο οποίος (λόγω της «επετείου» της κρίσης το 2008) δημοσίευσε ένα αναλυτικό σημείωμα που περιγράφει ότι το σενάριο της κατάρρευσης είναι αρκετά πιθανό και ότι το σοκ που θα προκαλέσει θα επηρεάσει ολόκληρο τον πλανήτη.
Ο κ Zandi δηλώνει ότι την τελευταία φορά η οικονομική κρίση ξεκίνησε από την αγορά ακινήτων και στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον χρηματοπιστωτικό τομέα και την οικονομία στο σύνολό της.
Αυτήν την φορά το επίκεντρο της κρίσης και το σημείο εκκίνησης της αλυσιδωτής αντίδρασης είναι πιθανό να ξεκινήσει από τις χρηματοπιστωτικές αμερικανικές εταιρείες.
Η εκτίμηση αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι η νομισματική και ρυθμιστική πολιτική των ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία μείωσε την στεγαστική «φούσκα» αλλά αύξησε την πιστωτική φούσκα μετοχών «junk», από εταιρείες που με αυστηρότερη νομισματική πολιτική σε γενικές γραμμές δεν θα είχαν εύκολη πρόσβαση σε δάνεια.
Τα δυνητικά τοξικά χρέη των διαπιστευμένων εταιρειών στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ είναι περίπου 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια και αυξάνονται με ταχύ ρυθμό.
Ένα σημαντικό μέρος του χρηματοπιστωτικού χρέους ανήκει ήδη σε αμερικανικές εταιρείες και είναι χρέος κυμαινόμενου επιτοκίου, και μια ενδεχόμενη περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων από την Fed, θα έκανε αυτές τις εταιρείες και τους πιστωτές τους «να καταρρεύσουν» σαν ντόμινο.
Ο οικονομολόγος της Moody’s δίνει έμφαση ότι είναι πολύ νωρίς για να πούμε με σιγουριά ότι αυτά τα τοξικά χρέη θα οδηγούσαν με μαθηματική ακρίβεια σε μια τεράστια οικονομική κρίση, αλλά η ομοιότητα της κατάστασης με το κατώφλι της κρίσης του 2008-2009 μας οδηγεί σε κακές σκέψεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Moody’s έχει ήδη προσελκύσει την προσοχή των πελατών της, ανακοινώνοντας ότι οι ΗΠΑ πλησιάζουν σε μια άνευ προηγουμένου κρίση από εταιρείες «σκουπίδια», και οποιαδήποτε μεταβολή των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα θα οδηγούσε σε σοβαρές αρνητικές συνέπειες για την οικονομία στο σύνολό της.
Λόγω του γεγονότος ότι η σύγχρονη παγκόσμια οικονομία παρουσιάζει υψηλό βαθμό ολοκλήρωσης, σε περίπτωση άλλη μιας οικονομικής κρίσης, οι ΗΠΑ θα υπέφεραν περισσότερο από την τελευταία φορά, ενώ την «νύφη» θα πληρώσει μετά και η Ευρώπη.
Τέτοια είναι η φύση της παγκοσμιοποίησης, αλλά, σε αντίθεση με το 2008, σε περίπτωση μιας άλλης οικονομικής «καταιγίδας» πάρα πολλές χώρες αναγκαστικά θα στραφούν στον προστατευτισμό και την απομόνωση, λιγοστεύοντας τον κίνδυνο που θα προέρχονταν από την Ουάσιγκτον και την αναμφισβήτητα τοξικά πολιτική και οικονομική επιρροή της.
Εμείς υπενθυμίζουμε το προφητικό άρθρο μας με τίτλο ( Ανησυχία για παγκόσμιο πόλεμο: Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας αγοράζει χρυσό ως να μην υπάρχει αύριο!), με το οποίο η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας αγοράζει ποσότητες χρυσού και ασημιού σαν να μην υπάρχει αύριο, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά τα ρωσικά ΜΜΕ προκαλώντας γενική ανησυχία και φέρνοντας στην επιφάνεια σενάρια από μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση έως και πόλεμο.
Σύμφωνα με τον οικονομικό αναλυτή Gabriel Rubinstein η πολιτική αυτή της φρενίτιδας αγοράς χρυσού σκοπεύει στην προστασία της ρωσικής οικονομίας σε περίπτωση «καταστάσεων κρίσης» και οικονομικού πολέμου.
«Χώρες αποθηκεύουν χρυσό για στρατηγικούς και αμυντικούς και στρατηγικούς σκοπούς. Για παράδειγμα εάν οι σχέσεις μεταξύ χωρών επιδεινωθούν και τα νομίσματά τους υποστούν καθίζηση» λέει ο Rubinstein στο Sputnik, ο οποίος στο παρελθόν έχει διατελέσει εκπρόσωπος της κεντρικής τράπεζας της Αργεντινής.
Από ότι φαίνεται όμως δεν γνωρίζουν μόνο οι Ροκφέλερ αλλά και ο Πούτιν για τον οικονομικό «Αρμαγγεδώνα» που έρχεται …με ταχύτητα.
